Hoe verkeerd maaien leidde tot de verdwijning van het donker pimpernelblauwtje uit Nederland
Het donker pimpernelblauwtje is dit jaar niet meer waargenomen in Nederland. Vrijwilligers van de Vlinderstichting hebben dagenlang gezocht naar de vlinder, maar ze vrezen dat de vlindersoort helemaal is verdwenen in ons land. En dat heeft alles te maken met een maaibeurt van vier jaar geleden in Limburg.
Tot 1970 ging het eigenlijk prima met het donker pimpernelblauwtje in Nederland. Daarna verdween de vlinder door de intensivering van de landbouw, maar 31 jaar later dook de soort vanuit Duitsland plotseling weer op in Limburg.
Sindsdien volgt de Vlinderstichting de vlinderpopulatie. De soort leeft op wegbermen en langs slootkanten waar de grote pimpernel groeit. Op die plant legt de vlinder haar eitjes. De rupsen die daaruit kruipen, leven eerst op de grote pimpernel en verlaten daarna de plant. "Eenmaal op de grond slepen mieren de rupsen naar de broedkamers in hun mierennest. Daar leven de rupsen van mierlarven", vertelt Irma Wynhoff van de Vlinderstichting. De rupsen overwinteren in het nest en verpoppen daar. Na deze metamorfose vliegen de vlinders op hun beurt naar een grote pimpernel om eitjes te leggen.
Te vroeg gemaaid
Zonder de plant kan de vlinder niet overleven. Het is daarom cruciaal dat de plant blijft staan totdat de rups van de plant naar het mierennest verhuist. "Tussen juni en september mag er daarom niet gemaaid worden", zegt Wynhoff. Maar dat ging mis in juli 2020. Een berm in Limburg werd toen gemaaid in opdracht van het Waterschap Limburg, waardoor het laatste leefgebied van de vlinder in Nederland verdween.
'Voorlopig het einde van de vlinder'
De Vlinderstichting telde daarna ieder jaar minder donker pimpernelblauwtjes. De afgelopen jaren zochten vrijwilligers dagenlang naar de vlinder. Vorig jaar zagen ze er vijf. "Dat is al heel weinig, maar dit jaar hebben we er geen enkele aangetroffen." Omdat er zo intensief werd gemonitord, weet Wynhoff het zeker: "Dit betekent voorlopig het einde van de vlinder in Nederland." Er is inmiddels wel vooruitgang geboekt qua leefomgeving van het donker pimpernelblauwtje, waardoor de vlinder in de toekomst mogelijk weer in Nederland rond zal vliegen.