Rusland verliest grip Zwarte Zee, mede door onderwaterdrones Oekraïne
Voor de zoveelste keer werd deze week een Russisch schip door Oekraïne tot zinken gebracht. Een patrouilleschip genaamd Sergej Kotov ging maandagnacht ten onder vlak bij de door de Russen geannexeerde Krim. Oekraïne boekt succes dankzij de inzet van drones. "De Russen verliezen hun grip op zee."
De Sergej Kotov werd met zeedrones aangevallen, meldt de Oekraïense inlichtingendienst. Het schip zou volgens Oekraïense media met 7 bemanningsleden ten onder zijn gegaan, 50 anderen werden geëvacueerd. De waarde van het vaartuig wordt geschat op zo'n 65 miljoen euro.
Oekraïne voert dit soort aanvallen al meerdere maanden uit, legt oud-commandant der Landstrijdkrachten Mart de Kruif uit. En met succes: "De Russen verliezen hun grip op zee." Hiermee worden de Russen verjaagd uit het westelijke deel van de Zwarte Zee. "En dat is een belangrijke positie voor Rusland, die van daaruit Oekraïne bestookt", benadrukt De Kruif.
Oostkant Krim
Door die dreiging van Oekraïne zijn de Russische schepen naar het oosten van de zee gedwongen, ziet ook hoogleraar krijgswetenschappen Frans Osinga. Een nadeel voor de Russen, aangezien het een belangrijke plaats is met veel militaire faciliteiten. "Daar kunnen ze nu nauwelijks gebruik van maken", aldus Osinga. "Ook de reparaties van schepen gebeuren daar."
Nu Rusland zijn grip verliest in de Zwarte Zee, krijgt Oekraïne de kans om de graanexport te hervatten. Toen afgelopen zomer Rusland uit de graandeal stapte, werd het voor Oekraïne praktisch onmogelijk om graan te exporteren via de zee. De Russen namen schepen en havens onder vuur die voor export werden gebruikt. Net zoals opslagplaatsen voor graan.
Dat is voor de Russen nu een stuk lastiger, aangezien het bepaalde delen van de Zwarte Zee niet meer veilig kan bevaren. Volgens Oekraïne was de export van graan begin dit jaar zelfs weer op het niveau van voor de oorlog.
Oekraïne maakt bij de aanvallen op de Russische vloot voornamelijk gebruik van drones. "Zowel onderwaterdrones als die vanuit de lucht", zegt De Kruif die het uiterst opmerkelijk vindt dat de Russische schepen zo gemakkelijk worden geraakt. "De Russen hebben een moderne vloot met systemen die ze moet beschermen, maar blijkbaar werken die niet goed."
Volgens de oud-commandant der Landstrijdkrachten spelen de onderwaterdrones een belangrijke rol. "Om die aan te zien komen moet je schepen hebben die onder water kunnen kijken, daar zijn er niet zoveel van", legt hij uit. "Daarnaast is Oekraïne op dit moment uiterst creatief."
Oekraïne beschikt namelijk zelf niet over een vloot. Die werd in 2014 voor het grootste deel vernietigd. De aanvallen worden daarom vanaf land gedaan. Zowel de drones via de lucht als die op zee worden vanaf de kant afgevuurd. Dat die drones zo'n groot bereik hebben is nieuw in de geschiedenis van oorlogsvoering op zee. "Je ziet het ook bij de Houthi-rebellen in de Rode Zee, waar westerse transportschepen worden aangevallen met drones vanuit de lucht. Die drones komen heel ver", aldus Osinga.
Vliegtuigen
Naast schepen heeft het Oekraïense leger de afgelopen weken ook meerdere gevechtsvliegtuigen uit de lucht geschoten. Dat heeft volgens Osinga onder andere te maken met het Oekraïense luchtafweersysteem: "Door gemoderniseerde en slimme technieken werkt dat steeds beter."
Osinga: "Elk schip dat tot zinken wordt gebracht is een morele opsteker." En dat er weer graan wordt geëxporteerd over de Zwarte Zee is met name belangrijk voor de economie, zegt De Kruif. "Maar voor de oorlog is het geen gamechanger."
