Nep-auteurs belazeren de kluit, biografie geschreven door AI: 'We staan aan begin Wilde Westen'

Het boek van de Nieuw-Zeelandse oud-premier Jacinda Ardern dat deze week verschijnt, is daar een voorbeeld van. Het boek over politiek leiderschap krijgt bij talkshows en in kranten wereldwijd veel aandacht. 

Oplichters maakten AI-versies van het boek en hopen dat consumenten zo'n slap aftreksel van een écht boek in een moment van onoplettendheid aanschaffen. 

Want wie in de webwinkel Amazon naar het e-boek van Ardern zoekt, krijgt niet alleen háár boek te zien, maar ook tientallen andere memoires, die bijna allemaal in de afgelopen week zijn gepubliceerd. Ze hebben ondertitels als 'Jacinda Ardern: van klein dorp naar het wereldtoneel' en zeggen 'het ongekende verhaal van de Nieuw-Zeelandse politica' te vertellen. 

Nieuw-Zeelandse media analyseerden dat al deze exemplaren (bijna) volledig met AI gemaakt zijn. Eén van de AI-boeken is ook verkrijgbaar via Bol.com. 

"Dit is een bekend probleem, ook in Nederland", zegt een woordvoerder van de Auteursbond. "We wéten dat er boeken met AI snel in elkaar worden gezet en die staan inderdaad ook op Bol.com. Wij maken ons daar zorgen om." 

'Gebeurt op gigantisch grote schaal'

Onderzoek van De Groene Amsterdammer vorig jaar juni wees uit dat 1 op de 25 boeken die online op Bol.com wordt aangeboden, met behulp van AI is gemaakt. Die cijfers kan Bol.com niet bevestigen, het platform laat weten dat 'het zeer complex is om te scannen of een boek AI bevat en zo ja, of dat volledig door AI is geschreven'. 

"Dit gebeurt op gigantisch grote schaal", zegt AI-expert Remy Gieling tegen RTL Nieuws. "Het is zo ongelooflijk makkelijk om een boek te publiceren met behulp van AI." 

Samen met online verslaggever Laura Veneman nam hij de proef op de som en schreef hij een boek over de politieke carrière van Dick Schoof. Het boek was binnen no-time af:

"Het is best moeilijk om zo'n e-boek te herkennen", legt Gieling uit. "Als je in een webwinkel naar een titel zoekt, zie je vaak alleen de cover en een korte omschrijving. Soms ziet het er allemaal een tikkeltje amateuristisch uit en mist bijvoorbeeld de omslag, maar de technologie om het allemaal echt te laten lijken wordt steeds beter." 

Gieling raadt consumenten aan om te kijken of een boek is uitgegeven door een bekende of grote uitgever. "Je kan ook kijken hoeveel recensies een boek heeft. Al riskeer je daar wel weer dat deze óók met AI zijn geschreven." 

Regelgeving ontbreekt

Het zit de Auteursbond dwars dat wet- en regelgeving ontbreekt. "Die zou in Europees verband of in Nederland opgesteld moeten worden, maar ís er nog niet. We bevinden ons aan het begin van het Wilde Westen", zegt de woordvoerder. "Omdat er steeds meer Engelstalige boeken worden verkocht, is het bovendien een internationaal probleem."

Het zou volgens de Auteursbond enorm helpen als webwinkels transparanter worden. "Het is in het belang van schrijvers en consumenten dat er duidelijk moet worden aangegeven dat een e-boek met of door AI is gemaakt. Nu gebeurt dat niet."

Bol.com zegt verkooppartners sinds vorig jaar te vragen om het aan te geven als een boek met AI is gegenereerd. "Momenteel hebben we rond de 600 boeken online staan waar dit met een ja is ingevuld", laat een woordvoerder weten. Er zijn meer dan 300.000 e-boeken verkrijgbaar via Bol.com.

Gieling ziet de toekomst niet rooskleurig in. "Nu heb je nog een mens nodig, die met een idee voor zo'n boek komt, er een cover bij zoekt en het dan uploadt op een platform als Bol.com of Amazon." 

"Straks wordt de techniek mogelijk nog autonomer en kun je een AI-tool misschien wel de opdracht geven om 100.000 biografieën te schrijven en te publiceren", waarschuwt hij. "Als we hier geen rem op zetten worden we straks helemaal overspoeld met dit soort AI-boeken."