Na dutje in vliegtuig werd Maryse (22) met pijn wakker, het bleek trombose

Twee jaar geleden dacht Maryse nog dat trombose iets was voor ouderen of ernstig zieken. Tot ze samen met haar vader naar Bali vloog, om haar tweelingbroer – die daar zat voor zijn studie – te bezoeken. Na een paar uur slapen in het vliegtuig werd ze wakker met een zeurende pijn in haar kuit. Aan trombose dacht ze geen moment.

Zelfde houding

"Bij zo'n lange vlucht zit je al snel uren in dezelfde houding. Ik zat bij het raam, dan kom je er niet makkelijk uit. Wat kun je anders dan slapen? Toen ik wakker werd, voelde het alsof ik een flinke kramp in mijn kuit had gehad."

Ze probeerde de pijn weg te masseren en bewoog haar benen wat heen en weer. "De pijn bleef. Omdat ik wifi had, ging ik googelen. Het eerste wat ik zag was 'trombose', maar daar was ik toch te jong en te gezond voor? Dus ik swipete al die pagina's weg. Het zou vast vanzelf overgaan, dacht ik."

En inderdaad: de eerste twee dagen leek de pijn wat af te nemen. Maar daarna kwam het heviger terug. "De pijn was er weer. Het leek alleen maar erger te worden." Ondanks de pijn probeerde Maryse te genieten, ze wandelde achter haar broer aan, die voor reisleider speelde, bezocht tempels en ging snorkelen. 

"Mijn broer en vader gingen duiken, dat sloeg ik over omdat ik last had van mijn oren. Achteraf is dat mijn redding geweest. De combinatie van druk onder water en trombose had fataal kunnen zijn."

Risico van langeafstandsvluchten

Volgens de Trombose-stichting lopen passagiers op langeafstandsvluchten een verhoogd risico op trombose. Bij trombose stolt het bloed in je bloedvaten. Door de stolling ontstaan bloedpropjes in de bloedvaten. Zonder behandeling kan de bloedprop zo groot worden dat het bloedvat verstopt raakt. Dit kan in alle bloedvaten in het lichaam gebeuren, ook in de longen (longembolie). 

Door langdurig stilzitten, beperkte beenruimte of bungelende benen kunnen bloedvaten in het been worden afgekneld. De lage luchtdruk in vliegtuigen en te weinig water drinken verhogen het risico verder. Van elke 4.500 mensen die een vlucht van meer dan vier uur maken krijgt er één trombose. 

Pil en trombose

De Trombose-stichting pleit al langer voor betere voorlichting vanuit de luchtvaartsector en is daarom een petitie gestart. Maryse steunt dat van harte. "Ik wist dat je met de pil een verhoogd risico op trombose hebt, maar niet dat de combinatie met een langeafstandsvlucht dat risico nóg verder verhoogt." Volgens de Trombosestichting verandert de anticonceptiepil de samenstelling van het bloed. Daardoor kan je bloed meer vrouwelijke hormonen gaan bevatten. Dit verhoogt het risico op trombose. 

Maryse is dan ook gestopt met het slikken van de pil. Dat veel leeftijdsgenoten er net zo weinig over weten, bleek uit de vele reacties op een TikTok-filmpje dat Maryse over haar ervaring plaatste.

Toen de pijn na een paar dagen niet verdween, begon Maryse te twijfelen. "Voor de zekerheid boekte ik op de terugvlucht een plek aan het gangpad. Op de luchthaven zocht ik naar compressiekousen, maar die kon ik nergens vinden. Ik dronk daarom veel water en stond regelmatig op om te lopen." 

Echo

Eenmaal thuis bezocht ze de huisarts, die het afdeed als een verrekte spier, omdat er geen zwelling of verkleuring te zien was door haar zongebruinde huid. "Maar mijn onderbuikgevoel zei me dat er iets niet klopte. Ik drong aan op een bloedtest. Niet veel later werd ik door het ziekenhuis gebeld: er waren afwijkende bloedwaarden, en ze wilden toch even een echo maken."

Tijdens de echo – van de pijnlijke plek en van haar lies – zagen de artsen de bloedprop. "Je komt dan in een soort chaos terecht, terwijl je eigenlijk geen idee hebt wat het betekent." Pas thuis, met hulp van Google, drong het echt tot haar door. "Ik heb daarna wekenlang niets meer opgezocht. Mijn familie, mijn vriend en ik waren constant bezorgd. Bij elk pijntje sloeg de paniek toe. Ik viel een keer in slaap naast mijn vriend tijdens een serie, en hij schrok zich kapot. Dat zegt wel genoeg over hoeveel angst er was."

Maryse mocht wekenlang geen auto rijden, maar ook niet de hele dag stilzitten. "Bij teveel inspanning kon de trombose losraken. De medicijnen maakten me moe. En van het nietsdoen ging ik piekeren. De muren kwamen op me af. Ik ben niet iemand die graag stilzit, maar een uitje naar het winkelcentrum was toen het maximale wat ik aankon."

Blijvende angst

De angst voor een rondzwevend bloedpropje raak je volgens haar nooit helemaal kwijt. Na zes weken mocht ze stoppen met de bloedverdunners, maar compressiekousen draagt ze nog steeds. "Ik heb geen erfelijke aanleg. De trombose is echt veroorzaakt door de combinatie van de pil en de lange vlucht. Daar ben ik me nu heel bewust van. Maar als je het eenmaal hebt gehad, is de kans dat je het opnieuw krijgt groot."

Binnenkort reist Maryse samen met haar vriend Boy naar Vietnam. "We vliegen in het najaar, maar zijn nu al bezig met de voorbereiding. Ik moet bloedverdunners prikken, dus die spuiten moeten mee. We hebben een stoel aan het gangpad geboekt, een goed medicijnpaspoort geregeld, en we hebben uitgezocht naar welk ziekenhuis we kunnen als er iets misgaat. Het blijft spannend."

Haar kijk op het leven is blijvend veranderd. "Ik was altijd heel erg met de toekomst bezig. Maar nu wil ik niets meer uitstellen tot later. Elke dag is een cadeautje."

Symptomen:

De volgende klachten kunnen zich tot aan acht weken na het ontstaan van de bloedprop voordoen:

• Snel optredende zwelling van één been.
• Zwaar gevoel of pijn in het been.
• Rode of juist blauwachtige verkleuring van het been.
• Lichte temperatuursverhoging.
• Strakgespannen huid van het been (rood en glanzend met gestuwde oppervlakkige aderen)

Zo kun je trombose voorkomen:

• Zeker elke één á twee uur opstaan en wandelen.
• Doe oefeningen in je stoel die onder andere je kuitspieren aanspannen (te vinden op Youtube).
• Drink voldoende om uitdroging te voorkomen (en vermijd alcohol).
• Je zou vliegkousjes kunnen dragen, dat zijn lichte compressiekousjes.
• Draag kleding die niet knelt.
• Als je een rood, warm, pijnlijk, gezwollen of gespannen been hebt na de vlucht, laat er dan een arts naar kijken en pas op met massages of intensief sporten.

Bron: Trombosestichting