Experts niet verbaasd dat Nederland minder info deelt met VS, wél dat het openlijk gezegd wordt
Inlichtingenexperts kijken er niet van op dat de geheime diensten AIVD en MIVD minder inlichtingen delen met de Verenigde Staten. Er is de afgelopen maanden veel veranderd in dat land. Wat wel verrassend is volgens hen: dat de topmensen van de AIVD en MIVD het hardop zeggen.
De topmannen van de AIVD en MIVD zeiden vandaag in een gesprek met de Volkskrant dat er nu per zaak wordt gekeken welke informatie er wordt gedeeld met de VS en welke niet.
De diensten maken zich zorgen over de politisering van de Amerikaanse geheime diensten CIA en NSA, en de schending van mensenrechten in het land.
'Voorzichtig met wat je deelt'
"Het verbaast mij niet. Bij alle landen waarmee je samenwerkt, moet je voorzichtig zijn met wat je deelt", zegt Kees Jan Dellebeke tegen RTL Nieuws. Hij werkte 40 jaar bij de AIVD. Dellebeke vindt het wel opmerkelijk dat de topmannen van de AIVD en MIVD dit zo openlijk zeggen.
Hugo Vijver, ook een veteraan van de AIVD, denkt dat de Nederlandse diensten bijna niet anders kunnen door gebeurtenissen in de Verenigde Staten. Sinds het aantreden van president Donald Trump is er veel veranderd: er waren massa-ontslagen bij de CIA en de NSA, en in april werd de baas van de NSA op straat gezet.
Wat delen wij?
Het is niet duidelijk wat voor informatie Nederland precies deelt met de Amerikanen. Dat is natuurlijk geheim. Nederland werkt met Amerika samen op de volgende gebieden:
- contraterrorisme;
- Russische spionage, in Nederland en in Europa;
- inlichtingen over het Caribisch gebied en dreigingen vanuit Venezuela;
- de oorlog in Oekraïne;
- terroristische dreigingen;
- militaire samenwerkingen.
Willemijn Aerdts, expert op het gebied van inlichtingen- en veiligheidsdiensten, denkt dat het terecht is dat de samenwerking met de Amerikanen wordt teruggeschroefd. "Samenwerken kan alleen als de Amerikanen zorgvuldig omgaan met informatie."
Een voorbeeld van hoe dat in Amerika misging, was 'Signal-gate'. Daarbij werd geheime informatie over operaties in Jemen gedeeld in een appgroep op Signal. Een journalist werd toegevoegd aan die groep door een veiligheidsadviseur.
Het is wel een lastige kwestie, want de relatie met de VS is belangrijk. "Er is zeker een afhankelijkheid. De Amerikaanse diensten zijn, afgezien van de Israëlische Mossad, de beste ter wereld", zegt Dellebeke.
Vijver zegt dat de Nederlandse diensten goed zijn, maar wel beperkt in hun middelen. "In de VS werken er tienduizenden mensen bij de geheime diensten, in Nederland ongeveer 2000. Dat is natuurlijk een fractie." Hij zegt te hopen dat deze stap geen gevolgen heeft voor de stroom aan informatie. "Voor wat, hoort wat. Dat geldt ook internationaal. Ik kan me voorstellen dat iemand op een niveau onder Trump hier pissig over is."
