Met een cruiseschip 3,5 jaar de wereld rond: 'Erg vervuilende manier van vakantie vieren'
425 havens, 147 landen en 7 continenten: dat is wat de passagiers van het luxe cruiseschip Villa Vie Odyssey te wachten staat. Het wordt een reis van 3,5 jaar lang. Voor veel mensen een droomreis, maar die reis heeft ook een prijskaartje. Vooral voor het klimaat: "Cruiseschepen vormen een flink vervuilende manier van vakantie vieren", zegt onze klimaatspecialist Heleen Ekker.
De passagiers van de cruise hebben lang moeten wachten op hun vertrek. Het schip had wat technische problemen, waardoor de passagiers vier maanden lang in Belfast in Noord-Ierland vastzaten. Begin deze week voer Odyssey de haven van Belfast uit, maar daar bleef het schip de afgelopen dagen voor de kust liggen.
Gisteravond liet het schip Belfast definitief achter zit, op de website VesselFinder was te zien dat het onderweg was naar Brest in Frankrijk. Waarom het uiteindelijk nog een paar dagen duurde voordat het kon vertrekken, werd niet duidelijk. Buitenlandse media meldden dat er nog papierwerk afgehandeld moest worden.
"Dit is iets dat ik altijd al heb willen doen", vertelt een passagier uit de Verenigde Staten. "Mijn echtgenoot is drie jaar geleden overleden, dus dit geeft mij de kans om van de boerderij af te komen en de wereld te zien."
Kat Kapitein
"Ik ben enthousiast, maar zodra we op het schip stappen, ben ik in extase", vertelt Holly tegen de BBC. Zij gaat met haar kat, genaamd Captain aan boord wonen. "Dit is het leven waarvan ik van heb gedroomd. Om aan boord van een schip te leven en om mijn kleine maatje hier bij mij te hebben."
Villa Vie Odyssey kan 924 mensen vervoeren, verdeeld over 485 hutten. Vooral Amerikanen hebben zich aangemeld, maar ook Canadezen, Britten en een aantal Europeanen. Passagiers konden een hut huren of kopen. De aanschafprijs varieert tussen de 90.000 tot 812.000 euro. Je kan ook een hut huren voor een deel van de reis. Dan betaal je zo'n 2200 euro per maand.
Daar krijg je ook wat voor terug: aan boord zit onder meer een fitnesscentrum, een spa, twee zwembaden, meerdere restaurants en bars, en een theater waar je voorstellingen kan bekijken. In een online video van de organisatie geven ze en rondleiding over het schip, en een kijkje in de kamers.
De passagiers hoeven zich in ieder geval geen moment te vervelen op de Villa Vie Odyssey. Maar al die luxe heeft ook een keerzijde. Cruiseschepen zijn een erg vervuilende manier van vakantie vieren, zegt onze klimaatspecialist Heleen Ekker.
'Slechter dan vliegvakanties'
"De uitstoot van zo'n enorm schip is groot. Dat komt doordat er grote hoeveelheden fossiele brandstoffen voor worden gebruikt om zo'n drijvend vakantieparadijs door het water voort te bewegen", zegt Ekker.
"Cruises zijn volgens sommige experts slechter voor het klimaat dan vliegvakanties, al hangt dat natuurlijk af van de afstanden die je aflegt, en hoe lang je op vakantie gaat". Hoeveel impact een 3,5 jaar durende cruise heeft op het klimaat, is lastig te zeggen.
Maar uit recent onderzoek is wel gebleken dat een groot cruiseschip een grotere CO2-afdruk heeft dan 12.000 auto's. En dat passagiers die verblijven op zo'n cruise tijdens een reis van zeven dagen evenveel CO2-uitstoot produceren als een gemiddelde Europeaan in een heel jaar.
"Cruiseschepen stoten niet alleen veel CO2 uit, want de vieze stookolie die ze vaak gebruiken brengt ook luchtvervuiling met zich mee. Verder lozen ze hun afval(water) soms direct in zee, wat leidt tot vervuiling van het water", zegt Ekker. Een zeilcruise of riviercruise is al een stuk milieuvriendelijker, schrijft Milieu Centraal.
Stookolie of dieselolie
Omdat de cruiseschepen zo vervuilend zijn, is er veel kritiek op. Toch stijgt het aantal mensen dat aan boord gaat van zo'n schip. Van 30 miljoen passagiers in 2019 naar 36 miljoen in 2024, en de voorspelling is dat in 2027 40 miljoen zullen zijn.
Wordt er dan wat aan de uitstoot gedaan? "Het ingewikkelde is dat de internationale zeevaart niet onder het Klimaatakkoord van Parijs valt, net als de internationale luchtvaart. Toch zullen deze sectoren uiteindelijk ook moeten verduurzamen. Hier wordt in internationaal verband ook flink over gepraat", zegt Ekker.
Maar of dit op tijd leidt tot voldoende afname van de uitstoot valt nog te bezien. Want nog altijd vaart ruim 98 procent van de huidige wereldvloot aan schepen op stookolie of dieselolie, bleek uit een recent rapport.
"Een deel van de resterende 2 procent vaart op LNG, vloeibaar aardgas. Dit is al beter dan stookolie, maar nog steeds een fossiele brandstof, die leidt tot de uitstoot van broeikasgassen."
"Tegelijkertijd is het ook goed om te beseffen dat cruiseschepen maar een klein onderdeel van de internationale zeevaart vormen. Het zijn containerschepen en olietankers die het overgrote deel van de uitstoot in de zeevaart veroorzaken. Want ook dit zijn extreem grote schepen, ze varen lange afstanden en er zijn er veel meer van dan cruiseschepen."
Eerder dit jaar vertrok het grootste cruiseschip ter wereld: