Zorgwekkende uitkomsten onderzoek: socialmediagebruik onder jongeren problematisch
Slecht slapen, huiswerk afraffelen en tot diep in de nacht scrollen: steeds meer jongeren gebruiken sociale media op een ongezonde manier. Het is een van de uitkomsten van de jeugdmonitor van de GGD, een onderzoek onder 188.000 jongeren uit klas 2 en 4 van de middelbare school.
De tweede- en vierdeklassers vulden vragenlijsten in over hun gezondheid, welzijn en leefstijl. De resultaten? Een redelijk somber beeld over de fysieke en mentale gezondheid van jongeren.
Zo zijn jongeren minder vaak positief over hun gezondheid, 80 procent van de jongeren zegt in 2023 de gezondheid als (zeer) goed te ervaren, maar in 2015 was dat nog 88 procent van de jongeren. Ook vertonen jongeren steeds meer ongezond gedrag: 11 procent van de jongeren gaf aan te roken of te vapen, een stijging ten opzichte van 2015, toen 5 procent van de jongeren aangaf dit te doen.
Ook neemt het risico op problematisch gebruik van sociale media toe: dit geldt voor 13 procent van alle jongeren. Onder meisjes is dit percentage nog hoger, met bijna 17 procent, wat in 2019 nog 8 procent was.
'Zorgwekkende uitkomsten'
"Dit zijn zorgwekkende uitkomsten", zegt André Rouvoet, voorzitter van GGD GHOR Nederland. "We streven naar een gezonde generatie in 2040, maar we zien juist het tegenovergestelde gebeuren: de ervaren gezondheid van jongeren verslechtert en ongezond gedrag neemt toe. We moeten dus het tij keren, passende maatregelen nemen voor het te laat is. Deze cijfers geven juist aan dat het nieuwe kabinet extra moet inzetten op preventie."
Bjarne Timonen is GZ-psycholoog en schreef onder andere de Leefstijlgids tegen somberheid. Timonen ziet inmiddels dat heel veel jongeren verslaafde trekken krijgen bij sociale media. Ze rijden op de fiets met hun smartphone in hun hand, terwijl 'face to face' contact maken voor jongeren juist enorm belangrijk is. De belangrijkste oplossing volgens de psycholoog: limiteren.
'Stel tijdslimieten in'
"Stel tijdslimieten in, zet je scherm op zwart-wit, leg je telefoon weg en ga analoge activiteiten doen. En ouders moeten goede afspraken maken. En als er onderliggende problemen zijn waardoor je je toevlucht zoekt tot sociale media, moet je echt hulp zoeken."
Een kenmerk van verslaving is dat je meer tijd ergens aan besteedt dan je eigenlijk wilt. Dus jongeren voelen vaak al dat het verslavend is. "En geef ze eens ongelijk. Het is gewoon hartstikke aantrekkelijk om op je telefoon te zitten."
