Bijna iedereen heeft te veel PFAS in het bloed: dit kan je ertegen doen

Iedereen, waar je ook woont of wat je ook eet, heeft PFAS in het bloed. Dat meldde het RIVM vandaag. Maar kan je testen om hoeveel PFAS het bij jou gaat en kun je er eigenlijk wat tegen doen? Vier vragen en antwoorden.
Nog even in het kort: PFAS staat voor per- en polyfluoralkylstoffen. Het is een verzamelnaam voor meer dan 6000 chemische stoffen die door de mens zijn gemaakt. Van nature komt PFAS niet in het milieu voor.
1. Hoe kom ik erachter of ik ook te veel PFAS in mijn lichaam heb?
Je hebt dus sowieso PFAS in je bloed. De hoeveelheid verschilt per persoon, maar bij de meeste mensen ligt de concentratie boven de gezondheidskundige grenswaarde. "Er zijn commerciële bureaus waar je je bloed kunt laten testen op PFAS", laat het RIVM weten. "De vraag is alleen: wat moet je met die informatie?"
Het RIVM heeft met 'extra aandacht' gekeken naar Dordrecht en rond de Westerschelde. Dat zijn regio's in de buurt van fabrieken waaruit PFAS in de omgeving is terechtgekomen.
Niet alleen daar, maar in bijna alle onderzochte bloedmonsters werden verschillende PFAS gevonden.
De kans is volgens het RIVM groot, dan wel gegarandeerd, dat er bij een test PFAS wordt gevonden. Dat zal bewoners in de buurt van fabrieken waar veel met PFAS is gewerkt waarschijnlijk niet verbazen. Maar uit onderzoek van het RIVM blijkt dat het bijna alle Nederlanders aangaat. De hoeveelheid PFAS valt alleen niet direct te koppelen aan wel of niet ziek worden. Dus zelfs als je weet om hoeveel PFAS het gaat, kan je er weinig mee.
2. Wat zijn de gevaren van te veel PFAS in mijn lichaam?
Dat er PFAS in je bloed zit, betekent niet dat je meteen ziek wordt of doodgaat. Het betekent wél dat de PFAS effect kan hebben op het lichaam. "Het immuunsysteem kan bijvoorbeeld minder goed gaan werken, het cholesterolgehalte kan hoger worden en het kan de kans op kanker verhogen", stelt het RIVM.
Maar of en in welke mate die effecten zich voordoen, hangt af van de hoeveelheid PFAS, hoe lang je aan de stoffen wordt blootgesteld en je persoonlijke gezondheidssituatie.
3. Hoe krijg ik PFAS weer uit mijn lichaam?
PFAS staat erom bekend dat het moeilijk afbreekt, maar het kan langzaam uit het lichaam verdwijnen. Je lichaam doet dat automatisch, door de PFAS langzaam af te breken. "Maar als je steeds weer opnieuw PFAS binnenkrijgt, zal dat effect teniet worden gedaan."
Mensen kunnen contact met PFAS ook bijna niet voorkomen. Deze stoffen komen in heel Nederland voor in de bodem, en in voedsel en drinkwater. Mensen kunnen zelf wel opletten of er PFAS zitten in producten, zoals antiaanbaklagen, cosmetica en regenjassen.
4. Wat kan ik doen om zo min mogelijk PFAS binnen te krijgen?
Er zijn gelukkig manieren om ervoor te zorgen dat je minder PFAS binnenkrijgt, hoewel het lastig is om invloed uit te oefenen op de blootstelling. "Je kunt erop letten of er PFAS zit in de gebruiksartikelen die je koopt, zoals pannen, cosmetica of regenjassen", meldt het RIVM. Tegelijkertijd voorkom je dat de fabrikanten PFAS blijven gebruiken.
Het Voedingscentrum adviseert om gevarieerd te eten om minder PFAS binnen te krijgen. Door producten met PFAS te mijden, verminder je de directe blootstelling aan de stoffen.
Wat PFAS precies is, leggen we uit in deze video: