Minder nieuwe asielaanvragen: 'Heeft vooral te maken met nieuw regime Syrië'

In de eerste drie maanden van 2025 hebben 4530 mensen asiel aangevraagd in Nederland. Dat is bijna een halvering ten opzichte van het eerste kwartaal in 2024, toen er 9005 nieuwe aanvragen waren. Toch is deze daling niet direct toe te schrijven aan het beleid van asielminister Marjolein Faber, zegt politiek verslaggever Floor Bremer.
De daling komt volgens statistiekbureau CBS voor een belangrijk deel doordat het aantal nieuwe asielaanvragen van Syriërs sterk is gedaald. De dictator Bashar al-Assad werd in december verdreven.
In het eerste kwartaal kwamen minder dan duizend Syriërs aan in Nederland. Vorig jaar was dat in dezelfde periode ruim 2900.
"De daling heeft vooral te maken met het feit dat er een nieuw regime is in Syrië en er vanuit dat land minder mensen een eerste aanvraag doen", zegt ook politiek verslaggever Floor Bremer.
Wetten Faber nog niet door Kamer
"Ook uit andere landen zijn er minder asielzoekers, maar ook dat komt niet door het strengere Nederlandse asielbeleid. Want de asielwetten van dit kabinet en minister Faber zijn nog niet werking. Ze moeten eerst nog aangenomen worden door de Eerste en Tweede Kamer."
Afschrikwekkende werking?
Kan het aantal asielaanvragen zijn gedaald door de afschrikwekkende werking, waar asielminister Marjolein Faber op hoopt met haar ferme taal? "Dat is natuurlijk moeilijk meetbaar. Maar het is onwaarschijnlijk omdat het aantal asielzoekers dat naar Europa komt over de hele linie lager is", zegt Bremer.
"De afspraken die de Europese Unie heeft gemaakt met landen als Tunesië om asielzoekers tegen te houden zou daar een van de redenen van kunnen zijn."
Het CBS meldt dat ook bij mensen uit Irak en Jemen een flinke daling te zien is. Drie op de vier nieuwe asielzoekers waren jonger dan 35 jaar. Bij Eritreeërs is de helft minderjarig, aldus het CBS.
Wat wel opvalt is dat het aantal mensen uit veilige landen zoals Marokko hoog blijft, zegt Bremer. "Minister Faber wil ook die cijfers zo snel mogelijk naar beneden krijgen omdat er veel overlastgevers tussen zitten. Vooralsnog lukt dat dus niet, maar ook voorgaande kabinetten worstelden daarmee."
Mogelijk kunnen de Europese migratiewetten die volgend jaar ingaan daar verandering in brengen.
Meer nareizigers
Het aantal nareizigers nam intussen toe, blijkt uit de cijfers. In het eerste kwartaal kwamen ruim 3700 mensen naar Nederland, zo'n 600 meer dan een jaar eerder, om zich aan te sluiten bij een familielid dat asiel heeft gekregen. Dat is het hoogste aantal sinds het tweede kwartaal (april, mei en juni) van 2017. De nareizigers kwamen vooral uit Syrië.
Asielminister Marjolein Faber (PVV) geeft aan blij te zijn met de daling. Daarbij zegt ze ook dat het aantal asielzoekers wat haar betreft nog veel verder omlaag moet.
"De nieuwe, strenge asielwetten zijn daarbij broodnodig", schrijft de minister op X. Na veel politieke spanning hierover in de coalitie en kritiek uit de asielsector en van de Raad van State stuurde ze deze begin maart naar de Tweede Kamer. Binnenkort verdedigt ze daar haar wetten in een debat.
PVV-berichten op sociale media
"Dat de asielcijfers dalen is niet direct toe te rekenen aan het beleid van minister Faber, zoals de PVV graag doet geloven via berichten op social media", benadrukt Bremer.
Eerder reageerde Faber voor onze camera op de kritiek van de Vereniging Nederlandse Gemeenten, dat haar beleid zou bijdragen aan de onrust die in gemeenten ontstaat rond de geplande komst van asielzoekerscentra. Dat gesprek zie je hier: