Na jaren akkoord gesloten over status van Gibraltar

De EU en het Verenigd Koninkrijk hebben vijf jaar na de brexit een akkoord bereikt over de status van Gibraltar. Onder de deal komen er geen controles meer voor goederen en personen die de grens tussen Spanje en Gibraltar overgaan. Wel blijft Gibraltar Brits, en komt op de luchthaven een gezamenlijke grenscontrole van de EU en het Verenigd Koninkrijk.
Spanje en het Verenigd Koninkrijk ruziën al eeuwen over het schiereilandje aan de Spaanse zuidkust dat ooit door de Britten werd veroverd. Spanje wil de kleine Britse rots in het zuiden van Spanje weer terug, maar daar piekeren de Britten niet over. De inwoners van Gibraltar stemden in grote meerderheid tegen de brexit.
In de brexitdeal werd geen besluit genomen over de status van Gibraltar. De laatste losse eindjes van de overeenkomst worden geregeld door de regering van Keir Starmer, sinds vorig jaar de premier van het Verenigd Koninkrijk voor de Labourpartij.
'Historisch moment'
Vandaag, vijf jaar na de scheidingsakte tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie, werd een akkoord gesloten in Brussel tussen de Europese handelscommissaris Maroš Šefčovič, de Spaanse en Britse ministers van Buitenlandse Zaken en de Gibraltarese regeringsleider Fabian Picardo.
"Een van de meest heikele thema's wat Gibraltar betreft, was welk land douanecontroles mocht uitvoeren op vliegvelden en langs de grens", legt RTL Nieuws-correspondent Anne Saenen uit. "Beide landen lijken een tussenoplossing te hebben gevonden door een dubbele check uit te voeren. Net zoals dat gebeurt bij de Eurostar-trein in Nederland."
"De Britse regering is tevreden over de uitkomst van de onderhandelingen", zegt Saenen. "De minister van Buitenlandse Zaken noemt de overeenkomst praktisch en gewenst voor de Britse soevereiniteit en de economie van Gibraltar. Ook de oppositiepartij Liberaal-democraten reageert positief."
Farage: 'Overgave van grensgebied'
"Dat geldt overigens niet voor iedereen. Rechtse partijen die brexit steunden, reageren juist kritisch. De Reform-partij van Nigel Farage noemt de overeenkomst zelfs een overgave van grensgebied."
Europese handelscommissaris Maroš Šefčovič spreekt op X van 'een echt historisch moment' en noemt de deal gunstig voor alle partijen.
"Ik ben verheugd dat we een definitief politiek akkoord hebben bereikt dat rechtszekerheid zal brengen voor de inwoners van Gibraltar, zijn bedrijven en voor iedereen in de regio die afhankelijk is van stabiliteit aan de grens", zegt de Gibraltarese regeringsleider Fabian Picardo.