Zweden pompt miljarden in defensie: 'Gewapende aanval Russen niet uit te sluiten'

Niet voor niets zei Peter Hultqvist, de Zweedse minister van defensie: "Een gewapende aanval op Zweden kan niet worden uitgesloten." Dus besloot hij om bijna drie miljard euro, dat is een stijging van 40 procent, uit te trekken voor defensie. Dat is de grootste investering sinds de Tweede Wereldoorlog.

"De Zweden zitten veel dichter op het vuur dan wij", zegt Zandee. Geregeld voert Rusland militaire activiteiten uit voor de kust met onderzeeërs of vliegen ze door het luchtruim zonder toestemming. "Dat merken wij allemaal niet." 

Uit onderzoek van het Clingendeal Instituut blijkt dat 36 procent van de Nederlanders Rusland als dreiging ziet. "Daar is dat waarschijnlijk veel hoger. Maatschappelijk en politiek is er dus meer ruimte om te doen wat nodig is. Zweden is bereid om grote stappen te maken."

Op oorlogspad

De internationale veiligheid staat de afgelopen weken steeds meer ter discussie. Door het uitbreken van gevechten in de regio Nagorno-Karabach, maar ook door de jarenlange conflicten op de Krim, Libië en Syrië. Naast deze militaire interventies, spelen de Russen ook een grote rol in wat hij 'moderne oorlogsvoering' noemt. "Denk daarbij aan de inmenging in campagnes. Daar zijn ze dag en nacht mee bezig."

In de Koude Oorlog was Rusland een grote speler op het wereldtoneel en kon het op militair vlak iedereen de stuipen op het lijf jagen. Na het uiteenvallen van de Sovjet Unie en het afbrokkelen van het land, hebben de Russen in de jaren 90 flink ingeleverd. Sinds president Vladimir Poetin aan de macht is, timmert het land aan de weg om weer een militair sterk Rusland neer te zetten.

‘We vinden het zo gewoon’

Toch is Zweden niet het enige land dat meer geld gaat uitgeven aan defensie. Tot grote ergernis van de Amerikaanse president Donald Trump, geven bijna alle NAVO-lidstaten te weinig geld uit aan defensie. Dit zou volgens de afspraken minimaal 2 procent van het nationaal inkomen moeten zijn. Ook Nederland voldoet niet aan die afspraak, maar minister Ank Bijleveld (CDA) wil daar wel verandering in brengen.

Gisteren presenteerde Bijleveld de Toekomstvisie 2035. Daarin wordt gesteld dat ook Nederland extra geld moet spenderen. Op dit moment gaat 1,5 procent van het nationaal inkomen naar defensie. In 2024 zou ons land op de gevraagde 2 procent moeten zitten. "Onze veiligheid moet ons wat waard zijn", zei Bijleveld. “We vinden het allemaal zo gewóón.”

Alleen het nakomen van de NAVO-norm en de Europese verplichtingen kost Nederland tussen de 6,5 en 8 miljard euro.

"Maar het is niet zo dat Rusland klaarstaat om als een stoomwals naar Rotterdam te trekken", zegt Zandee. "Die kracht hebben ze al lang niet meer, maar de Baltische Staten zouden ze zo in kunnen nemen. Gelukkig zijn die landen (Estland, Letland en Litouwen – red.) lid van de NAVO. Dat geldt ook voor Polen."

Dat geldt overigens niet voor Zweden en Finland. Laatstgenoemde deelt een 1600 kilometer lange grens met de Russen. Zandee vindt het daardoor begrijpelijk dat zij in hun defensie investeren. En niet zo zuinig ook. "Als je er niets tegenover zet, zet je de deur open. Je moet afschrikken. Als je geen alarminstallatie hebt, komt een inbreker ook veel te makkelijk binnen. Zweden en Finland moeten het zelf doen vanuit hun neutrale status. Het gekke is dat er nooit een meerderheid in het land is geweest om zich bij de NAVO aan te sluiten." 

Zweden destabiliseren

Maar wat heeft Rusland dan in Zweden te zoeken? Het land is een van de meest stabiele landen ter wereld en is geen voormalige Sovjet-regio. "Het zijn de randen van Rusland waar ze graag invloed willen uitoefenen. Ook voor de Russen is het een vorm van afschrikking. Vanuit historisch perspectief moet Moskou zich weren tegen het agressieve Westen, maar dat is gewoon een verkooppraatje. Met Zweden te destabiliseren maak je de EU zwakker en dat is wat ze willen."