Zo ziet verkiezingsdag in Amerika eruit (en zo laat moet je je wekker zetten)

Allereerst heel belangrijk: er is een tijdsverschil met de Verenigde Staten. Ook in Amerika zelf zijn er verschillende tijdzones. Dat betekent dat stembureaus in de VS en zelfs binnen staten zelf niet allemaal op hetzelfde moment openen en sluiten. 

Als de eerste kiezers gaan stemmen liggen de kiezers aan de westkust bijvoorbeeld nog te slapen. En tegen de tijd dat het laatste stembureau in Alaska zijn deuren sluit is het middernacht in Washington. Overigens hebben 75 miljoen Amerikanen al hun stem uitgebracht via vroegstemmen. 

Eerste stembussen sluiten 01.00 Nederlandse tijd

Als de eerste stembussen in Amerika sluiten, is het in Nederland 01.00 uur. We zitten dan dus al op 6 november. Het gaat om Indiana, Kentucky, South Carolina, Virginia, Vermont en Georgia. Met name die laatste staat is er eentje om in de gaten te houden. Want dat is een van de swing states.

De eerste swing state waar stembureaus sluiten is Georgia (01.00u). Daarna volgen North Carolina (01.30u), Michigan en Pennsylvania (02.00), Arizona en Wisconsin (03.00u) en Nevada (04.00). Net zoals bij Nederlandse verkiezingen zijn er daarna exitpolls. Dit is een peiling van het stemgedrag van kiezers. De officiële uitslag volgt later pas, maar uit de exitpolls kun je al wel veel opmaken. Wil je nog een paar uur slaap hebben, dan kun je dus het beste rond 04.00 uur je wekker zetten. 

Niet alleen de swings states zijn belangrijk om in de gaten te houden. "Ook Virginia is bijvoorbeeld een hele belangrijke staat", legt correspondent Erik Mouthaan uit. "Virginia gaf ons in 2016 het signaal dat Hillary Clinton ging verliezen, want ze deed het daar heel slecht. Het was een soort kanarie in de koolmijn."

Wat is een swing state?

Bij veel staten is vooraf al duidelijk wie er met de winst vandoor gaat. Zo is Texas al jaren Republikeins, en kleurt New York altijd Democratisch blauw. Maar een aantal staten stemden de afgelopen jaren afwisselend Democratisch of Republikeins. Die staten zijn daarom doorslaggevend in de uitslag van de verkiezingen. Het gaat om zeven swing states: Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, North Carolina, Pennsylvania en Wisconsin. 

In Pennsylvania zijn 19 kiespersonen te vergeven. Geen andere swing state heeft er zo veel. Dat maakt de uitslag van Pennsylvania cruciaal voor wie er in het Witte Huis terechtkomt.

Donald Trump spendeert de avond van de presidentsverkiezingen in West Palm Beach, Florida. Zijn campagne organiseert daar een uitslagenavond. Trump heeft een bekend resort in West Palm Beach genaamd Mar-a-Lago. De uitslagenavond wordt niet daar gehouden, maar elders in de stad.

Kamala Harris is bij de Howard-universiteit in de Amerikaanse hoofdstad Washington. Howard is een zogenoemde 'zwarte' universiteit. Ook nu studeren er nog vooral Afro-Amerikaanse jongeren. Harris studeerde er zelf politicologie en economie.

Amerikanen stemmen op een ongewone manier, waardoor je ook president kunt worden zonder dat je de meeste stemmen hebt gekregen. VS-correspondent Erik Mouthaan legt in deze video uit hoe het werkt:

De officiële uitslag van de verkiezingen kan nog even op zich laten wachten. In 2020 kwam de definitieve uitslag van de verkiezingen pas vier dagen na verkiezingsdag. Dat kwam doordat de kandidaten in belangrijke staten waren verwikkeld in een nek-aan-nekrace die lange tijd 'too close to call' was.

"Net als in 2020 verspreidt Donald Trump nu al geruchten over fraude", zegt Mouthaan. "Ik houd er rekening mee dat de Republikein een eventuele nederlaag niet zal accepteren. Ook is het aannemelijk dat Trump al vroegtijdig de overwinning claimt, ook als de exitpolls niet richting een winst voor de Republikeinen wijzen."

Zo volg je de verkiezingen bij RTL Nieuws

Op rtl.nl houden we je 24 uur per dag op de hoogte van het laatste nieuws rondom de Amerikaanse verkiezingen. Bekijk hiervoor onze speciale verkiezingspagina of volg het liveblog. 

Op woensdag 6 november kun je van 06.00 uur tot 11.00 uur op RTL 4, RTL Z en via rtl.nl kijken naar Bestemming Witte Huis. In een extra lange uitzending vertellen we je alles over de uitslagen van de verkiezing en schakelen we met onze correspondent Erik Mouthaan in New York en verslaggevers Sophie van der Meer in Florida bij Trump en Ruben Leter in Washington bij Harris. Tussen 11.00 uur en 12.00 gaat RTL Z nog verder met het laatste verkiezingsnieuws.