Denemarken wil maximumaantal niet-westerse immigranten in armere wijken
In Denemarken ligt een wetsvoorstel op tafel dat een hoop stof doet opwaaien. Het land wil dat het aantal niet-westerse bewoners van armere wijken binnen tien jaar wordt teruggeschroefd naar maximaal 30 procent. De Deense organisatie voor mensenrechten is bezorgd: "De alarmbellen gaan af."
De veelbesproken 'gettowet' werd al in 2018 ingevoerd. De term getto wordt sindsdien gebruikt voor bepaalde, armere wijken. Dat zijn wijken waar minimaal 1000 mensen met een niet-westerse achtergrond wonen en die tegelijkertijd voldoen aan twee van vier opgestelde criteria.
De criteria zijn:
- Meer dan 40 procent van de inwoners is werkloos
- Meer dan 60 procent van de 39-50-jarigen is niet-hooggeschoold
- De criminaliteitscijfers zijn drie keer zo hoog als het nationaal gemiddelde
- Het gemiddelde inkomen is minimaal 55 lager dan het regionaal gemiddelde
15 wijken in Denemarken vallen onder de categorie 'getto'. Het gevolg voor de bewoners: bij overtredingen worden ze twee keer zo hard gestraft als in andere wijken en kinderen ouder dan 1 jaar moeten verplicht naar de dagopvang. Doen ouders dat niet, dan verliezen ze bepaalde bijdrages.
Nu gaan de Denen dus nog een stapje verder. De regering wil dat binnen 10 jaar armere wijken voor maximaal 30 procent uit niet-westerse immigranten bestaan. De term getto wordt wel geschrapt, want die zou volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken 'geen recht doen aan het werk dat in die wijken wordt verzet'.
Gevaar voor welvaartsstaat
De gedachte achter het wetsvoorstel is dat een teveel aan immigranten een gevaar zou vormen voor de welvaartsstaat. "De Deense regering zegt dat als er te veel mensen niet integreren, er een risico is dat de steun voor de welvaartsstaat afneemt", zegt Rune Stubager. Hij is hoogleraar politicologie aan de Deense Aarhus Universiteit.
"Minderheidsgroepen maken veel gebruik van de welvaartsstaat, in die zin dat ze veel financiële hulp krijgen. Als die groep steeds groter wordt, dan gaat er ook meer geld naar immigranten. Mensen willen niet betalen voor een groep waar ze zich niet verbonden mee voelen. Dus het idee is dat er niet te veel immigranten moeten komen om de welvaartsstaat overeind te houden."
Niet-westerse immigranten
Met niet-westerse immigranten worden overigens alle mensen bedoeld die niet uit de EU, het Verenigd Koninkrijk, Zwitserland, Noorwegen, IJsland, Liechtenstein, Monaco, San Marino, Vaticaanstad, Andorra, Canada, de Verenigde Staten, Australië of Nieuw-Zeeland komen.
Een Deense mensenrechtenorganisatie is bezorgd. "De alarmbellen gaan af. Nu al lopen er drie rechtszaken over de oude 'gettowet', allemaal gesteund door onze organisatie", zegt woordvoerster Nanna Margrethe Krusaa. "De reden daarvoor is dat de wet discriminerend is voor etnische minderheden."
"Daarom hebben gaan we ook extra goed kijken naar dit nieuwe wetsvoorstel. Al moeten de komende weken gaan uitwijzen hoe het voorstel er precies uit gaat zien en welke groepen erdoor worden geraakt. Maar discriminatie ligt op de loer."
Streng immigratiebeleid
Denemarken staat sowieso bekend om het strenge immigratiebeleid. Opvallend voor een land dat wordt geleid door de sociaaldemocraten, een centrum-linkse partij. Maar volgens hoogleraar politicologie Stubager is daar wel een verklaring voor. "De sociaaldemocraten verloren in 2015 de verkiezingen. Volgens velen doordat ze geen duidelijk standpunt hadden op het gebied van immigratie.
"Dat veranderde daarna toen Mette Frederiksen, de huidige premier, aan het roer kwam. Onder haar leiding schoof de partij op naar rechts. Ze was voor een streng immigratiebeleid. Haar argument was dus dat de welvaartsstaat in gevaar zou zijn als te veel mensen niet integreerden. Of je het ermee eens bent of niet, ze bracht het op een overtuigende manier."
Stemmen van rechts
"Het zorgde ervoor dat ze bij de verkiezingen van 2019 een hoop stemmen van rechtse kiezers pakte. Ze won de verkiezingen en is dus nu premier", zegt Stubager.
Je zou denken dat ze met een streng immigratiebeleid tegelijkertijd stemmen zou verliezen aan andere linkse partijen, maar in het Deense politieke landschap lijkt dat een minder groot probleem. "Kleinere linkse partijen hebben liever geen rechtse regering en dus gaan ze mee met het beleid van de sociaaldemocraten, die ze liever aan de macht zien."
"In Denemarken heb je eigenlijk maar twee blokken. Een rood blok (linkse partijen) en een blauw blok (rechtse partijen). Een partij uit het rode blok zal dus vaak een wetsvoorstel van een andere partij in het rode blok steunen om op te kunnen treden tegen het blauwe blok. Ook als ze het er niet helemaal mee eens zijn."
Binnenkort wordt er over het wetsvoorstel gestemd. Een meerderheid lijkt voor.