Israëlische militairen spelen spelletjes met mensen Gaza: 'Moordpartij vermomd als hulpverlening'

Een van de militairen zegt dat de activiteiten worden aangeduid als 'Operation Salted Fish', de Israëlische naam voor het kinderspel Annemaria Koekoek. Hierbij moet je proberen de overkant te bereiken. Als je een onverwachte of niet toegestane beweging maakt, ben je af.

Maar bij de distributiepunten van de Gaza Humanitarian Foundation (GHF) betekent dit dus dat er op je geschoten wordt. In een maand tijd zijn ten minste 549 mensen hierbij gedood en meer dan 4000 gewond geraakt.

"Deze getuigenissen laten een diepe minachting voor het menselijk leven zien", zegt Iva Vukušić, expert op het gebied van oorlogsmisdaden aan de Universiteit Utrecht. "Het lijkt erop dat de Palestijnen ontmenselijkt zijn in de ogen van veel soldaten. Dat is, denk ik, een weerspiegeling van zowel een gevoel van wraak die veel Israëliërs voelen, als het feit dat het politieke leiderschap zo geradicaliseerd en extremistisch is en de Palestijnen 'menselijke dieren' heeft genoemd."

Warda raakte gewond toen ze naar een voedselpunt in Gaza ging. In deze video hoor je meer over wat haar overkomen is:

Een officier die in het artikel van Haaretz aan het woord komt, zegt dat het schieten 'officieel bedoeld is als waarschuwingsvuur – om mensen terug te dringen of tegen te houden', verwijzend naar de chaos die vaak ontstaat bij de distributiepunten. Er zijn veel te veel mensen voor de beperkte hoeveelheid voedsel die wordt uitgedeeld.

"Maar de laatste tijd is het afvuren van granaten eerder de standaard geworden. Elke keer dat we schieten, vallen er gewonden of doden. En als iemand vraagt waarom dat nodig is, komt er zelden een goed antwoord. Alleen al het stellen van die vraag irriteert sommige commandanten."

Intussen heeft de advocaat-generaal binnen het Israëlische leger (IDF) opdracht gegeven om mogelijke oorlogsmisdaden van militairen bij voedseldistributie te onderzoeken. Dat meldt Haarzetz. Johnnie Moore, de baas van de Gaza Humanitarian Foundation (GHF), zei in het BBC-radioprogramma Newshour dat hij de doden in de buurt van hulpposten niet ontkent, maar dat het onjuist is dat '100% van die slachtoffers aan de nabijheid van de GHF wordt toegeschreven'.

Overduidelijk onwettig

Berichten over grove mensenrechtenschendingen rondom de distributiepunten van de GHF gingen al langer rond. De VN weigert samen te werken met de stichting omdat 'elke operatie die wanhopige burgers naar gemilitariseerde zones leidt, per definitie onveilig is", aldus de VN-chef.

Nu heeft de Israëlische krant Haaretz meerdere Israëlische militairen en officieren gesproken die dit bevestigen. Zij worden opgedragen te schieten op ongewapende burgers die in de rij staan voor eten.

"Het is een moordveld", zegt een van de soldaten. "Waar ik was gestationeerd, werden elke dag tussen de één en vijf mensen gedood." Er is geen gevaar voor de Israëlische soldaten zelf, er zou geen enkel geval zijn waarbij vanuit de menigte geschoten werd.

"Dit is zo buitensporig en zo overduidelijk onwettig", zegt expert Vukušić. Ze noemt het opmerkelijk dat mensen van binnen het leger zich hierover uitspreken; dat gebeurt niet vaak. "Maar dit is zo schandalig, dat het IDF-soldaten en -officieren ertoe gebracht heeft tegen hun kameraden en commandanten in te gaan."

Bovendien spreken deze getuigenissen over orders die gegeven worden. "Als dit soort bevelen bestaan, dan wijst dat op een systeem en een plan. In combinatie met ander bewijsmateriaal kan dat de beschuldigingen van een 'wijdverbreide en systematische aanval' ondersteunen – wat een vereiste is voor het vaststellen van misdaden tegen de menselijkheid, en zelfs genocide."

In de val gelokt

Sinds een maand heeft de GHF vier distributielocaties in Gaza. Het is een Amerikaanse stichting en heeft nauwe banden met de Amerikaanse president Trump en de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Vanaf het begin was er hevige kritiek op de GHF. Hoogleraar humanitaire studies Thea Hilhorst zei tegen RTL Nieuws: "Dit is geen hulp, het is etnische zuivering, en afleiding van wat er werkelijk aan de hand is."

Artsen zonder Grenzen meldt ook een sterke toename van het aantal patiënten met schotwonden door de GHF. In het veldhospitaal van AzG in Deir Al-Balah is het aantal patiënten met schotwonden in de week van 8 juni met 190 procent gestegen ten opzichte van de week ervoor. De AzG-kliniek in Al Mawasi heeft sinds 7 juni 423 gewonden uit de distributiecentra opgevangen.

"Sinds de start van de GHF zien we op dagelijkse basis dat er op mensen geschoten wordt", zegt Karel Hendriks, directeur van Artsen zonder Grenzen. "In onze klinieken komen dagelijks tien of meer gewonden binnen. Burgers die simpelweg stonden te wachten om voedsel te krijgen." Hendriks benadrukt ook dat het echt ander soort verwondingen zijn dan eerder, het zijn namelijk schotwonden. "We horen het direct van onze patiënten. Ik heb er geen woorden meer voor, het is om razend van te worden."

"Het is een moordpartij vermomd als hulpverlening. Eerst creëer je schaarste, dan zet je het gebied op slot, je maakt mensen afhankelijk van hulpverlening, dwingt mensen naar één specifieke plek en dan beschiet je ze daar. De gewelddadige intenties daarvan zijn heel extreem." Hendriks noemt het een belediging van de humanitaire principes om dit hulpverlening te noemen.

Druk op de Nederlandse overheid

Daarnaast is het creëren van omstandigheden die het leven onmogelijk maken, zoals het blokkeren van hulpverlening van vernietigen van medische zorg, ook onderdeel van etnische zuivering. "Ik kan niet anders concluderen dan dat dit genocide is", zegt Hendriks.

Het gebeurt wel vaker dat hulpverlening wordt ingezet om druk uit te oefenen op bevolkingsgroepen, maar de situatie in Gaza is uniek omdat mensen er niet weg kunnen. "En omdat veel Westerse overheden, waaronder Nederland, dit soort handelen een hand boven het hoofd houden." Artsen zonder Grenzen roept de Nederlandse overheid op om 'dit grove misbruik van humanitaire hulp' te veroordelen én om zich in te zetten de GHF te ontmantelen.

Vukušić: "Het is een duidelijke schending van de Geneefse Conventies, maar Netanyahu en de ministers doen de beschuldigingen af als antisemitisme en laten het daarbij. Gaza lijkt tegenwoordig de plaats waar het internationale humanitaire recht ten dode is opgeschreven."