'AfD gaat waarschijnlijk van aanslag München profiteren, al eerder gedaan'

Eerlijk gezegd was ik hier al bang voor, zegt Wiebke Pittlik, hoofdredacteur van Duitslandweb, verbonden aan het Duitsland Instituut. Bang voor een aanslag bedoelt ze, vanuit welke hoek dan ook. "Er hangt een spanning boven deze verkiezingen." 

Die spanning is op meerdere manieren voelbaar in Duitsland. Zo gingen afgelopen zaterdag honderdduizenden mensen de straat op om te demonstreren tegen de radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD).

Tweede partij van Duitsland

Die partij wordt 23 februari mogelijk de tweede partij van Duitsland. In de video hieronder schetsen we hoe de politieke partij met aan het roer Alice Wiendel steeds radicaler wordt en steeds machtiger: 

Deze laatste dagen voor de verkiezingen gaat het in de campagnes vooral over migratie en de omgang met de AfD. Dat nu bekend is geworden dat de verdachte in München een Afghaanse asielzoeker is, zal zeker een effect hebben op de verkiezingscampagne, denkt Wiebke Pittlik. 

"Het is het meest voor de hand liggend dat de AfD hiervan gaat profiteren. De partij heeft het thema migratie als belangrijkste punt. Het is ook de partij die hier het meest op zal inspelen. AfD is heel actief op social media en zal dit onmiddellijk proberen te gebruiken in de campagne, en is daar na eerdere aanslagen heel succesvol in gebleken." 

Aanslag in park en op kerstmarkt

Bijvoorbeeld toen in januari een peuter en een man werden doodgestoken in een Duits park. Een 28-jarige Afghaanse asielzoeker werd als verdachte aangehouden, hij was eerder in aanraking met de politie geweest vanwege geweldsdelicten. En ook na de aanslag op de kerstmarkt in Maagdenburg, vlak voor kerst, waarbij zes mensen werden gedood. Deze verdachte werkte als arts in Duitsland en kwam uit Saoedi-Arabië. Hij was al eens veroordeeld voor het dreigen met een aanslag en zou al vaker online gezegd hebben dat hij Duitsers wilde doden.  

Niet alleen de AfD, maar ook andere politieke partijen reageerden toen heftig en soms ongenuanceerd, schetst Duitslanddeskundige Pittlik. "Ik hoorde bijna geen politieke stemmen die zeiden: ho even, we kunnen hier niet alle asielzoekers voor verantwoordelijk houden." 

Dat komt ook door de angst voor de AfD, verklaart Pittlik. "Andere partijen willen niet dat die de grootste wordt, dus gaan ze mee in het taalgebruik en benadrukken ze heel erg dat ze ook voor een strenger asielbeleid zijn, om duidelijk te maken dat je daarvoor dus niet per se op AfD hoeft te stemmen." 

'Iets moet veranderen in Duitsland'

Vanmiddag hebben al meerdere Duitse politici geregeerd op de vermoedelijke aanslag in München. Onder anderen regeringsleider Olaf Scholz van de sociaaldemocratische partij SPD, die duidelijk aangeslagen was. Hij vindt dat de verdachte het land moet worden uitgezet. "Wat er is gebeurd, is verschrikkelijk", zei Scholz. De mogelijke dader kan 'geen enkele genade' verwachten. "Hij moet worden gestraft en het land verlaten." 

Markus Söder, de minister-president van deelstaat Beieren (waar München in ligt) en lid van de christendemocratische partij CSU, bedankte de politie voor het snelle optreden, en zei ook: "We kunnen niet van aanslag naar aanslag leven. Ik ben ervan overtuigd dat er iets moet veranderen in Duitsland."

Ook Alice Weidel van AfD kwam aan het begin van de avond met een reactie. In een toespraak haalde ze uit naar Söder, en naar minister van Buitenlandse Zaken Annalena Baerbock. Over de verdachte van de aanslag zei ze: "Söder moet maar verklaren waarom deze man überhaupt nog in dit land was."