Zeker 85 massadonoren door fouten in klinieken: 'Hadden er nul moeten zijn'

Klinieken blijken zich lang niet altijd aan hun eigen richtlijnen te hebben gehouden. Zo zouden ze onderling donorsperma hebben uitgewisseld en doelbewust vaker dan 25 keer dezelfde donor hebben gebruikt, zonder toestemming van de donor.

Excuses aanbieden

Iemand is massadonor als zijn zaad is gebruikt voor het verwekken van meer dan 25 kinderen. Tot 2018 mocht sperma van één donor voor 25 donorkinderen worden gebruikt, daarna werd het maximum teruggeschroefd naar donatie voor maximaal twaalf gezinnen.

Door een nieuwe wet die op 1 april inging wordt duidelijk hoe klinieken zijn omgegaan met het zaad van donoren. "We weten nu voor het eerst het aantal nakomelingen per donor in Nederland", zegt Marieke Schoonenberg namens de beroepsvereniging voor gynaecologen NVOG tegen Nieuwsuur

Volgens het onderzoek zijn er dus zeker 85 massadonoren, waarbij het bij de meesten gaat 'om 26 tot 40 kinderen per persoon, met een paar uitschieters naar boven tot 50 of zelfs 75 kinderen per donor'. "Het aantal massadonoren in de klinieken had nul moeten zijn", zegt Schoonenberg. "We willen namens de beroepsgroep onze excuses aanbieden, we hebben het niet goed gedaan."

Stichting Donorkind, die de belangen van donorkinderen behartigt, zegt op haar website niet verrast te zijn door 'deze nieuwe misstanden'. "Klinieken maken niet 'zomaar' een product. Zij creëren nieuw leven. Dat behoort buitengewoon zorgvuldig te gebeuren. Keer op keer blijkt dat klinieken hier niet in slagen. Dat is zorgelijk voor alle betrokkenen, (wens-)ouders, donorkinderen en donoren."

Ties van der Meer van de stichting vindt dat er zelfs sprake is van een 'medische calamiteit', zegt hij tegen Nieuwsuur. Hij vindt dat ouders, donorkinderen en donoren dan ook recht hebben op informatie en roept klinieken op open te zijn over de gemaakte fouten.

Ophef over massadonor Jonathan Meijer. Hij is weer voor de rechter gedaagd. Waarom dat is, zie je in deze video:

Verwarring en boosheid

De wetenschap dat een kind verwant is aan een massadonor kan bij ouders en kinderen zelf leiden tot veel vragen, boosheid en verwarring. Dat kan bijvoorbeeld gaan 'over de eventuele grote aantallen halfbroers en -zussen, hoe andere ouders hiermee omgaan en hoe je kind hiermee leert omgaan', schrijft Fiom, het expertisecentrum op het gebied van ongewenste zwangerschap, verwantschapsvragen en adoptie. Het centrum geeft op zijn website tips om met deze emoties om te gaan.