Amerika past richtlijn plaatsen spiraal aan, kan ook gevolg voor Nederland hebben

Het is essentieel dat artsen de pijn die vrouwen ervaren bij het plaatsen van een spiraal herkennen en aanpakken, en dus genoeg weten over pijnbestrijdingsmiddelen. Dat staat in een nieuwe richtlijn over pijnbestrijding bij het plaatsen van een spiraaltje. De richtlijn is gepubliceerd door het American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG) en gaat ook over andere gynaecologische ingrepen.

Persoonlijk

Het college schrijft dat het lastig is te voorspellen hoeveel pijn iemand bij een ingreep zal ervaren omdat het een persoonlijke ervaring is. Onder andere de leeftijd, medische voorgeschiedenis en mogelijke eerdere vervelende ervaringen hebben invloed. Zo kan ook de angst voor pijn vrouwen belemmeren. 

Daarom is het belangrijk de opties uitvoering te bespreken: volgens de ACOG vergroot dat het vertrouwen van de patiënten. Zij kennen hun eigen lichaam het beste, zegt een van de deskundigen die eraan meeschreef. 

Nederland

Hoewel het een richtlijn van het Amerikaanse college voor verloskundigen en gynaecologen is, kan het invloed hebben op de Nederlandse praktijk. 

Meestal krijgen vrouwen in Nederland het advies om voor het plaatsen van een spiraal paracetamol of ibuprofen te nemen. Dat leidde het afgelopen jaar tot discussie omdat die pijnstillers voor velen niet werken. Op dit moment herziet Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) de richtlijn voor pijnbestrijding. Wetenschappelijk onderbouwde richtlijnen uit andere delen van de wereld worden daarin meegenomen, laat een NHG-woordvoerder aan RTL Nieuws weten.

Crème, spray of injectie

In het Amerikaanse advies stelt de ACOG het gebruik van een verdovende crème of spray voor, of een injectie voor plaatselijke verdoving. "Een deel van de huisartsen in Nederland gebruikt al een verdovende crème of spray", zegt de NVG-woordvoerder. "Maar toen wij de huidige richtlijn maakten, was er onvoldoende wetenschappelijke onderbouwing voor dit middel in de huisartsenpraktijk. Daarom staat het nu nog niet in de richtlijn. In de nieuwe richtlijn worden meer opties beschreven."

Onderzoek

Cliëntenbelangenorganisatie Ava wilde weten hoe veel vrouwen in Nederland pijn ervaren bij het plaatsen van een spiraal en zette hiervoor een onderzoek uit bij Ipsos I&O. Daaruit bleek dat drie op de tien vrouwen bang zijn voor pijn bij het plaatsen van een spiraal en het anticonceptiemiddel daarom al jaren vermijden.

De helft van de ondervraagden met een spiraal zei 'ernstige pijn' of 'ondragelijke pijn' te hebben ervaren bij het plaatsen van het anticonceptiemiddel. Ook bleek uit het onderzoek dat een op de vijf vrouwen elemaal geen pijnbestrijding werd aangeraden door hun zorgverlener.

Volgend jaar

"Het NHG-protocol schrijft nu wel al voor dat huisartsen de verschillende vormen van pijnbestrijding bespreken met hun patiënt. Het NHG weet niet hoe huisartsen dat in hun praktijk toepassen", zegt de woordvoerder. De NHG verwacht de herziende richtlijn in de loop van 2026 te publiceren.

"Wij vinden het heel goed dat de ACOG adviseert alle mogelijke pijnbestrijdingsmiddelen te bespreken zodat een vrouw er zelf over kan beslissen. We hopen dat huisartsen in Nederland dat uiteindelijk overnemen", zegt een woordvoerder van Ava. "Omdat de nieuwe NHG-richtlijn nog even op zich laat wachten, werken wij aan een nieuwe factsheet voor huisartsen." Daarin staat onder andere informatie over pijnbestrijding en risicofactoren voor pijn." 

Ook het gebruik van een eendenbek is voor vrouwen regelmatig een onprettige ervaring. TU Delft bedacht een nieuwe vorm, die minder pijnlijk moet zijn: