Apen blijken opvallend veel aandacht te besteden aan persoonlijke hygiëne
Chimpansees vegen hun billen af, verzorgen elkaars wonden en maken zichzelf schoon na seks. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van de Universiteit van Oxford naar hygiëne- en gezondheidsgewoonten bij apen.
De apen gebruiken insecten of kauwen op bladeren van medicinale planten om wonden mee te behandelen, niet alleen bij zichzelf, maar ook bij soortgenoten.
Het onderzoek wijst erop dat deze gezondheidspraktijken onder primaten breder voorkomen dan eerder werd gedacht.
Zelfzorg na gevechten
De onderzoekers observeerden twee gemeenschappen chimpansees in Oeganda gedurende vier maanden en ze combineerden hun bevindingen met eerdere studies.
In beide groepen werden in totaal 23 gevallen van zelfzorg na verwondingen - bijvoorbeeld door gevechten - geregistreerd. Daarbij likten de dieren hun wonden, kauwden op bladeren en brachten die vervolgens aan op de verwonding.
"Sommige planten die chimpansees gebruiken, hebben bekende wondgenezende en infectiewerende eigenschappen", zegt primatoloog en auteur van het onderzoek Elodie Freymann in The Guardian. "Of de dieren zich bewust zijn van deze geneeskrachtige werking, is nog onduidelijk."
Hygiënische gewoonten
Ook op het gebied van hygiëne toonden de chimpansees opvallend gedrag. Zo gebruikten ze bladeren om hun geslachtsdelen schoon te maken na seks of hun billen te vegen na het poepen.
Volgens Freymann laat het onderzoek zien dat wilde dieren zich bewust zijn van het belang van hygiëne en gezondheidszorg en ze weten hoe ze die kunnen toepassen, ook bij zieke of gewonde groepsgenoten. "Dat maakt mensen niet langer uniek in dit soort gedragingen."
Empathie bij dieren
Dat chimpansees elkaars wonden verzorgen, wijst volgens Freymann ook op empathisch gedrag. Lange tijd werd gedacht dat empathie een uitsluitend menselijke eigenschap was. "Hoe meer voorbeelden we vinden van dieren die elkaar helpen zonder er zelf direct voordeel uit te halen, hoe sterker het bewijs dat empathie geen exclusief menselijke eigenschap is."
Ook kunnen chimpansees in het wild nieuwe gebaren ontwikkelen. Dat is bijzonder, want normaal gesproken communiceren apen allemaal met precies hetzelfde soort gebaren. De Nederlander Bas van Boekolt deed er onderzoek naar in Oeganda:
