Woede in Oekraïne na bloedbad Soemy: militaire bijeenkomst tussen burgers

Internationaal leidde de aanval op de christelijke feestdag Palmzondag, waarvan vooral burgers het slachtoffer waren, tot veel verontwaardiging. Rusland zei al snel dat de aanval gericht was op een militair doelwit. Gouverneur Volodymyr Artsjoech van de Oekraïense regio Soemy, die de bijeenkomst organiseerde en vanochtend werd ontslagen, heeft bevestigd dat er inderdaad een bijeenkomst van militairen was.

"Het blijkt dat er een ceremonie was waar militairen onderscheidingen kregen", legt Colijn uit. "Die werd gehouden in het congrescentrum in Soemy, in het centrum van de stad."

Risico in stadscentrum

Over die keuze heerst veel woede in het land, vertelt Colijn. "Mensen hebben het gevoel dat de autoriteiten onnodig de burgerbevolking in gevaar hebben gebracht door dit in het centrum van een stad te doen. Vooropgesteld: dat is nog steeds geen excuus voor Rusland om een stadcentrum met clusterbommen aan te vallen, want je neemt daarbij nadrukkelijk het risico dat je burgers treft. Maar er zijn genoeg plekken waar je zo'n ceremonie kunt doen ver weg van burgers, bijvoorbeeld in bunkers of commandocentra buiten de stad."

Gisteren werden beelden vrijgegeven van bodycams van agenten, kort na de aanval in Soemy:

Daar komt nog bij dat het al het derde grote incident is waarbij een militaire bijeenkomst in bevolkt gebied tot burgerslachtoffers leidt. In september vielen bij een militaire parade in de stad Poltava 51 doden en 271 gewonden toen een nabijgelegen ziekenhuis werd geraakt. In 2023 ging het fout in de stad Tsjernihiv, toen een bijeenkomst van droneproducenten aangevallen werd.

Aanvallen in stedelijk gebied

"Deze twee eerdere aanvallen werden de autoriteiten al kwalijk genomen", zegt de inwoner van Kyiv. "Waarom geef je de Russen in hemelsnaam een excuus om aan te vallen in stedelijk gebied, vragen mensen zich af. Het is zo onnodig. Nu het een derde keer gebeurt, is de woede groot."

Vooral de ontslagen gouverneur Artsjoech van de regio Soemy moet het ontgelden. "Het lijkt erop dat de Russen de ceremonie hebben ontdekt", zegt Colijn. "Of ze communicatie hebben onderschept, of dat er een lek is, is niet bekend. Maar het was onvermijdelijk dat de gouverneur zijn post kwijt zou raken."

De militairen zijn voor zover bekend ongeschonden gebleven, omdat zij wél bij het luchtalarm meteen naar de schuilkelders zijn gegaan. Colijn: "Het wrange is dat burgers vaak allang niet meer op elk luchtalarm reageren. Meestal gaat het goed, nu werden er veel slachtoffers gemaakt."

Ondermijning vertrouwen

De ceremonie in stedelijk gebied ondermijnt het vertrouwen van de bevolking in de eigen autoriteiten. "De uitleg van Rusland, dat er was geschoten op een militair doel, werd aanvankelijk ontkend door Oekraïne", zegt Colijn. "Dat het dan toch blijkt te kloppen, is slecht voor de eenheid in het land. Dat ziet Rusland graag. Het Kremlin is gebaat bij verdeeldheid in Oekraïne."

President Zelensky van Oekraïne veroordeelde de aanval scherp. Hij dacht dat de raketten op ' de gewone straat, woongebouwen, onderwijsinstellingen en auto's' gericht waren.

De Amerikaanse president Trump noemde de aanval 'verschrikkelijk', maar noemde Rusland niet expliciet. Hij zei verder alleen dat er 'een fout' was gemaakt, zonder toe te lichten door wie.

De Oekraïne-gezant van de Amerikaanse regering zei dat de aanval 'elke grens van het fatsoen overschrijdt'.