Wit-Russische vrouwen staan vooraan bij protesten: zij beschermen de mannen
Nog steeds wordt er in Wit-Rusland bijna dagelijks geprotesteerd tegen president Aleksandr Loekasjenko. Met name door vrouwen. ''Zij durven meer, proberen meer en zijn meer gedreven.''
In Wit-Rusland, dat door de inwoners zelf Belarus wordt genoemd, zijn de verschillen tussen mannen en vrouwen groot. Hoewel de meeste vrouwen nu fulltime werken, worden ze meestal niet zo opgevoed.
''Schoonmaken, koken, en kinderen verzorgen. Daar zijn vrouwen vooral voor. Mannen moeten sterk zijn, veel geld verdienen en hun gezin beschermen. Dat was vaak het idee'', zegt Natasha Vrubleuskaya uit Den Haag tegen RTL Nieuws.
Ze verhuisde zestien jaar geleden naar Nederland. Hier demonstreert ze sinds afgelopen maand wekelijks met andere Wit-Russische Nederlanders, als steun voor haar vaderland.
Traditionele rol
Die traditionele rol van vrouwen in haar vaderland is volgens Vrubleuskaya aan het veranderen. "Nu willen vrouwen juist hun man beschermen. Dat is begonnen tijdens de verkiezingen en gaat verder tijdens de protesten.''
De vrouwen demonstreren op een vreedzame manier. Ze zingen, lopen met bloemen en vormen samen een lange rij; die ze een 'solidariteitsketting' noemen. De bloemen geven ze aan politieagenten, die de protesten in toom moeten houden. "De vrouwen vragen dan om geen geweld te gebruiken. Soms proberen ze de agenten zelfs te omhelzen en kussen'', zegt Vrubleuskaya.
Mensenjacht
''Geweld tegen vrouwen is in Wit-Rusland een enorme zonde. En door alle foto’s en filmpjes die tegenwoordig meteen op het internet worden gezet, is de politie daarmee toch terughoudend, met name bij oudere vrouwen", legt Vrubleuskaya uit. "Daarom staan bij demonstraties de vrouwen vooraan, en de mannen erachter."
Tatsiana van den Brink was net op bezoek bij haar familie in Wit-Rusland, toen de hel losbrak na de verkiezingen op 9 augustus. ''De overheid was toen echt op mensenjacht. Zelfs willekeurige voorbijgangers werden opgepakt. Maar dat waren bijna altijd mannen of jongens.''
Achttien jaar geleden kwam Van den Brink naar Nederland om te studeren. Ze trouwde met een Nederlandse man en bleef. Twee keer per jaar gaat ze terug naar Wit-Rusland, vooral om haar familie te zien.
Van den Brink ging in augustus zelf ook de straat op. ''In mijn familie doen vrouwen bijna dagelijks mee. Mijn oom en neefje gingen een keer mee, maar die durven nu niet meer. Ze zijn bang dat ze worden opgepakt, of een boete krijgen. De vrouwen gaan door. Zij durven meer, proberen meer, en zijn meer gedreven.''
Vrouwen met kinderwagens
''Ik heb zelfs een aantal vrouwen met kinderwagens tussen de protesten zien lopen. Als de politie dan zou aanvallen..., dat zou volgens iedereen veel te ver gaan", zegt ze. "Maar politieagenten in burgerkleding proberen de vrouwen wel te provoceren."
Ook vandaag waren er weer protesten in hoofdstad Minsk:
''Je moet sterk in je schoenen staan", zegt Van den Brink. "Die agenten dagen vrouwen uit en staan dan klaar met een camera om het vast te leggen. Ze willen een beeld vormen dat mensen die protesteren asociale relschoppers zijn."
Ze kreeg er zelf mee te maken, toen ze bij de protesten was. "Ik was geneigd boos te reageren, maar ik wist mezelf in te houden.''
'Niets vernield'
Dat geldt volgens haar ook voor de rest van de demonstranten. ''Er is tot nu toe niets vernield of kapot gegooid. Voor dit soort massale protesten, met soms meer dan 200.000 mensen, is dat best opmerkelijk'', zegt Van den Brink.
In hoeverre de protesten succesvol zijn, is voor de Wit-Russen vooral afwachten en een lange adem hebben. Vooralsnog heeft president Loekasjenko alle macht in zijn handen. Al lijkt die macht beetje bij beetje af te brokkelen.
