Onbeperkt op vakantie op kosten van de baas, het klinkt ideaal

"Wij zijn ervan overtuigd dat dit uiteindelijk heel veel gaat opleveren. We vinden het belangrijk dat je een goede werk-privébalans hebt en voldoende tijd investeert in jezelf", zegt Bouman. De werknemers van het bedrijf reageerden dan ook enthousiast. "Sommigen hebben zelfs al een vakantie gepland."

Er is ook bewust voor een minimaalaantal vakantiedagen gekozen, omdat veel mensen het volgens hem lastig vinden om 'het rempedaal in te drukken' wanneer ze lekker bezig zijn met het werk. Mensen die onder het minimum uitkomen, worden gevraagd waarom ze te weinig vakantie opnemen. Toch benadrukt Bouman: "Vakantie opnemen gaat altijd in overleg."

Lokkertje

Veel andere bedrijven zijn ook overstag. Alleen al op vacaturesite Indeed zijn 152 vacatures te vinden waarbij een onbeperkt aantal vakantiedagen wordt aangeboden. "Het is in eerste instantie gewoon een soort lokkertje", zegt arbeidspsycholoog Tosca Gort. De economie is 'oververhit' en bedrijven voeren strijd met elkaar om werknemers aan te trekken. "En dit vinden veel mensen heel interessant."

In de praktijk is het alleen niet altijd zo ideaal. Bijvoorbeeld bij bedrijven waar een concurrerende werksfeer hangt: "Dan krijg je situaties waarbij degene die de minste vakantiedagen opneemt uiteindelijk de promotie krijgt."

De kans is klein dat mensen misbruik maken van de regel, door bijvoorbeeld 90 dagen vakantie op te nemen. Onderzoek wijst volgens Gort uit dat mensen die misbruik maken vaak niet lang bij het bedrijf blijven werken. Het ligt volgens de arbeidspsycholoog ook aan de schaarste van het beroep. "Als jij in de IT-sector werkt, waar bijna geen mensen te vinden zijn, dan kom je er misschien wel mee weg."

Terug naar 'normaal' aantal vakantiedagen

Het Amsterdamse bedrijf Buutvrij is na een paar jaar zonder vakantiedagenbeperking juist teruggegaan naar een standaardaantal. "We merkten dat het in de praktijk steeds lastiger werd om vakantie te nemen. Terwijl het juist de bedoeling was dat het personeel de ruimte zou krijgen om zoveel vakantie op te nemen als nodig", zegt managing director Frederike den Ottelander. Veel werknemers namen zelfs minder vakantie op dan daarvoor.

Toen werd gevraagd waarom mensen minder vakantiedagen opnamen, bleek dat mensen het gevoel hadden dat ze alleen op vakantie konden gaan wanneer dat uitkwam met werk. "Dat kwam voort uit loyaliteit en teamgevoel", zegt Ottelander. "Er is altijd wel iets te doen."

Ook werd er gevreesd voor scheve blikken tussen collega's, omdat het ook voorkwam dat de één veertig dagen opnam en de ander slechts vijftien. "Dus hebben we het teruggedraaid naar een vast aantal vakantiedagen. Dertig in totaal, dus dat is ook ruim."

De werknemers van het bedrijf hebben volgens Ottelander positief gereageerd op het terugdraaien van het onbeperkte aantal vakantiedagen. "We merkten dat er behoefte was aan duidelijkheid. En je zag ook dat vrijwel iedereen direct de vakantiedagen ging inplannen."

Minimaalaantal vakantiedagen

Er zitten dus wat haken en ogen aan vakantiedagen zonder limiet. Verrassend genoeg zorgt het er in de praktijk vooral voor dat werknemers minder vakantie opnemen. Het minimale aantal vakantiedagen, 25 dagen, biedt volgens arbeidspsycholoog Gort wel kansen. "Dan weet iedereen waar die aan toe is."

"Die ondergrens is wel interessant", zegt Gort. "Als je bijvoorbeeld veel burn-outs en ziekteverzuim hebt, dan is het wel slim om een minimumaantal vakantiedagen te hebben; dat houdt mensen gezond. Al is het beter om de functie zo in te richten dat mensen geen burn-out krijgen."