Kabinet wil nieuwe regels tegen gevaar afbetalingsapps Klarna en Riverty

Dat zei minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) vandaag in de Tweede Kamer in antwoord op vragen van de ChristenUnie. Volgens Weerwind is de snelle groei van het gebruik van afbetalingsapps zoals Klarna en Riverty (voorheen Afterpay) een 'groot maatschappelijk vraagstuk' en maakt hij zich met name zorgen om de risico's voor jongeren en kwetsbare huishoudens. 

Hoge boetes

Afgelopen weekend onthulde RTL Nieuws dat een groeiende groep mensen in de schuldhulpverlening ook steeds vaker ook schulden opbouwt bij afbetalingsapps zoals Klarna en Riverty. Deze bedrijven zijn vooral bij online shoppers populair en bieden aan om de rekening voor te schieten aan webshops. Consumenten krijgen vervolgens een paar weken de tijd om de rekening te betalen, maar als ze dat niet doen, worden zij geconfronteerd met relatief hoge boetes.

"Ik wil samen met mijn collega's kijken of we spelregels kunnen opleggen aan de sector, in het belang voor bescherming van de consument", zei Weerwind nadat ChristenUnie-Kamerlid Don Ceder zijn zorgen had geuit.

Extra controles

Weerwind verwees in eerste instantie naar nieuwe Europese regelgeving die in Brussel op tafel ligt. Door een aanpassing van de Kredietrichtlijn zullen de afbetalingsdiensten van Klarna en Riverty grotendeels aan dezelfde regels moeten voldoen als andere leningen. Nu is dat nog niet zo, met als gevolg dat deze bedrijven geen check hoeven te doen bij het BKR, het Bureau Kredietregistratie. Daarnaast zijn de reclameregels voor leningbedrijven – geld lenen kost geld – niet van toepassing op Klarna en Riverty.

Het Europees Parlement zal naar verwachting vóór de zomer stemmen over de aanpassingen, maar dan kan het nog een tijd duren voordat dit ook in Nederlandse wetgeving wordt verankerd.

Riverty is onderdeel van het Duitse concern Bertelsmann, waar ook RTL Nederland onderdeel van uitmaakt.

Leeftijdcheck

Weerwind vertelde de Kamer dat het kabinet aan strengere regels werkt. Onlangs hebben Klarna, Riverty en andere aanbieders een gesprek gehad met de verantwoordelijke ministers. "Ik heb hen gevraagd om binnen een maand met een concreet plan van aanpak te komen hoe zij omgaan met kwetsbare jongeren en gezinnen", zei Weerwind in reactie op Ceder. "Er moet een toets komen op de leeftijd, daarnaast wil ik dat deze bedrijven vooraf controleren of consumenten al schulden hebben."

In mei zal het kabinet vervolgens aangeven wat nog meer nodig is om de gevaren van deze afbetalingsapps in te dammen.

'Buy now gedupeerd later'

In afwachting van nieuwe regels voor afbetalingsapps wordt wat de PvdA betreft al een begin gemaakt met de handhaving op excessen. Zo vindt PvdA-Kamerlid Kathmann dat er een eind moet komen aan de belofte van 0 procent rente die veel afbetalingsapps doen, vanwege de hoge boetekosten.

Ook moet er wat haar betreft scherp gekeken worden naar de opkomst van uitgesteld betalen in fysieke winkels. Onder meer in winkelketen H&M, populair bij jongeren, zijn veel kassa's voorzien van een QR-code van Klarna waarmee iemand zijn aankopen via de app direct kan uitstellen. Onwenselijk, vindt de PvdA.

VVD-kamerlid Daan de Kort laakt vooral de specifieke reclame van afbetalingsapps richting jongeren. "Ik vind dat not done, want dit soort diensten draait eigenlijk om het idee Buy now gedupeerd later. Het is goed om dit soort diensten ter discussie te stellen."

Ook iDeal op afbetaling

De uitbreiding van webshops naar fysieke winkels is een van de voorbeelden hoe uitgesteld betalen uitwaaiert in de samenleving. Vorige week is Apple Pay Later van start gegaan in de Verenigde Staten, waarmee consumenten álles op afbetaling kunnen aanschaffen dat online te koop is. Ook in Nederland zijn er dit soort plannen: grote betalingsverwerkers zoals Mollie en iDeal spelen ook met het idee om uitgesteld betalen als standaard betaalmethode aan te bieden, meldt vakblad Emerce.

"Ik zit er kort bovenop", beloofde Weerwind, "en ik weet dat de Kamer mij het vuur na aan de schenen zal leggen."