Jaarlijks hebben duizenden vrouwen ernstige klachten na keizersnede
De keizersnede: ieder jaar bevallen in Nederland 30.000 vrouwen op die manier. Maar dat veel van die vrouwen daar ernstige, langdurige klachten aan overhouden is te onbekend. Het gaat dan om abnormaal bloedverlies na de menstruatie, heftige buikpijn, een grotere kans op miskramen en vruchtbaarheidsproblemen. Artsen willen dat er meer aandacht komt voor deze klachten.
Hoogleraar Judith Huirne (Amsterdam UMC) doet al jaren onderzoek naar deze klachten na keizersneden en vindt dat het tijd is dat er meer aandacht voor komt: "We hebben met elkaar veel te lang oogkleppen op gehad. We voeren al keizersneden uit sinds het jaar 1500, maar de laatste jaren leren we pas meer over deze zogenoemde 'niches' en de problemen die vrouwen daardoor kunnen krijgen."
Schade in de baarmoeder
Een 'niche' is een soort holte in de baarmoeder. Die ontstaat als de baarmoederspier niet goed aan elkaar groeit na een keizersnede.
De meerderheid van de vrouwen die een keizersnede krijgt, houdt daar een 'niche' aan over, namelijk 60 procent. Dat zijn 18.000 Nederlandse vrouwen per jaar. Niet alle vrouwen hebben daar ook langdurig klachten van, maar een groot deel wel.
Want zo’n 40 procent van de vrouwen die bevalt via een keizersnede, ervaart daardoor ernstige langdurige klachten en problemen. Het gaat dan om 12.000 vrouwen per jaar in Nederland.
Van bloedverlies naar onvruchtbaarheid
Hoogleraar gynaecologie Judith Huirne doet al jaren onderzoek naar deze klachten. Er is inmiddels ook een officiële diagnose: Cesarean Scar Disorder (CSDi). Huirne legt uit: "In die holte in de baarmoeder hoopt zich slijm en bloed op. En er zijn verstoorde samentrekkingen van de baarmoeder. Dit heeft weer allerlei gevolgen, zoals een hogere kans op een miskraam en onvruchtbaarheid. Andere klachten die vrouwen eraan over kunnen houden is abnormaal bloedverlies na de menstruatie en buikpijn."
Het effect van de holte in de baarmoeder op vruchtbaarheid is pas de afgelopen jaren bekend geworden. Huirne: "Sinds kort weten we dat een niche ook onvruchtbaarheid kan geven. De kans op een zwangerschap is met een niche 40 procent lager dan zonder een niche. En als het een grote niche is dan is de kans zelfs 60 procent lager."
Niet zwanger worden
Vier jaar geleden beviel Esther van haar zoon Mats, via een keizersnede. Haar herstel ging voorspoedig, maar toen ze na een jaar weer zwanger probeerde te worden, lukte dat maar niet.
Ze kreeg de boodschap dat ze het een jaar moest proberen, maar dat lukte niet en er kwam ook niets uit de onderzoeken. Omdat Esther de eerste keer wel snel zwanger was, ging ze zelf op onderzoek uit. Zo vond ze de onderzoeken van Judith Huirne (Amsterdam UMC) naar blijvende klachten na een keizersnede.
Esther vertelt hier haar verhaal:
Hersteloperatie
Na een hersteloperatie werd Esther wel zwanger en inmiddels is haar zoon Kai vijf maanden oud. Hoogleraar gynaecologie Judith Huirne legt uit wat zo’n hersteloperatie inhoudt: "Als er een grote 'niche' is en vrouwen gynaecologische klachten en vruchtbaarheidsproblemen hebben, dan kunnen we een hersteloperatie voor de baarmoeder uitvoeren. Dat is bij 90 procent van de vrouwen effectief, waardoor de klachten sterk afnemen. En we hebben al veel vrouwen gezien die daarna wel weer zwanger konden worden."
Maar Huirne vindt het belangrijk om te benadrukken dat zo'n ingreep niet voor iedereen nodig is: "Soms kunnen klachten ook weggenomen of onderdrukt worden met hormonen. Niet iedereen met een 'niche' heeft behandeling nodig. Als er geen klachten zijn is er geen reden om hulp te zoeken. Maar heb je klachten die ontstaan zijn na een keizersnede en na drie menstruaties nog steeds aanwezig zijn, dan is het aan te raden om naar de huisarts te gaan. Of als het na de keizersnede niet lukt om zwanger te worden."
Meer aandacht nodig
Huirne: "Er moet meer aandacht komen voor de problemen die kunnen ontstaan na een keizersnede, zodat vrouwen dit ook in hun overwegingen voor het ondergaan van een geplande keizersnede kunnen meenemen. Maar ook als er klachten ontstaan, is het belangrijk dat vrouwen dit herkennen en weten waar ze naar toe moeten voor hulp."
De beroepsvereniging van gynaecologen (NVOG) ondersteunt de oproep van Huirne om meer aandacht. Ze willen deze informatie ook op gaan nemen in de voorlichting voor vrouwen die een keizersnede zullen ondergaan: "Wij volgen de wetenschappelijke ontwikkelingen op dit gebied nauwgezet. Daarnaast ondersteunen we initiatieven die een normale bevalling bevorderen, en zetten we ons in voor betere zorg en voorlichting voor alle vrouwen."
Ook in de Tweede Kamer maakt men zich hier zorgen over. In september werd nog een motie aangenomen waarin opgeroepen werd tot meer aandacht voor deze klachten. Judith Huirne hoopt dat dit de weg vrij maakt voor meer onderzoek naar het voorkomen van schade in de baarmoeder en daarmee ook de klachten die daardoor kunnen ontstaan: "Want dat is het belangrijkste nu, dat we dit soort problemen ook kunnen voorkomen."
