Hervorming Wmo zorgt voor enorme verhoging eigen bijdrage
Het wetsvoorstel voor hervorming van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) pakt nadelig uit voor mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering, een inkomen tot modaal en/of een wisselend inkomen en zet hun besteedbaar inkomen extra onder druk.
Dat blijkt uit berekeningen die het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) maakte voor Ieder(in), de koepelorganisatie voor mensen met een beperking.
328 euro per maand
De hervorming van de wet zorgt ervoor dat een eigen bijdrage, die moet ingaan op 1 januari 2027, kan oplopen tot 328 euro per maand, terwijl deze nu in 2025 nog op 21 euro per maand ligt. Met dit bedrag betalen mensen voor wmo-ondersteuning, zoals woningaanpassingen, hulpmiddelen, dagbesteding en andere vormen van ondersteuning.
Het kabinet wil dit vaste bedrag afschaffen en voor inkomens vanaf 135 procent van het sociaal minimum een eigen bijdrage invoeren die afhankelijk is van inkomen en vermogen. Tot 135 procent van het sociaal minimum blijft er een vast tarief van rond de 23 euro over.
"Daarna gaat met elke 100 euro boven deze grens de eigen bijdrage 10 euro omhoog. Dat is een te sterke en steile verhoging die betekent dat mensen met een inkomen tot modaal al snel veel meer eigen bijdrage gaan betalen dan nu", zegt Nibud-directeur Arjan Vliegenthart.
Hogere uitgaven
Hier komt nog bij dat de eigen bijdrage voor de Wmo niet de enige uitgave is die mensen als gevolg van hun beperking hebben. Vaak hebben ze hogere uitgaven aan energie, vervoer, kleding en voeding dan andere huishoudens. Vliegenthart: "Uit een eerder onderzoek van het Nibud blijkt dat bijna 40 procent van deze groep nu al zorg mijdt vanwege de kosten, met alle gevolgen van dien."
Het wetsvoorstel maakt daarnaast geen onderscheid in leeftijd of leeftijdsfase. "Iemand die vanaf z’n 74ste ondersteuning van de Wmo nodig heeft, maakt daar minder lang gebruik van dan iemand die daar op z’n 14de of nog eerder al mee moet beginnen."
Berekening nieuwe bijdrage
Er wordt gekeken naar het inkomen van twee jaar eerder. Met het huidige prijspeil komt het maximale tarief neer op €328. De eigen bijdrage is onderhevig aan inflatie en kan van jaar tot jaar verschillen.
Bij de weging van het inkomen voor de eigen bijdrage wordt gekeken naar het verzamelinkomen en niet naar het netto besteedbare inkomen. Mensen met een arbeidsongeschiktheidsuitkering hebben echter geen recht op arbeidskorting, waardoor hun netto-inkomen honderden euro’s lager kan liggen dan dat van mensen die werken en een vergelijkbaar bruto-inkomen hebben.