Oplichters strijken miljoenen op via datingsites: 'Ik pik ze er nu zo uit'

'Te veel geld' maakte Sylvia over naar haar 'vriend' die ze had ontmoet op een datingwebsite. Liefde maakt blind. Uit 'wraak' maakte ze er later een sport van nepprofielen te ontmaskeren. Maar die blijven als paddestoelen uit de grond schieten: volgens Fraudehelpdesk werd via datingfraude dit jaar bijna 7 miljoen euro buitgemaakt bij 218 slachtoffers.
Nu is Sylvia via Slachtofferhulp een luisterend oor voor slachtoffers die hetzelfde is overkomen als zij, en soms zelfs hun huis moeten verkopen uit financiële nood.
Al die ervaringen maken haar een een expert op het gebied van datingfraude, zou je kunnen zeggen. Een manier van oplichting waar volgens Fraudehelpdesk steeds meer geld in omgaat. Dit jaar werd voor bijna 7 miljoen euro buitgemaakt. Eerdere jaren lag de totale financiële schade die bij de helpdesk werd gemeld tussen de 3 en 4 miljoen.
Ook Lynn zocht de liefde via een datingsite, haar bank waarschuwde haar uiteindelijk dat ze duizenden euro's naar een oplichter had overgemaakt:
Sylvia's oplichter werkte op een booreiland. Hij wilde graag naar huis om haar te ontmoeten, maar daar was geld voor nodig. Dat wilde ze hem als alleenstaande moeder eerst niet geven, maar uiteindelijk won hij haar vertrouwen en heeft ze 'te veel' overgemaakt.
Het precieze bedrag wil ze niet zeggen. "Maar het is niet zoveel als de gemiddelde schade van 30.000 euro die Fraudehelpdesk meldt." Door haar werk bij de community online fraude van Slachtofferhulp kent ze inmiddels de verhalen van slachtoffers die wél bijna geruïneerd zijn.
Liefdesverdriet en wraak
De schade is niet het enige probleem. Slachtoffers schamen zich en hebben liefdesverdriet. Zo ook Sylvia, die erachter kwam dat haar oplichter ergens in Nigeria zat in plaats van op de Noordzee. "Ook al ben je slachtoffer van een crimineel, voor jou is het een echte relatie geweest."
Praten helpt dan, is haar ervaring. Zelf had ze nog een andere manier van verwerken: een soort wraak nemen. "Ik heb er een sport van gemaakt om de fraudeurs eruit te pikken en te rapporteren bij de datingsite."
Dat was geen kunst, want ze zag steeds dezelfde verhalen: profieltekst in het Engels maar met fouten, woonachtig in Nederland met een Engelse of Amerikaanse achtergrond. De mannen hebben een exotische baan, veelal als militair bij de NAVO. De vrouw is vaak weduwe met een door haar man nagelaten bedrijf in het buitenland. Ze hebben vaak wel een kind, maar geen familie om op terug te vallen.
"Als je contact zoekt, krijg je binnen 5 minuten een reactie. Al snel willen ze over op WhatsApp. Daarna verloopt het volgens steeds hetzelfde script: vertrouwen winnen, geld vragen en een gouden toekomst beloven."
Het ontmaskeren gaf haar een goed gevoel want hoe meer nieuwe profielen de fraudeurs moesten aanmaken, hoe meer geld ze dat zou kosten. "Ik weet het", zegt ze nu, "het was een druppel op de gloeiende plaat, maar laat mij die druppel dan maar zijn."
Opvallend: dating- én beleggingsfraude
Het valt Fraudehelpdesk op dat datingfraude nu vaker wordt gecombineerd met beleggingsfraude. Bijvoorbeeld: een vrouw (oplichter) vertelt haar nieuwe onlinedate (het latere slachtoffer) dat ze zoveel geld heeft verdiend met beleggen in bitcoins. Dat raadt ze hem ook aan en vervolgens blijkt dat allemaal nep. Bitcoins weg, geld weg. Vorig jaar werden er 16 gevallen gemeld, dit jaar 32.
Een andere ontwikkeling is het videobellen. Het niet willen videobellen was vroeger een kenmerk waar je een nepdate aan kon herkennen. Maar Fraudehelpdesk hoort nu vaker dat er toch is gevideobeld, al blijft het vaag en kort. Het zou kunnen dat daarbij videobeeld van internet gebruikt wordt, nepbeeld dus.