De eerste dag onder taliban-bewind: 'Nauwelijks vrouwen en meisjes op straat in Kabul'
Toen hij vanmorgen in de Afghaanse hoofdstad Kabul uit zijn raam keek, zag hij nauwelijks vrouwen op straat. "De angst voor de taliban is groot", vertelt een Afghaanse medewerker* van een universiteit in Kabul een dag na de machtsovername aan RTL Nieuws.
*Om veiligheidsredenen noemen we de naam van de universiteitsmedewerker niet, zijn naam is bekend bij de redactie.
De Afghaanse hoofdstad is vandaag veranderd in een spookstad, ziet de medewerker vanuit zijn kantoor op de Salam Universiteit. Op het grote verkeersplein voor het gebouw is het normaal gesproken razend druk vanwege een populaire fruitmarkt, maar vandaag kan je er een speld horen vallen. Winkels zijn dicht, de taliban domineert het straatbeeld. "Ik zie vooral nauwelijks vrouwen of meisjes. Iedereen is bang."
Huilende studenten
Kabul werd vandaag wakker onder een nieuw regime. President Ghani ontvluchtte gisteren het land na de ongekend snelle opmars van de taliban naar de Afghaanse hoofdstad. Niet veel later riepen de islamisten vanuit het ingenomen presidentiële paleis de overwinning uit. Terwijl vandaag op en rond het vliegveld chaos heerst onder Afghanen die nog proberen het land uit te komen, wachten de inwoners van Kabul gespannen af hoe de nieuwe machthebbers zich zullen opstellen.
De universiteitsmedewerker zat de afgelopen dagen regelmatig aan de telefoon met huilende vrouwelijke studenten en wanhopige ouders. Zij zijn als de dood dat zij onder een streng islamitisch talibanbewind niet meer naar de universiteit mogen. "Vrouwelijke studenten blijven al dagen thuis. Anderen zijn het land uit gevlucht. Sommigen waren al heel dichtbij hun examen", vertelt hij. De universiteit is nu op gezag van de taliban dicht. Het wachten is op groen licht van de nieuwe machthebbers om weer les te mogen geven.
Angst en opluchting
De universiteitsmedewerker hoort vanuit zijn kantoor vandaag regelmatig schoten en ziet 'zeer jonge talibanstrijders' met bedekte gezichten door de straten trekken. Winkeliers halen volgens de medewerkers uit voorzorg advertenties met vrouwelijke modellen van de gevel. "Dat heeft de taliban niet bevolen, maar dat doen ze uit voorzorg", zegt hij. De meeste zaken houden de deuren gesloten, op een enkel voedsel-winkeltje na.
In een voorstad van Kabul heerst vanmorgen een ander beeld, vertelt een Nederlander* die vorige week naar Afghanistan kwam voor familiebezoek, en daar nog steeds is. "Mensen zijn weer op straat. Winkeltjes met levensmiddelen zijn weer open, al zijn kledingwinkels nog dicht”, vertelt hij. Gisteren was dat wel anders. Rond de inname van de Afghaanse hoofdstad was de chaos compleet: alle winkels rond de verblijfplaats van de Nederlander, tussen Kabul en Jalalabad, waren toen potdicht.
Hij is bezorgd of hij volgende week nog wel kan terugvliegen naar Nederland. In zijn verblijfplaats heerst volgens hem nu een gevoel van opluchting, al is er geen sprake van een feeststemming. "Het klinkt misschien gek, maar veel mensen zijn blij dat de taliban er zijn. Ze zijn de oorlog zat en vonden de vorige machthebbers corrupt", zegt hij. Dat de inname van Kabul met relatief weinig bloedvergieten lijkt te verlopen, stelt inwoners volgens de Nederlander enigszins gerust. Al is er volgens hem ook veel verdeeldheid over de vraag of dit wel het ware gezicht is van de taliban.
*Om veiligheidsredenen noemen we de naam van deze Nederlander niet, maar zijn naam is bekend bij de redactie.
Vrouwen en mannen gescheiden
De universiteitsmedewerker verwacht ondanks de bezorgdheid van ouders en studenten dat vrouwen uiteindelijk toch weer kunnen terugkeren naar de collegebanken. Dat hebben de islamisten volgens hem tenminste toegezegd. "Ik denk wel dat er nieuwe regels komen. Waarschijnlijk kunnen mannen en vrouwen dan alleen nog apart les krijgen", zegt hij.
"De taliban van nu zijn niet meer de taliban uit de jaren negentig. Ik kom uit landelijk talibangebied en daar mogen meisjes nu gewoon naar school." Hij is bezorgder over de volgens hem vaak piepjonge taliban-strijders die nu door de straten van de Kabul zwerven. "Sommigen zijn tieners. Anderen hebben jarenlang in de bergen gezeten. Met hen moeten wij nu dealen."
