Kinderen tot 7 jaar kijken minder naar scherm: 'Ouders lijken bewuster van gevaren'

Kinderen die jonger zijn dan 7 jaar, maakten het afgelopen jaar minder gebruik van digitale media dan het jaar ervoor. Het gaat om een 'forse daling' van gemiddeld 111 naar 86 minuten per dag. De afname is volgens experts een stap in de goede richting, maar er is meer werk aan de winkel.
De daling blijkt uit nieuw onderzoek van Netwerk Mediawijsheid in samenwerking met het Trimbos-instituut en Jeugd & Media Advies. Hoewel de kleintjes minder tijd besteden aan digitale media en televisie, ligt het gemiddelde van bijna anderhalf uur per dag nog steeds boven de door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) aanbevolen tijd. Eén op de zes jonge kinderen kijkt dagelijks zelfs meer dan twee uur filmpjes op een mobiel apparaat of televisie.
"We zijn voorzichtig positief dat de daling van 25 minuten per dag een verandering inluidt", reageert Anouk Tuijnman van het Trimbos-instituut, die meewerkte aan het onderzoek. "Tot nu toe ging de schermtijd de afgelopen jaren steeds omhoog, tot 111 minuten. Dit is de eerste keer dat het is gezakt."
Bewustwording
De afname noemt dr. Peter Nikken, Emeritus Lector Jeugd & Media, een stap in de goede richting. "Het lijkt erop dat steeds meer ouders bewuster omgaan met schermtijd bij jonge kinderen." Als mogelijke reden hiervoor noemt hij dat er in toenemende mate aandacht is voor de risico's van mediagebruik door kinderen.
Wat die risico's zijn? Te veel schermtijd op jonge leeftijd kan de slaap verstoren. Ook kan het de taalontwikkeling remmen en leiden tot lichamelijke klachten door te veel zitten en te lang dichtbij kijken, stelt het Trimbos Instituut.
"Je merkt bewustwording bij ouders", zegt Tuijnman. "Zij stellen meer vragen over hoe om te gaan met sociale media. In het onderzoek geven ouders wel aan dat ze het lastig vinden om in het bijzijn van de kinderen niet steeds zelf op hun telefoon te kijken. Kinderen zijn geneigd dat gedrag over te nemen."
Advies
Meer dan de helft van de ouders bepaalt hoeveel schermtijd hun kind krijgt, en bijna driekwart selecteert media die geschikt zijn voor de leeftijd van het kind.
Het advies hierover luidt: laat kinderen tot 2 jaar niet naar een scherm kijken, en kinderen in de leeftijd van 2 tot 6 jaar maximaal een uur per dag. Afgeraden wordt om kinderen media te laten gebruiken tijdens een maaltijd. Dat zou kunnen leiden tot een ongezonde relatie met voeding, of dat kinderen zich makkelijk overeten.

Zorgen bij jeugdartsen over slecht slapende kinderen: 'Schermgebruik een van de boosdoeners'
"Ouders doen hun best om schermtijd en mediagebruik in goede banen te leiden, maar afspraken met de kinderen handhaven en zelf ook minder media gebruiken is vaak lastig", zegt dr. Peter Nikken. Tuijnman: "Nul uur is moeilijk, want kinderen kijken nog wel eens mee met broers of zussen of videobellen met een familielid."
Hulp nodig
"Ouders willen duidelijke richtlijnen en meer ondersteuning", gaat ze door, "niet alleen vanuit de overheid, maar ook van techbedrijven die verantwoordelijkheid moeten nemen voor een veilige en kindvriendelijke digitale omgeving. Vooral bij kinderen die als 'druk' of 'grenzen opzoekend' worden ervaren, merken ouders dat het moeilijk is om afspraken over schermtijd vol te houden."
Meer dan de helft van de Nederlandse jongeren is bijziend. Dat bijziendheid is toegenomen, komt omdat ze op jonge leeft te lang naar telefoons en tablets hebben gekeken, zo leggen we uit in deze video: