Zoektocht naar stoffelijke resten van kinderen begonnen bij Iers tehuis
Vandaag is de start gemaakt van de opgravingen van een massagraf bij een voormalig moeder-en-kindhuis in het westen van Ierland. Er wordt vermoed dat honderden lichamen van baby's en jonge kinderen begraven liggen op de locatie in de plaats Tuam.
De instelling was halverwege de vorige eeuw één van de vele tehuizen in Ierland onder leiding van de Bon Secours-nonnen. Zwangere en ongetrouwde meisjes en vrouwen werden tussen 1925 en 1961 in het geheim naar zo'n plek gebracht, om te kunnen bevallen.
Daarna werden de vrouwen vaak - met geweld - van hun kinderen gescheiden. De kinderen zouden daarna herplaatst worden in binnen- en buitenland, maar honderden kinderen konden nooit verder zien dan de muren van het tehuis: zij overleefden het niet.
Er zijn sterke aanwijzingen dat baby's zijn gedumpt in een riooltank, die door de lokale bevolking 'de put' wordt genoemd. Moeders zijn vaak nooit te weten gekomen wat er met de kinderen is gebeurd.
Ontdekking overlijdensaktes
Amateurhistoricus Catherine Corless ontdekte ruim tien jaar geleden overlijdensaktes van 796 baby's en jonge kinderen die in het tehuis verbleven. Maar er was niet vastgelegd wat er met de lichamen was gebeurd. Vervolgens werden in 2017 bij proefopgravingen al aanzienlijke hoeveelheden stoffelijke resten van baby's gevonden.
Het onderzoek dat nu is begonnen, wordt uitgevoerd door Ierse en buitenlandse experts en zal twee jaar in beslag nemen. Door middel van DNA-onderzoek moeten zoveel mogelijk lichamen worden geïdentificeerd, waardoor ze daarna een waardige herbegrafenis kunnen krijgen.
'Verwaarloosd en uitgehongerd'
Peter Mulryan was één van de kinderen die het tehuis in Tuam overleefde. Zijn zusje niet. Enkele jaren terug vertelde hij hierover. "Baby's huilden en huilden de hele nacht door. Waarom? Omdat ze zich ongemakkelijk voelden. Er was geen enkele liefde en zorg. Ze zijn verwaarloosd en uitgehongerd."
Peter werd gescheiden van zijn moeder en zag haar pas weer voor het eerst toen hij al 33 was. Ze was opgesloten in een inrichting, waar ze werd gedwongen te werken. Hij bleef haar opzoeken, tot ze ruim tien jaar later overleed.
In 2021 maakten we onderstaande reportage over de Ierse tehuizen:
