Werk van Franse bloemist bleek dodelijk: 11-jarige dochter overleden door pesticiden

"Ik heb mijn baby vergiftigd", zei Laure Marivain met een brekende stem. Jarenlang heeft Marivain gestreden, ze kon niet geloven dat het lijden van haar dochter zomaar botte pech was. 

Ze voelde dat er een echte oorzaak voor was. Het Franse Pesticide Victims Compensation Fund (FIVP) heeft nu bevestigd dat het inderdaad de pesticiden zijn geweest op de bloemen waar ze mee werkte, die tot de uiteindelijk dood van Emmy hebben geleid. Marivain werkte 20 jaar lang als bloemist. Het meisje werd 11 en stierf in juli 2022. Voor het onderzoek is het bloed van Laure onderzocht, hier werden inderdaad sporen van pesticiden gevonden. 

Bloemen uit Nederland

Het is voor het eerst dat er een direct verband wordt gevonden tussen het werken met bloemen en gezondheidsproblemen. Het Franse nationale instituut voor onderzoek naar gezondheid en geneeskunde INSERM benadrukte in 2013 al dat er een wetenschappelijk verband bestaat tussen blootstelling aan pesticiden en bepaalde ziekten die door kinderen ontwikkeld worden. Ook het RIVM waarschuwt mensen met een kinderwens voor het werken met bestrijdingsmiddelen.

Tijdens haar zwangerschap werkte Laure Marivain met bloemen en planten die behandeld waren met pesticiden uit Nederland en Zuid-Amerika, schrijft het Franse Reporterre. 

Zwartgeblakerde placenta

Marivain kreeg al snel gezondheidsproblemen en complicaties tijdens haar zwangerschap. Aan Radio France vertelde Laure dat er volgens de anesthesist een probleem was met de placenta, deze was zwartgeblakerd. Ook bloedtesten waren niet goed. Zo werd Laure zelfs gevraagd of ze drugs had gebruikt tijdens haar zwangerschap, zei ze tijdens de hoorzitting. Laure rookte en dronk niet. Ze ging op onderzoek uit.

Toen Emmy vier werd, bleek ze leukemie te hebben. Tussen januari 2015 en maart 2022 lag ze in totaal 468 dagen in het ziekenhuis. "Ze heeft duizenden medische procedures ondergaan: een operatie, een schedelcurettage, chemotherapie. Een echte marteling voor een jong kind. Dan verloor ze vaak haar haar, dat maakte haar erg verdrietig. Zozeer zelfs dat we het in een doos bewaarden", zei haar moeder met brekende stem tijdens de hoorzitting. Aan haar sterfbed moet Laure haar dochter een belofte doen: "Je moet het de wereld laten weten, mam."

Vergiftiging

Welke stoffen het precies zijn geweest die ervoor hebben gezorgd dat Emmy zo ziek werd is onduidelijk. "Er zijn zoveel bloembestrijdingsmiddelen dat het onmogelijk is dit te achterhalen," zegt advocaat François Lafforgue, een bekende verdediger van slachtoffers van pesticiden tegen het Franse Reporterre.

Voor Frankrijk is het onderzoek van de FIVP een doorbraak. Boeren zijn zich namelijk bewust van de risico’s op bestrijdingsmiddelen, maar in de bloemenwereld is daar weinig over bekend "Er is geen regelgeving, geen maximum limiet voor restanten van bestrijdingsmiddelen. Niets hiervan is zichtbaar, maar voor mij is het vergiftiging geweest. Welke bloemist is zich ervan bewust dat hij zes dagen per week langzaam wordt vergiftigd? Geen. Ons kostte het onze dochter," zegt Laure in de hoorzitting.

85 procent van de door bloemisten verkochte snijbloemen komt uit het buitenland en bevat pesticiden die in de Europese Unie verboden zijn. "Volgens een Belgisch onderzoek uit 2019 zitten deze bloemen vol met pesticiden", zegt haar advocaat tegen de Franse krant.

Pesticiden kankerverwekkend

In het Franse dagblad Le Monde zegt wetenschapper Bruno Schiffers dat de risico's voor bloemisten zelfs groter zijn dan voor boeren. Bloemisten hebben volgens hem geen bescherming, ze kunnen zich verwonden aan de doornen, waardoor deze stoffen nog sneller in de bloedbaan terechtkomen. 

Ook de Wageningse hoogleraar Violette Geissen geeft aan dat het algemeen bekend is dat in pesticiden kankerverwekkende stoffen zitten. Ze is projectleider van Sprint, een door de Europese Commissie gefinancierd onderzoek naar de gevolgen van pesticidengebruik voor de gezondheid van mens, dier en milieu. "Bloemisten ademen het in en nemen de pesticiden op via de huid." 

Volgens haar zou er een voorzorgsprincipe gehanteerd moeten worden. "De gebruikte pesticiden worden nu afzonderlijk getoetst, maar er is nooit gekeken naar wat er gebeurt als je de pesticiden mixt. De gezondheidsrisico's zijn er daardoor wel degelijk," zegt Geissen. 

'Werk met biologische bloemen'

Ook Nederlandse bloemisten lopen risico, en dus adviseert Geissen om alleen te werken met biologische bloemen, die onbespoten zijn. Glastuinbouw Nederland zegt dat de Nederlandse bloemensector de laatste jaren al verbeteringen heeft doorgevoerd. 

Pesticiden kunnen ook de ziekte Parkinson veroorzaken, dat zie je in de onderstaande video:

Wat de gevolgen van het onderzoek zijn, is voor nu nog onduidelijk. "Het is absoluut essentieel dat we het probleem aanpakken, dat we echt wetgeving maken en dat we bloemisten en bedrijven in de bloemenmarkt waarschuwen voor dit probleem", zegt advocaat Lafforgue.

Door de officiële erkenning heeft de FIVP Emmy's ouders een schadevergoeding van 25.000 euro aangeboden, uit naam van het lijden van het kleine meisje. Het echtpaar betwist dit bedrag. Ze vragen om een schadevergoeding van ruim 1 miljoen euro. Dit ter compensatie van het lijden van hun kind voordat ze stierf en voor het leed dat de familie is aangedaan.

Op 4 december 2024 zal de rechter hierover beslissen. "We doen het niet voor het geld. Onze dochter krijgen we er niet mee terug. We hopen alleen dat geen familie meemaakt wat wij hebben doorstaan."