Wolven zijn bang voor mensen: 'Bijtincidenten gevolg van verkeerd handelen'

Het vandaag gepubliceerde wetenschappelijk onderzoek is uitgevoerd in Polen. Dat land is ongeveer acht keer zo groot als Nederland en naar schatting leven er 2500 wolven. Toch is het onderzoek ook relevant voor Nederland, zegt onderzoeker Dries Kuijper tegen RTL Nieuws. Hij werkt als hoogleraar aan het Mammal Research Institute en leidde het onderzoek. 

Hoeveel wolven er in Nederland leven, is onduidelijk. Volgens BIJ12, dat het monitort, leven er naar schatting dertien of veertien wolvenroedels en twee alleenstaande wolven in Nederland. Bij tien roedels zijn dit jaar welpen geboren. Vorig jaar werd het aantal wolven geschat op 104 tot 124.

De studie werd rond het najaar uitgevoerd in Pools bosgebied waar dertien wolvenroedels leven. Kuijper: "Het gebied wordt jaarlijks bezocht door miljoenen mensen en is in het najaar heel populair onder paddenstoelenzoekers." 

Volgens Kuijper komen er in die tijd van het jaar duizenden mensen om te wildplukken. "Zij zoeken door het hele bos, en gaan dus ook van de paden af." Door de menselijke activiteit vindt hij het gebied vergelijkbaar met bijvoorbeeld Nationaal Park De Hoge Veluwe in Gelderland. 

'Serieuze angstreactie'

"In meerdere Europese landen wordt gediscussieerd over de wolf", zegt Kuijper. "Een vaak gehoord argument is: de wolf verliest zijn angst voor de mens omdat er niet op het dier wordt gejaagd. Dit onderzoek toont aan dat dat niet klopt: in het Poolse gebied leven wolven vijftien jaar beschermd en toch rennen ze twee keer zo vaak weg voor mensengeluid als voor controlegeluid, zoals hondengeblaf, en verlaten ze de plek twee keer sneller. Onze studie laat zien dat het niet om schrikken gaat: er is sprake van een serieuze angstreactie."

In deze video zie je hoe wolven vluchten als ze stemmen horen:

Het kersverse onderzoek is ook onderdeel van een grotere studie. Daarvoor werden negen plekken in Europa onderzocht. Wat bleek? Op plekken waar veel mensen komen, worden wolven 's nachts actiever. "Ze doen extra moeite de mens te ontlopen", zegt Kuijper. Een van de negen locaties is Tjernobyl, waar het minste aantal mensen komt. "Daar zijn wolven het minst nachtactief." 

'Nederland niet anders'

In Nederland circuleren wolvenfilmpjes en -foto's die niet-schuwe wolven tonen. Op klaarlichte dag schrikken ze niet van mensen. Toch benadrukt Kuijper dat Nederland écht niet anders is dan de andere Europese landen. "De beelden van wolven die naar mensen toekomen zijn zeldzame gevallen. Het gaat om enkele probleemwolven, terwijl het merendeel van de wolven zich niet laat zien." 

Volgens Kuijper verliezen wolven hun angst voor mensen als ze leren dat er eten te halen is: "Verkeerd menselijk gedrag ligt ten grondslag aan alle probleemwolven in Europa. Italië loopt voor op Nederland: er leven meer wolven, en er zijn meer probleemwolven. Er worden volop studies gedaan. Die laten zien dat bijtincidenten het gevolg zijn van verkeerd menselijk handelen." 

Wolven lokken

Tijdens een conferentie over wolven in juni in Gelderland zag Kuijper een video van een wolf die over een zandvlakte liep en steeds groef en at. "Dat duidt erop dat mensen, mogelijk natuurfotografen, iets hebben begraven voor de wolf zodat ze mooie foto's kunnen maken. Maar dat is de sleutel tot narigheid. Hetzelfde geldt voor natuurorganisaties die karkassen van dode dieren achterlaten in de natuur om 'aas-etende' wilde dieren zoals zwijnen te voeren. Daarmee voed je zeer waarschijnlijk ook onbedoeld wolven. Dat blijven roofdieren, en je wilt niet dat ze de mens leren linken aan voedsel." 

Wolf of hond? In deze video leggen we uit hoe je een wolf herkent: