Ook staand werken kan gevaarlijk zijn, blijkt uit nieuw onderzoek
Heb je een kantoorbaan? Dan heb je vast weleens gehoord dat al dat zitten slecht is voor je gezondheid. Het leidt tot doden, zelfs. Maar het omgekeerde blijkt uit nieuw onderzoek óók waar: staand werken kan net zo slecht zijn voor de gezondheid. Hoe zit het nou?
De laatste jaren zie je het steeds meer op kantoren: bureaus waar je staand achter kan werken. Goed nieuws, zou je denken. Lang zitten brengt namelijk risico's met zich mee voor de gezondheid, zo komt uit meerdere onderzoeken naar voren.
En zitten, dat doen we nogal veel. Nederland zou zelfs Europees kampioen zijn. Gemiddeld zitten we 8,7 uur per dag. Vooral mensen met een kantoorbaan, vaak hoogopgeleiden, zitten veel: 11,9 uur per dag, waarvan 6,3 uur op hun werk. Dit wordt een sedentaire levensstijl genoemd.
Gezwollen aderen
Nieuw onderzoek laat zien dat het omgekeerde, staand werken, niet per se beter is. Het blijkt zelfs risicovol te zijn: het kan leiden tot gezwollen aderen en bloedstolsels in de benen, concluderen wetenschappers van de Universiteit van Sydney. Zij bestudeerden gezondheidsgegevens van 80.000 volwassenen in het Verenigd Koninkrijk. Deze mensen droegen apparaten om hun polsen om hun bewegingen te volgen.
Uit het onderzoek, gepubliceerd in het International Journal of Epidemiology, blijkt dat staan het risico op ziektes als beroertes en hartfalen niet verkleint, ondanks de algemene opvatting dat dit wel het geval is.
Staan is dus niet per se beter dan zitten, zegt onderzoeker Matthew Ahmadi in The Guardian. "De belangrijkste conclusie is dat te lang staan een sedentaire levensstijl niet compenseert." Mensen die veel staan, hebben niet minder beroertes, hartfalen en hartziekten, zegt hij in de Britse krant.
Voor sommige mensen kan staan zelfs 'riskant' zijn vanwege een verstoorde bloedsomloop. De onderzoekers ontdekten dat voor elke extra 30 minuten die ze langer dan twee uur stonden, het risico op hart- en vaatziekten met 11 procent toenam.
Mensen die de hele dag op kantoor werken, of ze dat nu staand of zittend doen, moeten vooral regelmatig bewégen, zegt Ahmadi.
'Zoveel mogelijk wisselen'
Dat zegt ook Pam ten Broeke, die vorig jaar op dit onderwerp promoveerde aan de Radboud Universiteit. Ze noemt het onderzoek van de Australiërs betrouwbaar.
"De focus ligt vaak op hoe lang we zitten, maar het is goed dat die focus een keer wordt verlegd. Over het algemeen is lang dezelfde houding hebben, niet goed voor je. Je moet zo veel mogelijk afwisselen. Het staan onderbreken door een kort wandelingetje naar de koffiemachine, bijvoorbeeld."
Het advies is: neem regelmatig pauzes, loop een rondje, ga wandelend vergaderen, gebruik de trap in plaats van de lift en gebruik de lunchpauze om even weg te komen van het bureau.
Energieker
"De meeste mensen merken het als ze te lang staan of zitten", zegt Ten Broeke, tegenwoordig universitair docent bij de Leiden Universiteit. "Je raakt dan mentaal vermoeid. Als je dan even van houding wisselt, dan voel je je meteen al wat energieker en scherper. Dat komt omdat de hersenen dan beter doorbloed worden."
Eten achter je bureau om een deadline te halen, is geen goed idee. "Dat is wat ik in mijn proefschrift de productiviteitsparadox noem. Dat als je lang zit omdat je veel werk af wil krijgen, je juist minder productief bent."
De gedachte is ook dat het denkvermogen verbetert als je af en toe wisselt van de omgeving. Daar doen neuropsychologen bij de Universiteit Leiden onderzoek naar.