De Britten zijn de EU uit, hoe gaat het nu verder?
Het Verenigd Koninkrijk is uit de Europese Unie, maar wat gebeurt er nu? Er moeten afspraken worden gemaakt over de toekomstige relatie tussen de EU en de Britten. Wij zetten op een rijtje waarover ze gaan onderhandelen, wie dat doen en wat de belangrijkste punten zijn.
Simpel gezegd: het huwelijk wordt ontbonden. De scheiding is rond, het is duidelijk wie het huis krijgt en wie de auto. Nu moet er gepraat worden over hoe we in de toekomst met elkaar omgaan.
Echt eruit, maar geen verandering
Vanaf 1 februari zijn de Britten officieel geen lid van de EU meer. Dat is belangrijk: ze hebben dan geen inspraak meer op hoe dingen gaan in de EU. Vanaf dat moment gaan de EU en het VK werken aan de toekomstige relatie. Daar hebben ze voor tot eind dit jaar.
Als dat niet lukt, moet er een verlenging komen of komt er een no deal-brexit.
'Nieuw begin, oude vrienden'
De onderhandelingen tussen de EU en de Britten beginnen op 1 maart 2020. Het wordt allesbehalve makkelijk, verwacht Commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Het grootste struikelblok is de vraag in hoeverre de Britten aan Europese regels willen voldoen.
Uit de politieke verklaring die samen met het brexit-uittredingsakkoord is opgesteld en de recente uitspraken van Johnson weten we al een beetje wat de Britten willen.
Het hoogst op de agenda: het sluiten van een handelsakkoord. De EU en het VK hebben zich voorgenomen om te proberen om handelsdeal te sluiten waarin ze afspreken om geen importbelastingen te heffen aan de grens.
Heffingen of geen heffingen?
Binnen de EU zijn die er ook niet, maar als het VK uit de EU is gestapt en er geen vervangende afspraken worden gemaakt, moeten de landen gaan handelen volgens WTO-regels: en dat betekent heffingen. Dan gaan consumenten meer betalen.
Toch is het makkelijker gezegd dan gedaan om elkaar geen heffingen op te leggen. Want de EU vindt dat er wel iets tegenover moet staan als Britse bedrijven zonder extra kosten hier hun spullen kwijt kunnen.
Veel werk te verrichten
De EU wil dat de Britten zich voegen naar de Europese regels. En dat levert een probleem op, want de Britten willen juist zelf hun regels gaan bepalen en niet meer naar Brussel luisteren: het wordt dus zoeken naar een evenwicht, en dat is nog niet zo makkelijk.
Daarnaast zijn er talloze zaken om een akkoord over te bereiken: welke productstandaarden en - certificeringen accepteren de partijen bijvoorbeeld van elkaar straks? Hoe gaan we samenwerken op het gebied van veiligheid, politie en anti-terrorisme?
Mogen bedrijven uit de EU straks nog gegevens van hun klanten versturen naar en opslaan in het VK? Het zijn allemaal vragen die moeten worden beantwoord in de komende maanden.
Hoe lopen de onderhandelingen?
De onderhandelingen zullen aan Europese zijde gevoerd worden door Michel Barnier, de Franse hoofdonderhandelaar van de Europese Commissie die de afgelopen jaren ook met de Britten onderhandelde.
Net als bij de brexitonderhandelingen zelf, om het VK uit de EU te krijgen, zijn de onderhandelingen verdeeld in cycli van drie weken. Een week voorbereiding, een week met gesprekken en dan een week evalueren.
Er wordt in verschillende samenstellingen overlegd. Inhoudelijk specialisten op het gebied van visserij, defensie, diensten, goederen, douane en meer zullen steeds met elkaar overleggen en dan verslag uitbrengen aan de hoofdonderhandelaars. Die gaan vervolgens samen weer in gesprek over de hoofdlijnen.