Weersomstandigheden ongunstig rond dodelijk ongeluk luchtballon, slachtoffer (66) had bedrijfsuitje
Een luchtballonvaart eindigde gisteren in het Friese De Hoeve met een dodelijk slachtoffer en vijf gewonden. In totaal zaten 34 mensen in de mand, onder wie twee (co-)piloten. De weersomstandigheden waren gisteren niet ideaal voor een ballonvaart, zeggen zowel de branchevereniging voor luchtballonvaarders als het KNMI. Wat het ongeluk uiteindelijk heeft veroorzaakt, wordt nog onderzocht.
Om te beginnen zijn hoge temperaturen niet gunstig voor luchtballonnen. Het KNMI legt uit dat de ballon omhoog gaat door het temperatuurverschil binnen en buiten de ballon. Als het buiten heel warm is, moet er dus extra worden bij gebrand of kunnen er minder mensen mee. Daarom kiezen kleinere ballonnen, die al minder mensen kunnen vervoeren, er dan vaak voor om niet te gaan.
De luchtballon van gisteren is de grootste van Nederland. "En één van de grootste van Europa", zegt Monique Hoogeslag, woordvoerder van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL). De maximale capaciteit is 34 personen aan boord, en dat maximum is gisteren dus ook bereikt.
"De warmte kan een keuze zijn om niet te gaan", erkent Hoogeslag. "Maar er is geen wettelijke eis dat je niet mag varen boven de 30 graden."
Zeevlam
Wat gisteren mogelijk ook een rol heeft gespeeld, is dat er een zeevlam was. Dat is een dichte mist, die gisteren in onder meer Scheveningen en Zandvoort te zien was. "Een zeevlam zorgt ervoor dat koele lucht landinwaarts trekt. Dat kan ervoor zorgen dat er plotselinge veranderingen kunnen ontstaan van richting en kracht van de wind", zegt een woordvoerder van het KNMI. Er kan dan een sterke windvlaag ontstaan. "Of daar inderdaad sprake van was op dat moment, op die plek, dat wordt onderzocht."
Weinig ongelukken
Bij het ballonvaartongeluk kwam een 66-jarige vrouw uit de gemeente Opsterland om het leven. Ze had een bedrijfsuitje met collega's van een dierenartsenpraktijk uit Gorredijk. Vijf anderen raakten gewond, van wie drie ernstig.
Piloten dragen de verantwoordelijkheid om de passagiers instructies te geven voor en tijdens de ballonvaart. "Je moet je passagiers briefen om door de knieën te gaan en de mand vast te houden", zegt Hoogeslag. Die instructies moeten tijdens de vaart worden herhaald en voor de landing worden geoefend.
Het moge duidelijk zijn dat niet elke vaart met een luchtballon fout gaat. Jaarlijks worden ongeveer 8000 vaarten gemaakt. "Gemiddeld gaan we uit van acht inzittenden. Dan kom je dus aan 65.000 passagiers per jaar", zegt Hoogeslag. De laatste keer dat een ballonvaart een dodelijke afloop had in Nederland, was in 1993. Toen kwam een 47-jarige vrouw uit Helmond om het leven.
Incidenten bij de ballonvaart worden door de branche bijgehouden. Volgens Hoogeslag gaat het om tien tot twaalf incidenten per jaar, en dan moet je denken aan bijvoorbeeld een enkelbreuk, wanneer iemand zich verstapt bij het in- of uitstappen. Ook een scheurtje in de ballon door prikkeldraad, of het uitgaan van de waakvlam worden als ongevallen beschouwd.
Alleen bij 'serieuze ongevallen' wordt de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) ingelicht. Op de site van de OVV valt te lezen dat de raad momenteel vier lopende onderzoeken heeft, van incidenten tussen 2023 en dit jaar. Wat betreft de recent afgeronde onderzoeken, betreft het ongelukken met onder meer een passagier die een botbreuk opliep bij de landing, een piloot die door een steekvlam werd verwond en een botsing tussen twee luchtballonnen.
Wat er precies is gebeurd gisteren, wordt nog uitgebreid onderzocht. Hoe de hulpdiensten gisteren naar de plek van het ongeluk kwamen, zie je hier:
Eigenaar verongelukte luchtballon
Greetzz Ballonvaarten, eigenaar van de verongelukte luchtballon in Friesland, is 'erg geschrokken en aangeslagen' door het ongeluk. Dat zegt Frank de Goede, eigenaar van GreetZZ, in een verklaring op de website.
"Onze gedachten gaan allereerst uit naar de nabestaanden, de gewonden en de overige passagiers. Op dit moment onderzoeken de luchtvaartpolitie en Onderzoeksraad voor Veiligheid de toedracht van het ongeval. Wij werken vanzelfsprekend volledig mee. De veiligheid van onze passagiers en ons personeel staat altijd op de eerste plaats."
Het bedrijf heeft voor vandaag alle luchtballonvaarten geannuleerd, zegt Monique Hoogeslag van de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart (KNVvL) namens het bedrijf. Volgens haar zijn er meer luchtballonbedrijven die hun ballonvaarten deze dag hebben geschrapt naar aanleiding van het ongeluk in Friesland.
