Wirwar aan regels rond bekers carnaval: dit ga jij ervan merken
In het zuiden en oosten van het land begint het alweer te kriebelen, want het is bijna tijd voor één van de grootste volksfeesten van Nederland: carnaval. Daarbij mag een drankje niet ontbreken, maar sinds dit jaar gaat dat net even anders. Door nieuwe wetgeving zijn wegwerpbekers op evenementen verboden.
De productieband bij Drinkcups draait op volle toeren, vertelt eigenaar Mark Goossens aan RTL Nieuws. Hij verhuurt en verkoopt deze carnaval veel harde plastic bekers voor de horeca. "In totaal zetten wij met carnaval tussen de 1,5 en 2 miljoen hardcups weg", zegt hij. Sinds dit jaar mogen er geen wegwerpbekers meer worden gebruikt bij evenementen, dus harde plastic bekers zijn voor veel steden een uitkomst.
Toch zijn ook veel horecaondernemers nog zoekende naar een goed alternatief voor wegwerpplastic. Sommigen werken met een statiegeldsysteem, anderen met een recyclesysteem, sommigen werken met harde plastic bekers, anderen met softcups. En dan zijn er ook nog plekken waar je geen statiegeld betaalt, maar wel een toeslag voor plastic bekers. Dus als je in verschillende steden carnaval gaat vieren, kan het zomaar dat je overal met een heel ander systeem te maken krijgt.
Nieuwe regels
Dat komt door nieuwe regels, die deze carnaval voor het eerst gelden. Sinds 1 juli 2023 mag wegwerpplastic niet meer op open evenementen, dat zijn evenementen waar geen hek omheen staat zoals Koningsdag of carnaval. Voor plastic bakjes of bekers moet dan verplicht een toeslag worden gevraagd. Ook moet er voor bezoekers een herbruikbaar alternatief zijn of moet het mogelijk zijn om je eigen beker mee te nemen.
Ook voor gesloten evenementen, dus feesten met een toegangspoort en een hek er omheen, gelden sinds 1 januari 2024 nieuwe regels. Daar zijn wegwerpbekers en -bakjes helemaal verboden en moet er een systeem zijn waarmee alles terugkomt voor hergebruik. Bijvoorbeeld statiegeld voor bekertjes. Er is wel een uitzondering: als een ondernemer bekers inzamelt voor hoogwaardige recycling, mogen plastic bekers en bakjes wél worden gebruikt.
Mocht je dit een ingewikkeld verhaal vinden, dan ben je niet de enige. RTL Nieuws sprak met verschillende horecaondernemers die de regels maar moeilijk werkbaar vinden. Helemaal omdat met carnaval veel mensen van kroeg naar kroeg lopen. Ook zijn er ondernemers die de noodzaak niet zien, omdat de inspectie de opdracht heeft gekregen om nog niet te handhaven op het gebruik van wegwerpplastic.
50 kroegen, 50 systemen
Verschillende mensen hebben in de Eindhovense horeca geprobeerd om met zijn alleen tot één systeem te komen, waarbij alle kroegen hetzelfde doen. Maar dat is niet gelukt. De carnavalstenten op verschillende pleinen werken allemaal met hetzelfde statiegeldsysteem, maar kroegeigenaren in de stad mogen zelf kiezen welk systeem ze hanteren.
Dat betekent dat in Stratumseind, de langste kroegstraat van Nederland, meer dan 50 cafés zelf een beleid mogen kiezen. "We hikken er echt tegenaan", zegt Arjan Bouter van Vereniging Horecabelangen Stratumseind. "Wat is nou het beste systeem?" De ene kroeg in de straat kiest voor statiegeld, de ander voor een toeslag en weer anderen kiezen voor het inzamelen van bekers.
Hij had graag gezien dat de hele straat met hetzelfde systeem ging werken, maar hij zag ook dat elke kroegeigenaar zijn eigen afweging moest maken. Toch hoopt hij dat het in de toekomst anders kan. "Ik denk dat dit de laatste stuiptrekkingen zijn en dan gaan we gezamenlijk beleid voeren."
Eén systeem in de hele stad
In Venlo is het wel gelukt om alle horeca mee te krijgen en werken alle kroegen met harde plastic statiegeldbekers, die op verschillende plekken in de stad kunnen worden ingeleverd. Om dit voor elkaar te krijgen heeft de gemeente een heuse 'drinkbekerregisseur' aangesteld en is er voor carnaval een speciale werkgroep opgetuigd.
Marc Hesselmans is eigenaar van vier horecazaken in Venlo en voorzitter van de lokale afdeling van Konklijke Horeca Nederland. Voor hem was er geen andere optie dan één systeem invoeren in de hele stad. "Je moet het echt gezamenlijk doen. Als elk café een eigen systeem gaat bedenken, wordt het voor de klant wel heel onduidelijk", zegt hij.
Toch is ook hij niet alleen maar blij met het systeem. De bekers moeten worden gehuurd, en er is extra personeel nodig om de bekers in te zamelen en om te spoelen. "Het is natuurlijk verplicht, maar wel ingewikkelder dan wegwerp."
Plastic soep
Volgens Mark Goossens, die de plastic bekers in (onder andere) Venlo verhuurt, is alle verandering in het begin lastig. Toch ziet hij dat gemeenten en bezoekers steeds meer de noodzaak inzien van een duurzaam systeem bij evenementen. "Vroeger was het normaal bij om tot aan je enkels in het plastic te lopen. Dat is nu echt niet meer zo."