Zeven landen testen nieuw vaccin tegen longkanker, maar nog jaren onzekerheid over werking
Een vaccin nemen om te genezen van longkanker. In zeven landen wordt sinds deze week het zogenoemde BNT116-vaccin uitgerold om te kijken of het aanslaat. Maar dat betekent niet dat de ziekte van vandaag op morgen opeens is uitgeroeid. Het duurt mogelijk nog jaren voor we weten of het vaccin ook op grote schaal gebruikt kan worden.
Wereldwijd overlijden er naar schatting 1,8 miljoen mensen per jaar aan longkanker. De overlevingskansen zijn niet erg hoog. Erik van der Heijden, longarts en hoogleraar Interventie Longziekten bij het Radboudumc, zegt tegen RTL Nieuws: "Het probleem bij longkanker is dat je het vaak pas ontdekt als mensen met klachten komen. Dan is de ziekte meestal al vergevorderd en in veel gevallen al uitgezaaid."
Een werkend vaccin zou dus heel erg welkom zijn voor iedereen die met de ziekte te maken krijgt. En misschien zit dat er ook wel aan te komen. We noemden 'm al even, de BNT116. Een vaccin geproduceerd door BioNTech. Het is een mRNA-vaccin, net als de vaccins tegen corona. Eerder maakte RTL Nieuws een verhaal over wat een mRNA-vaccin precies is.
Test in zeven landen
Zo'n 130 patiënten in zeven landen krijgen het longkankervaccin sinds deze week toegediend. Het gaat om patiënten in het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Duitsland, Polen, Hongarije, Spanje en Turkije. Het zijn mensen die al longkanker hebben, maar zich wel in verschillende stadia van de ziekte bevinden. Bij sommigen is de ziekte net ontdekt, anderen zitten al in een meer gevorderde fase en hebben al chemo- of immuuntherapie gehad.
Het idee achter het vaccin is dat het een toevoeging is aan immuuntherapie, waarbij je immuunsysteem wordt versterkt via een infuus. Zo wordt je afweersysteem in staat gesteld om kankercellen makkelijker te vernietigen. Ook het vaccin is bedoeld om je immuunsysteem te versterken. Verschil is dat dit vaccin gezonde cellen niet zou vernietigen, zoals chemotherapie wel doet.
De Britse krant The Guardian sprak met een 67-jarige man die het vaccin krijgt. Afgelopen dinsdag ontving hij de eerste dosis. Om de vijf minuten kreeg hij een prik en dat 30 minuten lang. De komende zes weken krijgt hij één prik per keer en daarna elke drie weken tot er 54 weken voorbij zijn. Daarna moet duidelijk worden of en hoe zijn ziektebeeld is veranderd. De hoop is dat het vaccin mensen geneest én ervoor zorgt dat de ziekte nooit meer terugkeert.
Effectiviteit nog onzeker
Maar of er überhaupt iets verandert, is nog allerminst zeker. "De studie naar dit nieuwe vaccin zit namelijk nog in de allereerste fase", zegt longarts Van der Heijden. "Dat is heel vroeg. Het is de eerste fase na een experiment in een laboratorium. Daaruit bleek, en dat is goed nieuws, dat het vaccin door kon naar een volgende fase. Maar er komen ook nog een hele hoop fases aan."
"We gaan nu zien of het vaccin veilig kan worden gegeven en hoe vaak. Daarna maak je de stap om naar de effectiviteit te gaan kijken, naar of en hoeveel bijwerkingen er zijn en dan of het daadwerkelijk levensverlengend is. Dat zijn volgende stappen en die kunnen jaren duren."
Het is daarnaast niet het eerste vaccin dat wordt uitgerold. "Het is al eerder uitgeprobeerd en telkens bleek uiteindelijk dat het vaccin toch niet geschikt was. Dit is dus wel een ander vaccin dan die eerdere varianten, een mRNA-vaccin namelijk. Daarmee kan je gerichter werken dan bij niet mRNA-vaccins, maar het is dus nog onduidelijk of dit vaccin gaat aanslaan."