Depressie en eenzaamheid verhogen risico op dementie op jonge leeftijd
Er zijn 15 factoren die de kans op dementie op jonge leeftijd verhogen. Onder andere depressie en sociale isolatie blijken een risicofactor te zijn op dementie voor je 65ste, blijkt uit onderzoek van Universiteit Maastricht. "Veel mensen denken dat dementie op jonge leeftijd iets genetisch is, maar er blijken dus veel meer risicofactoren te zijn", zegt onderzoeker Stevie Hendriks.
Ongeveer 300.000 Nederlanders hebben een vorm van dementie. Een klein deel daarvan, zo'n 15.000 mensen, heeft de eerste symptomen van die ziekte al voor hun 65ste.
"Ook al is die groep met dementie op jonge leeftijd veel kleiner, de impact op die groep is vaak een stuk groter. Zij werken vaak nog en hebben jongere partners en kinderen", legt onderzoeker Stevie Hendriks van de Universiteit Maastricht uit. "Het is vooral ingewikkeld dat het bij die jongere groep vaak jaren langer duurt voor de ziekte wordt herkend."
Mentale gezondheid groter risico
Over risicofactoren die invloed hebben op het krijgen van dementie op oudere leeftijd weten we steeds meer. Maar volgens onderzoeker Hendriks weten we nog veel te weinig over die groep jongere mensen met dementie.
Vandaag is het nieuwste onderzoek verschenen dat zij met haar collega's deed. Daaruit blijkt dat er vijftien risicofactoren zijn. In het rijtje staan fysieke aandoeningen zoals diabetes en hartaandoeningen. Maar mentale gezondheid blijkt ook een indicator. Hendriks: "Met name depressie en sociale isolatie, bijvoorbeeld door gehoorschade, blijken ook op jonge leeftijd een rol te kunnen spelen."
Veel onbegrip
De man van Moniek Tang was halverwege de vijftig toen hij dementie kreeg. In deze video vertelt zij wat de impact daarvan is:
Volgens onderzoeker Hendriks is het hoopvol dat er veel risicofactoren zijn, waar je zelf invloed op hebt, zoals alcoholgebruik en sociale isolatie. "Mensen denken vaak dat dementie op jonge leeftijd iets genetisch is, maar dit onderzoek laat zien dat ook andere factoren invloed hierop hebben. Het is een positieve boodschap dat er dus ook op jonge leeftijd ruimte is om het risico te verminderen."
Het is onder andere bekend dat genoeg bewegen, een gezond dieet en cognitieve en sociale activiteiten een positief effect hebben in het voorkomen van dementie op oudere leeftijd. Uit dit onderzoek blijkt dat het voor jongere mensen belangrijk is om onder andere iets aan sociale isolatie en gehoorschade te doen.
Meer aandacht voor vroege dementie
Voor 65-plussers met dementie is in Nederland inmiddels veel aandacht, onder andere met de Nationale Dementie Strategie van het ministerie van Volksgezondheid. Onderzoeker Stevie Hendriks: "Maar ik hoop dat we met deze nieuwe kennis uit ons onderzoek ook meer kunnen doen voor de groep met dementie op jonge leeftijd."
Het is volgens haar een groep die vaak over het hoofd gezien wordt omdat de dementie zich bij hen op een andere manier uit. Het gaat dan meestal niet om geheugenverlies, maar het begint bijvoorbeeld met gedragsverandering. Daardoor wordt vaak in eerste instantie gedacht aan depressie of een burn-out. "Het duurt gemiddeld 4-5 jaar voor bij zo'n patiënt de diagnose wordt gesteld. En tot die tijd kan diegene ook niet de juiste hulp krijgen", zegt Hendriks.
Ze hoopt dat meer kennis over deze groep en meer onderzoek naar risicofactoren en preventie van dementie gaat bijdragen aan betere hulp voor mensen die op jonge leeftijd dementie krijgen.