Coronavaccin Pfizer voor 90 procent effectief: 'Zeer veelbelovend'

"Dit is een historisch moment", zei Pfizer-bestuurder Kathrin Jansen volgens The New York Times. Ze noemde het een ongekende prestatie dat binnen een jaar een vaccin is ontwikkeld. Het bedrijf heeft het vaccin getest op proefpersonen en zegt dat geen sprake was van 'noemenswaardige veiligheidsproblemen'.

Ben van der Zeijst is hoogleraar vaccins bij het Leiden University Medical Center (LUMC). Hij noemt de resultaten 'zeel veelbelovend'. "Ik had gedacht aan een effectiviteit van 80 procent. De vrees dat de vaccins niet zouden werken is dus bij dezen niet bewaarheid."

'Zit goed in elkaar'

Het is in de wetenschap gebruikelijk dat een onderzoek gecontroleerd wordt door andere wetenschappers. Dat heet peer review. Bij dit onderzoek moet dat nog gebeuren.

Volgens Van der Zeijst maakt dit de resultaten niet direct onbetrouwbaar. "Op dit moment zijn heel veel Covid-19-onderzoeken nog niet peer reviewed. De workload is ontzettend hoog bij wetenschappers om dit allemaal te doen. U kunt rustig melden dat dit onderzoek goed in elkaar zit."

'In principe goed nieuws'

Ook Cécile van Els, immunoloog bij het RIVM en hoogleraar vaccinologie aan de Universiteit Utrecht, is enthousiast. "Het ziet er heel goed uit, in principe is dit goed nieuws."

Van Els noemt het ook goed nieuws dat het een vaccin is dat gebaseerd is op RNA. Dat betekent dat de code van het coronavirus wordt ingebouwd in een klein stukje erfelijk materiaal. Het grote voordeel van deze techniek is dat het in theorie zeer makkelijk in grote hoeveelheden te produceren is, zo legt ook de Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Microbiologie uit. 

Volgens Van der Zeijst zal Pfizer het vaccin eind november gaan aanbieden aan de Amerikaanse autoriteiten om het versneld beschikbaar te krijgen. Nederland heeft 7,8 miljoen doses aangeschaft en heeft nog 3,9 miljoen in optie. Wanneer die beschikbaar zullen komen is nog niet bekend.

Korte termijn

"Dan is nog wel de discussie: moet je dan wel doorgaan met die andere studies, met andere vaccins? Is het ethisch om mensen in een onderzoek een placebo (nepmedicijn, red.) te geven als er al een vaccin op de markt is waarvan bewezen is dat het werkt?"

Van der Zeijst verwacht dat op korte termijn ook farmaceut AstraZeneca met resultaten komt, de andere koploper op het gebied van vaccinontwikkeling. "Die resultaten zullen ook wel goed zijn. Die hebben grotere voorraden."

Zes producenten, vier koplopers

Tot nu toe heeft de Europese Commissie met zes vaccinproducenten afspraken gemaakt voor de aankoop van vaccins. De eerste vier zitten in de derde en laatste cruciale fase van het onderzoek.

1. BioNtech & Pfizer (eind 2020)
2. AstraZeneca & Oxford (eind 2020)
3. Moderna (eind 2020)
4. Janssen & Johnson & Johnson (begin 2021)
5. Sanofi & GSK (2021)
6. CureVac

Op het moment dat de vaccins op de markt komen zullen er waarschijnlijk slechts geringe hoeveelheden beschikbaar zijn. Pas in de loop van 2021 zal, naar verwachting, een ruim voldoende voorraad vaccins voor de lidstaten van de EU beschikbaar komen. Bron: KNVM.

De Europese aandelenbeurzen schoten begin van de middag omhoog na positief nieuws over het nieuwe coronavaccin van farmaceut Pfizer. Vooral aandelen van bedrijven die erg gevoelig zijn voor de coronacrisis wonnen flink aan beurswaarde.

Zo werd het aandeel Air France-KLM op de beurs ruim een kwart meer waard. De Amsterdamse AEX-index noteerde tussentijds even meer dan 4 procent hoger.