Buurt ongerust na rellen Plein 40-45: 'Ze worden door elkaar opgestookt'
Zo onrustig als het gisteravond was op Plein 40-45 in Amsterdam-West, zo rustig is het vandaag. De tram die in brand vloog, is opgeruimd en de marktkooplui hebben hun kraampjes uitgestald. Wat maakte dat relschoppers gisteravond zo los gingen? "Wat premier Schoof zei, dat kan niet."
De marktkraampjes worden in de vroege ochtend bij Plein 40-45 in Amsterdam weer uitgestald. Alleen een paar losliggende planken herinneren nog aan wat er zich gisteravond heeft afgespeeld. Rond 19.15 uur ging het mis. Volgens politiecommissaris Olivier Dutilh stonden er rond 19.00 uur zes jongeren op het plein "Tien minuten later waren het er veertig en kort daarna enkele honderden."
Ze richtten vernielingen aan, staken zwaar vuurwerk af en bekogelden een bus en agenten. Door een object dat in de tram terechtkwam, ontstond brand. De Mobiele Eenheid (ME) moest worden ingezet om de situatie onder controle te krijgen.
Rellen zitten marktkooplui niet lekker
Marktkoopvrouw Roos is vandaag wat later dan normaal bezig met het opzetten van haar kraam. "Dit is toch de plek waar je je geld verdient. Het zit me niet lekker dat hier gisteravond rellen waren", vertelt ze aan RTL Nieuws.
Waarom de relschoppers gisteravond zo tekeergingen, weet ze niet. "Wie zal het zeggen? Is het de verharding van de maatschappij? Dat jongeren geen werk hebben en zich vervelen? Of worden ze door elkaar meegenomen in de chaos van het moment? Voor mij is het alleen maar gissen", zegt Roos.
Bij een loempiakraam staan de 17-jarige jongens Mohamed en Abdel te eten. Ze zijn deze ochtend vanuit Breda naar Plein 40-45 afgereisd. Abdel heeft jarenlang nabij het plein gewoond en wilde graag zien hoe het ervoor staat na de heftige gebeurtenissen. "We zagen de beelden voorbijkomen en besloten te komen kijken."
De twee jongens zeggen dat veel jongeren rellen om het rellen. "Ze worden door elkaar opgestookt", zegt Mohamed. "Als je ertussen zit denk je: wat stoer. Maar achteraf krijg je spijt."
Buurtbewoners zijn bang
Een Marokkaanse buurtbewoonster zegt gisteravond heel bang te zijn geweest. "Mijn dochters belden me dat ik absoluut niet de straat op mocht gaan. Maar dat was ik ook zeker niet van plan. Eerst hoorde ik vuurwerk afgaan. Ik zocht daar niet veel achter, maar al snel werd het zwaarder vuurwerk en trilde het huis ervan. Ik hoorde veel geschreeuw en de helikopter bleef maar boven ons huis cirkelen. Heel beangstigend vind ik het. En jammer, vooral jammer dat dit in onze buurt gebeurt."
Ze wil anoniem blijven, net als veel andere mensen. Hoe luidruchtig het gisteravond was, zo stil is het vandaag. Niemand wil erover praten. Beleidsmedewerkers, straatcoaches en de woordvoerder van de gemeente kunnen of mogen er niets over kwijt.
Even verderop staat de Saray Moskee. Etem (43) staat buiten te wachten op zijn scheerbeurt bij de islamitische kapper van de moskee. Met een glas thee in zijn hand weet hij wel te vertellen waarom de relschoppers zo boos zijn. "Kijk alleen maar naar wat er aan de hand is in de maatschappij. Dan weet je genoeg."
Noem hem geen Turk, want, vindt hij, als je in Nederland bent geboren en getogen, ben je net zo goed Nederlander als ieder ander. "Wat premier Schoof gisteren zei, dat hij een probleem ziet met de integratie en ons allemaal over één kam scheert, ja, dat klopt niet. Daar begint het al. We zijn altijd die buitenlanders. Nee, wij zijn ook Nederlanders. Er is geen integratieprobleem. We zijn het zat dat we altijd anders benaderd en behandeld worden. Zie het als een vulkaan. Als die vol zit dan ontploft die, dat is wat er nu met die relschoppers aan de hand is. De maat is vol en dan ontploft het."
Voetbalsupporters
Volgens hem kon je de klok erop gelijkzetten dat het mis zou gaan. "Kijk, iedereen weet hoe gevoelig de Palestina-Israël-kwestie is. Waarom is er niet anders op gehandhaafd? Die wedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv had zonder supporters moeten worden gespeeld. Ik denk dat dit allemaal niet was gebeurd als die jongeren het gevoel hadden gehad dat ze gehoord of begrepen werden. Maar nu wordt er met twee maten gemeten en dat veroorzaakt weer ongelijkheid."
Op de video hieronder zie je wat er gisteravond gebeurde:
Hij keurt het gedrag van de relschoppers niet goed. "Nee, zeker niet. Maar de jongeren voelen zich ongehoord. Er wordt te veel onderscheid gemaakt. We worden buitengesloten. Ik ben hier geboren en getogen, ik mag me net zo goed Nederlander noemen als ieder ander, maar je wordt altijd in een andere categorie geplaatst."
Zelf reed Etem gisteravond langs Plein 40-45 toen het misging. "Dat was echt heftig hoe het tekeerging en zeker niet de manier om je stem te laten horen. Als mijn zoon ertussen had gezeten, had hij thuis echt een probleem gehad. Ik hoop dat het niet verder escaleert en dat de rust snel terugkeert."
Voorzorgsmaatregelen voor nieuwe rellen
De gemeente treft voorlopig maatregelen door alle losliggende objecten op het plein te bergen. Op Snapchat circuleren weer oproepen om te gaan rellen. Maar er zijn ook tegengeluiden, ziet RTL Nieuws op het platform. "Dit zet ons alleen maar voor schut, de media draaien graag overuren om artikelen te schrijven waarin moslims de schuld krijgen", meldt een populair account op Snapchat.
"Elke week wordt daar een markt gehouden en nu zijn de spullen van hardwerkende ondernemers gesloopt, schaam jullie", stelt het account. Een ander populair account roept 'alle broers, ooms, neven en vaders' op om 'jonge jongens' van de straat te houden. Volgens het account zijn het met name 13- en 14-jarige jongens die de straat op gaan en willen rellen. "Zorg ervoor dat deze jongens naar huis gaan, houd deze kinderen thuis!"
