'Trump wil migranten naar Guantánamo Bay sturen, onder wie ook Europeanen'
Trump zou duizenden illegale migranten naar Guantanamo Bay willen sturen, zo schrijven de Washington Post en Politico op basis van regeringsbronnen. Daar zouden ook Nederlanders bij zitten. "We moeten nog maar zien of hij dat echt doet", zegt correspondent Erik Mouthaan. "Maar met deze symbolische plek geeft hij wel een duidelijk signaal af."
Het staat bekend als een gruwelijke plek, een martelgevangenis, Guantanamo Bay. Want hoewel de Amerikanen de militaire basis op Cuba al ruim een eeuw claimen, kennen de meeste mensen het pas sinds 2002. Dat jaar besloot de toenmalige president Bush om de verdachten van de 9/11 aanslagen hier op te sluiten. Ze belandden ver weg van het Amerikaanse vasteland, weggestopt in een gevangenis op Cuba.
Op het hoogtepunt van de 'oorlog tegen terreur' zaten 780 gevangenen in het detentiekamp vast. Inmiddels is vastgesteld dat gedetineerden daar jaren zonder proces zijn vastgehouden, vertelt correspondent Mouthaan. "En ook werden ze gemarteld."
Het overkwam Mohamedou Ould Slahi uit Mauritanië, die er veertien jaar lang zonder aanklacht vastzat. Hij is een van de weinige ex-gevangenen van wie Amerikaanse functionarissen later hebben erkend dat hij gemarteld is. In zijn boek Guantanamo Dagboek beschrijft hij niet alleen de vele martelingen, maar ook de doodsbedreigingen, de seksuele vernedering en zelfs een schijnexecutie.
Trumps voorgangers Obama en Biden wilden de gevangenis allebei leeg krijgen en sluiten, legt Mouthaan uit. "Het was zelfs Obama's verkiezingsbelofte." Het lukte beiden niet, maar aan het einde van Bidens presidentschap, begin januari, zaten er wel nog maar 15 verdachten vast.
Perfecte locatie
De boel opdoeken, daar zit Trump allesbehalve op te wachten. Zijn Defensieminister noemde Guantanamo Bay onlangs juist nog een 'perfecte locatie' om migranten onder te brengen. Dat Trump juist voor deze 'afschrikwekkende plek' kiest, doet hij puur voor de symboliek, legt Mouthaan uit. "Daarmee wil hij uitstralen dat hij hard en krachtig optreedt tegen illegale migranten." Zo stuurde hij ook migranten naar een beruchte gevangenis in El Salvador, 'juist omdat dat zo omstreden is'.
Sinds februari hebben er al zo'n 500 migranten vastgezeten op Guantanamo Bay, schrijft Politico. Het is bedoeld als tussenstop, voordat ze terug naar hun eigen land worden gestuurd. Maar nu schrijven The Washington Post en Politico dus over de plannen die er zijn om 9000 illegale migranten erheen te sturen, onder wie 800 Europeanen. Daar zouden ze mogelijk deze week al mee beginnen.
En ook al is er maar weinig bekend over de omstandigheden van de migranten op de basis, het klinkt niet veelbelovend. Dat blijkt uit aantijgingen van een rechtszaak die in Washington is aangespannen om te voorkomen dat migranten tijdelijk in Guantanamo Bay vastzitten. In de rechterlijke documenten staat dat momenteel zo'n 70 gedetineerde immigranten in Guantanamo Bay vastzitten en te maken hebben met 'strafmaatregelen', zoals onvoldoende voedsel, wekelijkse kledingwissels en een knaagdierenplaag.
Ook zouden de uitgezette migranten maximaal 1 uur per dag daglicht zien, te maken krijgen met ingrijpende fouilleringen en geen contact met familieleden kunnen opnemen. Sommigen zouden zelfs een poging tot zelfdoding hebben gedaan.
Proefballonnetje
Of binnenkort duizenden ongedocumenteerde migranten die kant op gaan, is nog maar de vraag. Daar lijkt de basis immers geen capaciteit voor te hebben. Uit satellietbeelden bleek onlangs wel dat er extra tenten waren opgezet, maar die zijn niet gebruikt en inmiddels afgebroken. Mouthaan omschrijft het eerder als een proefballonnetje. "Trumps regering kondigt wel vaker grootse dingen aan en dan valt het uiteindelijk wel mee."
Het Witte Huis spreekt de berichtgeving van de Washington Post in ieder geval tegen. Op X bestempelt woordvoerder Leavitt het als 'nepnieuws'. En het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken vertelt aan RTL Nieuws dat er op dit moment geen indicaties zijn dat de VS van plan is om Nederlandse staatsburgers uit te zetten via Guantanamo Bay. "Mocht dit enig moment toch aan de orde komen, dan zal Nederland zich inzetten voor een directe terugkeer van Nederlandse staatsburgers."
Evengoed rest de vraag of Trump er wel het geld voor over heeft. Elke extra migrant in Guantanamo Bay betekent immers meer verschepen of overvliegen naar het eiland. Denk aan voedsel, maar ook aan personeel en aan de kosten voor hun verblijf daar.
Ondertussen demonstreren Amerikanen op tientallen plekken in het land tegen de uitzetting van ongedocumenteerde migranten. Bekijk hieronder waar het begon in Los Angeles.
