Alles op alles om vlucht naar Nederland te halen: 'Bang om doodgeschoten te worden'
Nederlanders die vastzitten in Afghanistan wagen hun leven om op een vliegtuig te komen, terug naar huis. Het voelt als een ticket voor het leven. De één heeft geluk en weet het vliegveld te halen, een ander haalt het niet. "Tot twee keer toe lukte het mijn ouders niet het vliegveld te halen. Ze zijn ondergedoken en doodsbang."
De ouders en oom van Rashid (niet zijn echte naam in verband met zijn veiligheid) zitten al dagen vast in Kabul. Vanuit Nederland staat Rashid continu via de telefoon en app in contact met zijn geliefden. Doodsbang zijn ze, vertelt Rashid. Elke seconde telt.
Schoten bij het vliegtuig
"Mijn ouders en oom staan op de lijst om geëvacueerd te worden", zegt Rashid. "Ze werden gisteren opgeroepen voor een vlucht van 21:15 uur. Maar op het vliegveld waren allemaal onduidelijkheden en kregen ze geen contact meer met Nederlandse vertegenwoordigers."
De drie misten hun vlucht. Stonden daarna uren vast bij de poort van het vliegveld. "Rond 03.00 uur 's nachts kwam er een klein beetje beweging. Maar toen ze op 15 meter van het vliegveld stonden, begonnen Amerikaanse soldaten te schieten. In de lucht, om de menigte onder controle te krijgen. Mijn vader is in de paniek die ontstond gewond geraakt."
Afscheidsbericht
Rashid kreeg via de app geluidopnames van zijn ouders. Hij schrok. Het was een afscheidsbericht. "Omdat mijn ouders niet wisten wat er zou gebeuren, namen ze afscheid van ons."
Zijn ouders en oom zitten momenteel op een geheime locatie. Ondergedoken. "Ze durven niet terug naar het vliegveld want ze zijn bang dat hun leven gevaar loopt. Ik begrijp dat de talibanstrijders de luchthaven aan het omsingelen zijn. Ik hoor dat er gewonden zijn gevallen. Mijn ouders zitten liever langer vast dan dat ze worden doodgeschoten op het vliegveld. Of door mensen vertrapt worden."
Opluchting
De vader en broer van Akane (haar naam is eveneens gefingeerd vanwege veiligheidsredenen) hadden geluk: het lukte hen wél om op een vlucht te komen. "Ze zitten momenteel in een vliegtuig dat onderweg is naar Nederland", zegt Akane vanuit Nederland. De opluchting is onbeschrijflijk. "Het is zo goed nieuws dat ze erin zitten."
Het vliegtuig is wel flink vertraagd, vertelt Akane. De vluchtroute is haar ook niet helemaal duidelijk. Volgens de laatste berichten landt het toestel in Tbilisi, de hoofdstad van Georgië. "Het belangrijkste is dat ze in ieder geval in het vliegtuig zitten", benadrukt Akane. "De rest maakt op dit moment niet uit, als ze daar maar weg zijn."
Zit vast
De 16-jarige Deewa (haar naam is gefingeerd) zit met haar ouders en zus nog vast rond het vliegveld in Kabul. Vanuit Afghanistan vertelt ze telefonisch aan RTL Nieuws dat ze vanwege het overlijden van haar opa met haar familie in Afghanistan was vanwege familiebezoek.
Tot twee keer toe probeerden Deewa en haar ouders op het vliegveld te komen om een vlucht naar Nederland te halen. Tevergeefs. "We hebben gisteravond en vanochtend op het vliegveld van Kabul gestaan, maar het is niet gelukt om in een vliegtuig te stappen."
Beangstigend
Het missen van de vlucht hakt erin. Deewa omschrijft de sfeer rond het vliegveld als beangstigend. "Bij een van de poorten stond een menigte van zo'n 1500 man. Er waren rookbommen, Amerikaanse soldaten schoten in de lucht om de menigte in bedwang te houden. Heel angstig."
Het contact met Buitenlandse Zaken voor hun vlucht is slecht. "Een medewerker van Buitenlandse Zaken heeft gisteravond gebeld om excuses aan te bieden dat ons vliegtuig niet ging. Daarna hebben we geen contact meer kunnen krijgen. Geen mail, niks. We zouden teruggebeld worden, maar we horen niets meer."
Deewa is bang, vertelt ze. En heeft de moed opgegeven. "We durven niet meer naar het vliegveld. Het is te gevaarlijk."