Woede na mislukte machtsgreep in Zuid-Korea, afzettingsprocedure dreigt voor president
In de Zuid-Koreaanse politiek wordt vandaag woedend gereageerd op de militaire noodtoestand die er afgelopen nacht plots werd afgekondigd – en uren later weer werd ingetrokken. Politici willen dat president Yoon Suk-Yeol opstapt, en dreigen met een afzettingsprocedure als hij niet uit zichzelf vertrekt. Dit is er aan de hand.
Zuid-Koreanen waanden zich vannacht even in de jaren '80, een periode waarin het land werd geleid door een militair bewind. Het land is al decennia een stabiele democratie, maar gisteravond laat kondigde president Yoon Suk-Yeol in een tv-toespraak plotseling een militaire noodtoestand aan.
Chaotische uren
Er volgden chaotische uren, waarin ordetroepen het parlementsgebouw in Seoul bestormden, terwijl leden van de oppositie het leger buiten probeerde te houden.
Bekijk hier wat correspondent Thom Schelstraete gisteravond vertelde over de chaos in Seoul:
Uiteindelijk stemden 190 van de 300 parlementariërs die nog in het parlementsgebouw waren overgebleven tegen de noodtoestand. Die was daarmee officieel van tafel, maar het duurde nog tot 04.30 uur vanochtend voordat duidelijk werd dat Yoon de noodtoestand ook daadwerkelijk ophief. Sindsdien is hij niet meer in het openbaar verschenen.
'Gegokt en verloren'
"President Yoon heeft gegokt en verloren", legt Zuidoost-Azië correspondent Thom Schelstraete uit. "Hij is erg impopulair en kwam de afgelopen weken steeds verder onder druk te staan van de oppositie. Die won dit jaar de meerderheid in het parlement. Daardoor kan de president geen eigen plannen meer uitvoeren. Het uitroepen van de noodtoestand lijkt daarom vooral een wanhoopspoging om de macht te grijpen."
Nu dat niet gelukt is, wacht volgens Schelstraete het einde van Yoons presidentschap. "Zelfs leden van zijn eigen kabinet verwerpen de actie. De druk om op te stappen is enorm. Als Yoon dat niet uit zichzelf doet, wil de oppositie hem met een afzettingsprocedure wegwerken."
Een grote vakbond in Zuid-Korea heeft stakingen aangekondigd als Yoon niet vertrekt. En zelfs zijn eigen partij heeft inmiddels opgeroepen tot het ontslag van het hele kabinet. "Blijkbaar wisten zelfs zijn partijgenoten niet van het plan van Yoon", legt Schelstraete uit.
De stafchef en andere belangrijke medewerkers van de president hebben volgens persbureau Yonhap vanochtend 'massaal hun ontslag ingediend'.
Nauwelijks steun Zuid-Koreanen
Nog maar 19 procent van de bevolking steunt de 63-jarige Yoon, blijkt uit de laatste peilingen. "Het was vanaf het begin al een strijd voor de president", zegt Schelstraete. Zo won Yoon de presidentsverkiezingen met maar 0,7 procent verschil van Lee Jae-myung, de huidige leider van de oppositie.
"Die beperkte steun brokkelde verder af omdat Zuid-Koreanen niet blij zijn met Yoons beleid. Er is frustratie over de lange stakingen van doktoren na maatregelen van de overheid. Ook verslechterde de relatie met Noord-Korea, valt de economie tegen en zijn er aantijgingen dat hij zijn macht misbruikt om media en tegenstanders te onderdrukken."
Door de verslechterde relatie met Noord-Korea besloot Pyongyang eerder om de wegen naar het zuiden op te blazen:
Dior-tas van 2000 euro
De druk op Yoon nam de afgelopen weken toe vanwege een schandaal rond zijn vrouw Kim Keon Hee. Zij nam een Dior-tas van 2000 euro aan als cadeau. De oppositie verdenkt haar van corruptie en wil een groot onderzoek instellen.
"De president werkt dat onderzoek tegen, tot frustratie van de oppositie. Die dreigde vorige week ook al met afzettingsprocedures voor leden van zijn kabinet. Het lijkt er op dat Yoon hier niet op wilde wachten en met de noodtoestand zijn tegenstanders buitenspel wilde zetten."
Celstraf mogelijk
Yoon heeft nog niet van zich laten horen, en onduidelijk is dus of hij zelf opstapt. Volgens Schelstraete zullen de gevolgen voor de president nog veel groter zijn. "De kans is groot dat Yoon vervolgd wordt voor machtsmisbruik. De gok die hij gisteren nam kan hem daardoor jaren cel kosten."