'Impeachment Trump zou historisch moment zijn voor VS'
Als het aan de Democraten ligt, komt er snel een eind aan het tijdperk-Trump. Op een persconferentie maakten ze vandaag bekend dat ze twee zogenaamde 'articles of impeachment' tegen de president in stemming brengen. Correspondent Erik Mouthaan legt uit wat dat betekent.
1. Die twee artikelen, wat houden die in?
"Het eerste artikel is 'abuse of power', machtsmisbruik. Dat gaat over het onder druk zetten van een ander land. President Trump heeft Oekraïne gevraagd zich te mengen in de verkiezingen van volgend jaar. Hij heeft het land gevraagd onderzoek te doen naar zijn belangrijkste politieke tegenstander Joe Biden en diens zoon. In de Verenigde Staten zijn strenge wetten om te voorkomen dat andere landen zich mengen in verkiezingen. Als je dat als president toch aan een ander land vraagt, doe je iets wat niet mag.
Het tweede artikel gaat over 'obstruction of Congress', tegenwerking van het Congres. In het onderzoek naar de president heeft Trump geweigerd documenten te overhandigen. Ook heeft hij medewerkers de opdracht gegeven niet voor het Congres te verschijnen. Dat moet je niet onderschatten. Het is alsof de Tweede Kamer onderzoek doet naar Mark Rutte en dat hij zegt: nee, ik geef je geen documenten en ik blokkeer ambtenaren om te getuigen. Dan zou Nederland te klein zijn."
2. Wat valt op aan de beschuldigingen?
"De Democraten hebben in de persconferentie niet gesproken over omkoping, terwijl daar eerst wel op werd gezinspeeld. De president heeft 400 miljoen dollar achtergehouden voor steun aan Oekraïne, op het moment dat hij vroeg om het onderzoek naar Biden. Toch hebben de Democraten er dus niet voor gekozen dat vandaag te benoemen. Misschien vonden ze het toch te risicovol om dat te doen."
3. Is dit een bijzonder moment in de Amerikaanse geschiedenis?
"Het is historisch. Als Trump impeached wordt, dan is hij pas de derde president die dat meemaakt. De laatste keer was in 1998, bij Bill Clinton. Het is wel een partijdig tafereel: alle Democraten zijn tegen Trump, maar de Republikeinen steunen hem."
4. Wat gebeurt er nu?
"Deze week nog volgt een stemming van de justitiecommissie van het Huis van Afgevaardigden. Als een meerderheid van de commissie de impeachment steunt, volgt een stemming onder alle leden van het Huis van Afgevaardigden. Die is op donderdag 19 of vrijdag 20 december, zodat alles vóór het kerstreces kan worden afgerond. Als ook een meerderheid van de leden voor de impeachment stemt, dan is de president impeached."
5. En als dat gebeurt, wat dan?
"Het is belangrijk om te weten dat dat niet betekent dat de president dan direct wordt afgezet. Impeachment is een staat van beschuldiging. In de Senaat komt het tot een rechtszaak met een aanklager, een advocaat van de president en getuigen. De opperrechter van de Verenigde Staten zit de zaak voor. Uiteindelijk bepaalt een stemming of Trump kan blijven, of dat hij het Witte Huis moet verlaten.
Trump moet pas vertrekken als twee derde van de Senaat de impeachment steunt. Concreet gezegd: naast de Democraten in de Senaat, moeten nog twintig Republikeinen meegaan met de aanklacht. Misschien zijn er wel één, twee of drie Republikeinen die kritiek hebben, maar er is niemand die zegt dat de president verwijderd moet worden. De kans is dus klein dat Trump voortijdig moet stoppen."