Mohammad (12) die zand in mond stopte vertelt zijn verhaal: 'Ik wil naar school'

De 12-jarige Mohammad uit Gaza ging de wereld over met een filmpje waarop te zien is dat hij uit pure wanhoop zand in zijn mond stopt. "Ik heb het gedaan uit wanhoop en machteloosheid", zei hij erover. Een lokale journalist zocht hem voor RTL Nieuws op en sprak met hem over hoe de bombardementen en aanvallen vanuit Israël zijn dromen hebben verwoest.
Mohammad vertelt dat hij boos wordt door de situatie waar hij als kind in verkeert. "Als kind zou ik op school moeten zitten in plaats van op zoek te gaan naar eten voor mijn familie", zegt hij. Voor de oorlog had hij veel ambities: hij wilde ingenieur, arts of piloot worden. Maar door de oorlog en de honger zijn die dromen in duigen gevallen.
Sinds mei komt er slechts een beperkte hoeveelheid hulp Gaza binnen. Dat heeft directe gevolgen voor jongeren zoals Mohammad. De blokkade en de oorlog hebben zowel fysieke als mentale effecten op vrijwel alle kinderen in de Gazastrook.
In onderstaande video zie je Mohammad. Hij vertelt ook over de plekken waar je nu eten kunt krijgen, maar waar het er vaak gewelddadig aan toegaat:
De gevolgen zijn groot. "We zien heel veel magere kinderen op straat en in de vluchtelingenkampen", zegt kinderarts Monther Abu Sharch in Gaza. "Ze kunnen nauwelijks bewegen door de ondervoeding."
Abu Sharch ziet dat honger kinderen in Gaza aanzet tot gevaarlijke acties om aan voedsel te komen. "We zien dagelijks kinderen die naar de hulppunten gaan en hun leven riskeren om voedsel te halen", zegt hij.
Misdadig
Dat geldt ook voor Mohammad. Op de dag dat hij zand in zijn mond heeft gestopt, had hij al weken geen vers brood meer gegeten. "Tussen de beschietingen en bombardementen door riskeerde ik mijn leven om wat meel te bemachtigen, zodat mijn ouders en ik iets te eten hadden", vertelt hij. "Toen het meel van me werd gestolen, voelde ik me ontzettend boos en machteloos."
De reactie van Mohammad op het verlies van zijn meel verbaast Harriet Roggeveen niet, zij is kinderarts bij Artsen zonder Grenzen. "Als jonge kinderen honger hebben, worden ze huilerig, prikkelbaar, soms agressief", zegt ze. Dat is volgens haar een van de directe gevolgen van ondervoeding.
Roggeveen legt de gevolgen van honger en ondervoeding verder uit: "Het hangt af van de leeftijd van het kind en hoe snel de ondervoeding optreedt. De effecten zijn op korte termijn al zichtbaar: kinderen vermageren, verliezen spierkracht, soms ook van het hart, en hun immuunsysteem raakt ontregeld. Daardoor neemt de kans op infecties, zoals diarree, sterk toe. Ook is de kans dat ondervoede kinderen overlijden tien keer groter dan bij goed gevoede kinderen."
Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) worden sinds begin dit jaar gemiddeld 112 kinderen per dag opgenomen in het ziekenhuis vanwege acute ondervoeding. Dat komt neer op bijna 17.000 kinderen in vijf maanden tijd.
"Voeding krijgen is gewoon een recht. Als je kinderen de mogelijkheid ontzegt om te eten, dan is dat misdadig", zegt Roggeveen over de nijpende situatie van kinderen in Gaza.
Leervermogen neemt af
Volgens Roggeveen beperken de gevolgen van ondervoeding en honger zich niet alleen tot alleen korte termijn, maar ook op de lange termijn zijn de gevolgen ernstig. Vooral kinderen onder de vijf jaar zijn extreem kwetsbaar, maar ook jongeren zoals Mohammad lijden hieronder.
"Je ziet dat ze slechter groeien, emotioneel labieler worden, en dat hun leervermogen afneemt doordat hun hersenontwikkeling die doorgaat tot ongeveer hun twintigste wordt aangetast", zegt ze. "Dat leidt tot mentale en emotionele problemen, en ook de sociale ontwikkeling komt in gevaar."
Mohammad spreekt daar ook over. Naar school gaat hij nu uiteraard niet. "Ik mis het om Arabisch, Engels en biologie te leren."
Consequenties op hele generatie
Ondervoeding, zeker wanneer dit langer bestaat, heeft waarschijnlijk een duidelijk merkbaar effect op de samenleving, vertelt Roggeveen. "Als het leervermogen van kinderen vermindert kan dit mogelijk leiden tot een lager opleidingsniveau en zou dit consequenties kunnen hebben voor een hele generatie."
Mohammad heeft in ieder geval maar één wens: "Beëindig de oorlog, en zorg dat we meel krijgen."