Waarom zijn vrije-uitloopeieren wel veilig om te eten? En nog 3 vragen over PFAS
Eet geen eieren meer van kippen die worden gehouden voor particulieren, luidt advies van het RIVM. Het instituut onderzocht hobbykippeneieren door het hele land en kwam erachter dat overal de kans te groot is dat de eieren te veel PFAS bevatten. Maar hoe zit dat dan met vrije-uitloopeieren uit de supermarkt? Vier vragen over PFAS in eieren.
1. Hoe komt de PFAS in eieren?
Dat is nog niet helemaal duidelijk. Het RIVM wijst als mogelijke oorzaak regenwormen aan. In de grond zit PFAS, en wormen krijgen die stoffen binnen. Kippen kunnen, als ze buiten lopen, de wormen opeten waardoor de kippen ook PFAS binnenkrijgen, en zo komen die in hun eieren terecht. Of dat de exacte oorzaak is van de hoge concentraties PFAS in hobbykippeneieren, zoekt het RIVM nog uit.
Hoe ouder een kip wordt, hoe meer PFAS zij binnen kan hebben gekregen. Hobbykippen worden over het algemeen ouder (soms 6 tot 8 jaar) dan legkippen. Die dieren worden anderhalf tot 2 jaar.
Sible heeft hobbykippen. Zijn verhaal zie je in deze video:
2. Zijn vrije-uitloopeieren, biologische of ecologische eieren uit de supermarkt wel veilig?
Volgens het RIVM en experts wel. Pluimveehouders voeren hun kippen namelijk binnen, zegt Bart-Jan Oplaat van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders NVP. "Vrije-uitloopkippen komen wel buiten, maar buiten eten ze zo weinig dat dat geen probleem is. Als je binnen een vijfsterrenlunch hebt gegeten, ga je buiten geen gehaktbal meer uit de muur trekken."
"Onze eieren worden elk kwartaal getest op PFAS", zegt Dick de Koning, biologisch pluimveehouder van de Biologische Pluimveehouder Vereniging (BPV). "Onze kippen lopen al jaren op hetzelfde terrein, waar we al zo lang biologisch bezig zijn. De grond is dus schoon."
3. Wat is PFAS ook alweer?
PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) is een verzamelnaam voor een groep chemische stoffen. PFAS hebben handige eigenschappen, zoals een water- en vetafstotende werking. Ze worden verwerkt in onder andere blusschuim, pannen met een antiaanbaklaag of regenkleding.
Het nadeel is dat PFAS niet of nauwelijks afbreken in het milieu en kunnen zo in voedsel en drinkwater terechtkomen. Zo kunnen mensen ze binnenkrijgen en kunnen de stoffen zich langzaam ophopen in het lichaam.
Dagelijks maak je gebruik van PFAS, maar het uitbannen uit ons leven is makkelijker gezegd dan gedaan:
4. Hoe gevaarlijk is PFAS voor mensen?
Als mensen voor een langere tijd meer PFAS binnenkrijgen dan de zogeheten gezondheidskundige grenswaarde, kan dat schadelijk zijn voor de gezondheid. Je wordt niet meteen ziek, maar PFAS kan effect hebben op het immuunsysteem, de voortplanting en ontwikkeling van het ongeboren kind. Als je immuunsysteem minder goed werkt, kun je wel sneller of vaker ziek worden, zo schrijft het Voedingscentrum. (Kinder)vaccinaties kunnen er ook minder effectief van worden.
Ook kan PFAS effect hebben op cholesterol in bloed, op de lever, en kan het nier- en teelbalkanker veroorzaken. Het is daarom belangrijk om zo min mogelijk PFAS binnen te krijgen.
Maar hoe gevaarlijk PFAS is, is onduidelijk. Zo schrijft het Voedingscentrum: "Een keer een ei eten met te veel PFAS zal niet meteen schadelijk zijn. Of iemand daadwerkelijk gezondheidsproblemen ontwikkelt, hangt af van veel meer factoren. Uit welke andere bronnen krijg je PFAS binnen? Hoelang duurt dat al? En heel belangrijk: wat is je leefstijl? Want naast het vermijden van schadelijke stoffen, kun je veel doen voor je gezondheid. Gezond en gevarieerd eten, voldoende bewegen, goed slapen en niet roken zijn minstens zo belangrijk voor een goede afweer en gezondheid."
