Amnesty: politie moet stoppen met camera's met gezichtsherkenning bij protesten
Amnesty International roept de Nederlandse politie op om te stoppen met gezichtsherkenningstechnologie bij protesten. Dat gaat tegen de mensenrechten in, meldt de hulporganisatie. De directeur van de Nederlandse tak van Amnesty, Dagmar Oudshoorn, maakt zich al zorgen om de 'controlecultuur en het risicodenken van de overheid'.
De Nederlandse politie zet drones, surveillancewagens en bodycams in om demonstranten in de gaten te houden. Dit concludeert Amnesty International na observaties van demonstraties in de afgelopen jaren en interviews met politie en demonstranten.
'Regels niet duidelijk genoeg'
Voordat een demonstratie begint, is het niet duidelijk welke middelen er worden ingezet en wat er met de beelden van demonstranten gebeurt. Volgens Amnesty schendt dit het recht op privacy, kan het mensen afschrikken de straat op te gaan en brengt het een risico van discriminatie met zich mee.
"De regels over wat de politie wel en niet mag in Nederland zijn niet duidelijk genoeg", zegt de Nederlandse Amnesty-directeur Dagmar Oudshoorn. "Hier kan misbruik van worden gemaakt en er ontstaat een risico op willekeur."
In de gesprekken die Amnesty voerde met actievoerders kwam naar voren dat ze bang zijn dat hun identiteit vastgelegd wordt in een databank. Zij vrezen dat daar negatieve gevolgen aan kunnen kleven.
'Kan verregaande gevolgen hebben'
"Het kan niet zo zijn dat er beelden worden opgeslagen in politiedatabanken en dan onduidelijk is wat er mee wordt gedaan", vindt Oudshoorn. "Daar kan misbruik van worden gemaakt en dat kan echt verregaande gevolgen hebben voor de persoonlijke levenssfeer van mensen."
Vorig jaar concludeerde Amnesty in een ander onderzoek ook al dat de Nederlandse politie de rechten van demonstranten schendt door zomaar identiteitsbewijzen te vragen. De politie zei toen dat dit nodig kan zijn als er zorgen zijn over verstoringen van de openbare orde.
Een woordvoerder van de korpsleiding van de politie laat in een reactie aan RTL Nieuws weten oog te hebben 'voor de zorgen die leven bij sommige demonstranten'. "We hebben Amnesty laten weten dat we graag met hen in gesprek gaan over hun bevindingen. De politie is er bij demonstraties in de eerste plaats om demonstranten op een veilige manier hun recht uit te laten oefenen. We letten dan op ieders veiligheid: van de demonstranten zelf, maar ook van omstanders, verkeersdeelnemers of eventuele tegendemonstranten."
Ook meldt de woordvoerder dat de politie 'bij het overgrote deel van demonstraties' helemaal geen camera's inzet. "Op basis van onder meer de omvang en complexiteit van een demonstratie en het risico op ongeregeldheden, vindt een afgewogen inschatting plaats. Het gebruik van realtime gezichtsherkenning is daar geen onderdeel van. Alleen als er strafbare feiten zijn gepleegd, kan achteraf worden gekeken of een verdachte al een bekende is van de politie. Hiervoor mogen wij gebruik maken van foto's van veroordeelden en aangehouden verdachten van een strafbaar feit waarvoor minimaal vier jaar celstraf staat."