Spookmeldingen bij gebruikers corona-app: voor niks in quarantaine gezeten
Gebruikers van CoronaMelder, de corona-app van de overheid, krijgen soms vreemde meldingen op hun telefoon, terwijl er geen sprake lijkt te zijn van een mogelijke besmetting. Sommige gebruikers gaan zelfs ten onrechte in quarantaine.
Voor de zekerheid zette Maarten (18) uit Houten de CoronaMelder op zijn telefoon. Afgelopen zaterdag leek het raak: hij kreeg een melding over corona. Maar nadat hij op de melding had gedrukt, was die ineens verdwenen. "Ik kon de melding nergens meer terugvinden. Ook niet in de app."
Hij kreeg een vreemd scherm te zien met cijfers en tijdstippen, maar in de app was later niets terug te zien over een waarschuwing. "Ik vond dat wel heel raar, maar het voelde nu ook niet alsof ik in quarantaine moest."
Maarten wist een screenshot te maken van het scherm. Dat scherm blijkt inderdaad niet uit de CoronaMelder te komen. Het scherm (zie het screenshot hieronder) is onderdeel van de instellingen van Android en geeft als het ware een kijkje onder de motorkap van de app.
Risicovol contact
In de lijst rechts kun je zien op welke tijdstippen CoronaMelder contact heeft gemaakt met de centrale server van het ministerie. Ook kun je zien hoeveel contactmomenten de app heeft gecontroleerd (het aantal 'sleutels' links). Staat er 0 bij 'aantal overeenkomsten', dan heb je geen risicovol contact gehad.
Ook Anita (40) uit het oosten van Nederland kreeg een rare melding en is op advies van de GGD zelfs in quarantaine gegaan. "Ik had de app vorige week woensdag gedownload, en afgelopen zaterdag kreeg ik ineens een melding op mijn telefoon."
Anita: "Ik schrok me rot. Ik dacht echt: wat nu? Maar toen ik het bericht wilde openen, was de melding weer verdwenen."
Meteen in quarantaine
"Bovenaan mijn telefoon stond een corona-icoontje. Toen ik erop drukte, kreeg ik een lijst met tijden te zien. Zoals ik het begreep zouden dat contactmomenten zijn. Ik vond het wel heel gek, want één tijdstip was op donderdag om 04.04 uur 's nachts. Toen lag ik gewoon in bed. Alleen."
Anita ging die zaterdag meteen in quarantaine. "Tja, je moet wel. Ik heb maar gewoon gedaan wat er van me gevraagd werd. Dat werd wel heel duidelijk uitgelegd in de app. Ik heb toen via de GGD een afspraak gemaakt voor een test."
Sindsdien zit Anita dus thuis. Maar het scherm dat ze zag, is hetzelfde scherm als in het screenshot van Maarten, en komt dus niet uit de CoronaMelder.
Hoe werkt de CoronaMelder?
De corona-app houdt met bluetooth in de gaten bij wie je in de buurt bent geweest en werkt alleen als beide personen de app hebben geïnstalleerd. Op basis van bluetooth-signalen ziet de app of, hoe lang en hoe dicht je bij een ander bent geweest.
Als je een coronatest heb gehad en je bent besmet (positief getest) dan kun je dat aangeven in de app. De GGD moet dat dan bevestigen met een code in de app, om te voorkomen dat mensen nepbesmettingen verspreiden.
De mensen bij wie je meer dan 15 minuten in de buurt bent geweest, krijgen een anonieme melding in hun app te zien.
Testregio's
De CoronaMelder is sinds de lancering, vorige week maandag, meer dan een miljoen keer gedownload. De app wordt nog getest: alleen patiënten uit Drenthe, Overijssel en Gelderland kunnen bij een besmetting een waarschuwing versturen.
Andere gebruikers kunnen wel al een waarschuwing ontvangen als ze in contact zijn geweest met een patiënt uit zo'n testregio. Vanaf 1 september moet de app in heel Nederland werken.
'Advies om in isolatie te gaan niet terecht'
"De getoonde schermen geven aan dat CoronaMelder werkt zoals bedoeld", zegt een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid over de screenshots van Maarten. Dat ministerie is verantwoordelijk voor de uitrol en ontwikkeling van de app.
"Er worden sleutels opgehaald van de server, en de gebruiker is geen van de ontvangen sleutels tegengekomen. Er is dus geen sprake van een risicovol contact. Mocht op basis van deze schermen het advies zijn gegeven om in isolatie te gaan dan is dat niet terecht."
Het ministerie heeft contact gelegd met de GGD'en, zegt de woordvoerder, 'om te bezien of er iets moet worden verbeterd in de instructie van de medewerkers'.
Alarmbel
Wie daadwerkelijk in de buurt is geweest van een besmet persoon, krijgt in de app een grote alarmbel te zien, en de tekst: "Je bent in de buurt geweest van iemand met corona". In de app van Anita en Maarten was niks te zien. Ook andere gebruikers zeggen op sociale media vreemde of lege notificaties te krijgen, terwijl er niks aan de hand lijkt te zijn.
Zo herken je loos alarm
Als de CoronaMelder heeft geregistreerd dat je minstens 15 minuten in de buurt bent geweest bij iemand die later besmet blijkt te zijn, krijg je een melding van de CoronaMelder. In die melding staat de tekst: " Je bent X dagen geleden in de buurt geweest van iemand met het coronavirus".
In de app is dan een rood scherm met een alarmbel te zien en krijg je advies over wat je moet doen. Ook kun je in de app zien op welke dag het contactmoment is geweest. Het exacte tijdstip staat er niet bij.
Krijg je een andere melding, dan gaat het mogelijk om een systeemmelding van Android of iOS. Als in de app zelf niet zo'n rood scherm te zien is, hoef je niet in quarantaine, zegt het ministerie van VWS. Het advies om in quarantaine te gaan bij klachten of als je terugkomt uit een risicogebied geldt dan natuurlijk wel gewoon.
Lees hier meer over hoe de CoronaMelder werkt en hoe het zit met je privacy. Het ministerie heeft ook een helpdesk voor de CoronaMelder: 0800-1280.
"Er zijn op dit moment geen grote problemen bekend, maar we zitten in een pilotfase, dus het kan zijn dat niet alles al optimaal werkt", zegt een woordvoerder van het ministerie.
"Het is belangrijk dat dit soort dingen gemeld worden, zodat de ontwikkelaars ermee aan de slag kunnen", zegt de woordvoerder.
Dat is ook precies wat Anita heeft gedaan. "Ik heb het tegen de GGD gezegd, en die wilden precies weten hoe het zat zodat ze er melding van konden maken. Hopelijk wordt het opgelost."
Twee keer getest
In de tussentijd is Anita wel getest en bleek ze niet besmet te zijn. Maar pas als een tweede test ook negatief is, mag ze van de GGD zaterdag weer uit quarantaine.
Anita: "Het is niet niks wat er van je gevraagd wordt. Ik heb iedereen ook netjes opgebeld, de scholen van mijn kinderen ingeseind, en we zitten dus al een tijdje binnen. Het is niet leuk als dat eigenlijk niet nodig was geweest."