Eva (74) al zes maanden gegijzeld door IS in de Sahel: 'We weten waar ze zit'

Gewapende mannen, ingehuurd door de Islamitische Staat in de Sahel, ontvoerden op 11 januari Eva Gretzmacher uit haar huis in Agadez in Niger. De 74-jarige werd wereldnieuws. Een half jaar later wordt de Oostenrijkse nog steeds gevangengehouden. "We werken er hard aan om haar vrij te krijgen", zegt haar zoon Christoph tegen RTL Nieuws.
Hoe het precies met zijn moeder gaat, weet Christoph niet. Elke paar dagen veranderen de ontvoerders van plek, weet hij. Ze zitten meestal in de buitenlucht, onder een boom. Zijn moeder krijgt water en voldoende te eten.
De zoon van Eva Gretzmacher beschrijft het dagelijks leven van zijn moeder alsof hij haar dagelijks belt. Maar dat kan niet. Hoewel Christoph geen direct contact met zijn moeder heeft, weet hij via via hoe haar dagen verlopen.
Oorlogsgebied
Gretzmacher werd op 11 januari ontvoerd door een van de gevaarlijkste rebellengroepen in de regio, Islamitische Staat in de Sahel. Ze woonde een groot deel van haar leven met haar gezin in Afrika. Gewapende mannen overvielen haar in haar huis en namen haar mee.
De eerste maanden bleef het stil. Maar de familie kent veel mensen in de Sahel. Via hun lokale contacten kwam Christoph erachter in welk dorp zijn moeder werd vastgehouden. "Ze is in Ménaka, een oorlogsgebied vlak over de grens in Mali."
Het is volgens Christoph de gevaarlijkste plek ter wereld: "Er vallen dagelijks doden. IS vecht er tegen andere rebellen zoals aan al-Qaeda gelieerde groepen. Ook vechten er ingehuurde Russische militairen van Wagner aan de kant van het Malinese leger." Eva bevrijden lijkt dus onmogelijk.
Gestolen
Het grootste gevaar is dat ze wordt 'gestolen' door rivaliserende groepen. "Elke keer als er een karavaan voorbijkomt, moet ze schuilen. Niemand mag weten waar ze is. Soms luistert ze naar de radio. Verder is het vooral verschrikkelijk saai", hoort Christoph via zijn lokale contacten.
Eva is een sterke, intelligente vrouw met een groot hart, vertelt haar goede vriendin Jolijn Geels aan RTL Nieuws. "Ze investeerde al haar tijd in onderwijs en ateliers met jonge vrouwen. Ze was zeer geliefd in de gemeenschap. Eva kent iedereen in Agadez. De inwoners hebben geschokt gereageerd."

Sinds april wordt een tweede vrouw gegijzeld, de 67-jarige Zwitserse Claudia Abbt. Ook zij werd ontvoerd uit het Nigerese Agadez. Beide vrouwen werkten samen met de lokale bevolking in ontwikkelingsprojecten.
De ontvoeringen spelen tegen de achtergrond van een regio die steeds gewelddadiger wordt. Jihadisten zijn in een machtsvacuüm gesprongen na staatsgrepen in Mali, Burkina Faso en Niger en het vertrek van Frankrijk en de Verenigde Naties. De Sahel staat bovenaan de Global Terrorism Index (GTI), de afgelopen jaren vielen er duizenden doden. Geregeld worden dorpen platgebrand.
Losgeld
Ontvoeringen zijn een businessmodel, waarbij hoge sommen losgeld worden gevraagd. Hoeveel de vrijlating van Eva Gretzmacher kost, is niet duidelijk. "Het is ingewikkeld", verzucht Christoph, die niets kan zeggen over mogelijke onderhandelingen. "Als je zo lang in Afrika woont, in een onveilig gebied, weet je dat zoiets kan gebeuren. Als het misgaat, huil je niet. We werken er hard aan om haar vrij te krijgen."