Groot alarm voor dreigende tsunami: zo werkt het waarschuwingssysteem
De aardbeving vannacht voor de kust van Rusland staat op plek zes in de top tien van zwaarste aardbevingen ooit gemeten. Door de zwaarte en het feit dat die op zee plaatsvond, kan ze tsunami's veroorzaken. Het tsunamiwaarschuwingssysteem sloeg in ieder geval alarm, hoe werkt dat?
Het Russische schiereiland Kamtsjatka werd afgelopen nacht om 1.24 uur Nederlandse tijd getroffen door een zware aardbeving. Die had een magnitude van 8,8. Het epicentrum van de beving lag in open zee op zo'n 130 kilometer van de Russische kust.
Waarschuwingen
De aardbeving leidde tot tsunamiwaarschuwingen in onder andere Rusland, Japan, de Verenigde Staten, China, Hawaï en Ecuador. Dat komt door een systeem op de Stille Oceaan, zegt aardwetenschapper Rob Govers. Hij is universitair hoofddocent in tektonofysica aan de Universiteit Utrecht.
Het systeem bestaat uit twee onderdelen, legt hij uit. Allereerst liggen er boeien op de zee. Die zijn gekoppeld aan drukmeters op de zeebodem. "Dat is heel gevoelige meetapparatuur die een hogere waterdruk detecteert. Een hogere waterhoogte veroorzaakt namelijk een hogere druk. Door de toegenomen druk, merkt die apparatuur dus op: hé, er komt een tsunamigolf aan."
Trillingen
Het tweede onderdeel bevindt zich aan land. Daarbij gaat het om een uitgebreid netwerk van seismometers dat aardbevingtrillingen registreert. "Daar kunnen we mooie voorspellingen mee maken, namelijk of het wel of niet waarschijnlijk is dat er een tsunami is opgewekt", zegt Govers.
Meerdere Nederlanders werden in het buitenland gealarmeerd. Dat lees je in dit artikel:
Welk effect de aardbeving gaat hebben, weet hij nog niet. Govers: "De Amerikaanse president Donald Trump heeft er met bezuinigingen bij de geologische dienst in de Verenigde Staten voor gezorgd dat die dienst met veel minder mensen werkt. Daarom weten we eigenlijk nog heel weinig over de gevolgen van deze aardbeving."
Waarschuwing afgeschaald
"Ik maak me niet veel zorgen. Alle kusten rondom de Stille Oceaan zijn voorbereid op de dag dat er misschien een tsunami aankomt." Zo vaardige Japan vanochtend evacuatiebevelen uit voor meer dan 1,9 miljoen mensen.
Govers verwacht dat de lokale bevolking weet wat er van ze wordt verwacht. "Bij toeristen is dat misschien lastiger, maar volgens mij word je op Hawaï zo ongeveer van het strand geveegd na zo'n waarschuwing."
Inmiddels hebben de nooddiensten in Japan en Hawaï de tsunamiwaarschuwing alweer afgeschaald. Er wordt geen gevaarlijke tsunami meer verwacht. De waarschuwingen gelden alleen nog voor Hokkaido en Tohoku, de noordelijkste regio's in Japan.
