Hoe de aanslag in Jeruzalem leidt tot nog meer collectieve bestraffing van Palestijnen

Volgens de Israëlische politie kwamen de schutters uit de dorpen Qatanna en Qubeiba, ten noorden van Jeruzalem. "Die dorpen worden nu zwaar gestraft", zegt correspondent Midden-Oosten Pepijn Nagtzaam. "De Israëlische minister van Defensie heeft al aangekondigd dat de familiehuizen van deze mannen worden gesloopt."

En daarmee houdt het niet op. "Ook andere gebouwen in die dorpen worden gesloopt. En werkvisa van Palestijnen uit die dorpen die in Israël werken, worden ingetrokken. Zo worden hele groepen mensen gestraft, voor een misdaad van twee personen."

"Israël verdedigt de maatregelen die het neemt onder het mom van veiligheid", zegt Nagtzaam. "En deels kun je daar wel wat van snappen, want er zijn net zes mensen doodgeschoten. Maar als die maatregelen een hele bevolking treffen, illustreert dat meteen hoe onrechtvaardig de systemen op de Westelijke Jordaanoever werken."

Nagtzaam legt uit: "Israëlische kolonisten kunnen bijna doen en laten wat ze willen. Als ze al worden opgepakt, worden ze vaak snel weer vrijgelaten door de politie, die onder het bewind van minister Itamar Ben-Gvir valt. Hij is zelf kolonist. Plus, de Israëliërs vallen onder het civiele recht, terwijl Palestijnen onder het militair recht vallen." Organisaties zoals Amnesty International noemen de situatie, mede vanwege deze verschillende wetten en regelgeving, al jaren apartheid.

De collectieve bestraffing van Palestijnen is niet nieuw. Volgens de Israëlische mensenrechtenorganisatie B'Tselem is het puur bedoeld om mensen pijn te doen in de directe omgeving van aanslagplegers. 

Verboden, maar toch toegestaan

Israël voert de 'straf' al decennialang uit en in 2005 heeft het Israëlische Hooggerechtshof besloten dat daar ook geen rechterlijk oordeel voor aan te pas hoeft te komen. Door de jaren heen zijn honderden huizen vernietigd. En hoewel het Israëlische Hooggerechtshof de maatregel heeft goedgekeurd, is het onder internationaal recht strikt verboden.

Israël heeft zelf in het verleden aangegeven dat de 'straf' wordt uitgevoerd als preventieve maatregel. Het zou mensen die mogelijk een aanslag willen plegen moeten afschrikken. Al is er nooit enig bewijs gepresenteerd dat dit daadwerkelijk zo is. 

Peter Malcontent, expert Midden-Oosten aan de Universiteit Utrecht, ziet de maatregel als een vorm van afschrikking en daarnaast als een vorm van 'ordinaire wraak'. "Maar zoiets werkt natuurlijk niet en is ook niet toegestaan." Volgens Malcontent zal de repressie van Palestijnen in het illegaal bezette gebied alleen nog maar verder toenemen. 

"Eerder dit jaar werden vluchtelingenkampen in het noorden van de Westoever aangevallen door het Israëlische leger. Dat zal zich wellicht nu ook gaan verplaatsen naar de gebieden vlak bij Jeruzalem waar deze aanslagplegers vandaan kwamen."

Vrij spel kolonisten

De collectieve bestraffing van Palestijnen komt ook tot uiting in de aanpak van die vluchtelingenkampen. In Jenin bijvoorbeeld, eerder dit jaar, werden allerlei gebouwen, wegen en andere infrastructuur compleet verwoest door bulldozers van het Israëlische leger. Vanuit Israëlisch perspectief wordt Jenin gezien als een bolwerk van terrorisme, terwijl het vanuit Palestijns perspectief juist wordt beschouwd als een bolwerk van verzet tegen de bezetting.

"En als kolonisten Palestijnen aanvallen, is er een grote kans dat de minister en de politieagenten nu nog meer de andere kant op zullen kijken dan ze al deden", zegt Malcontent.

Nagtzaam voegt daaraan toe: "Er zijn gevallen bekend waarbij een Israëlische kolonist een Palestijn doodschoot, even vastzat, en vervolgens weer werd vrijgelaten." Eerder dit jaar nog werd de Palestijnse activist Awdah Hathleen doodgeschoten, vermoedelijk door de Israëlische kolonist Yinon Levi. Hij werd daarop drie dagen onder huisarrest geplaatst en daarna vrijgelaten zonder strafvervolging. 

Annexatie

Volgens Malcontent heeft de aanslag van gisteren op de lange termijn nog een groter gevolg. "Israëlische politici gebruiken het om de positie van de Palestijnse Autoriteit (PA), die deels het Palestijnse gebied bestuurt, verder te ontwrichten. Zij zeggen: 'Die aanslagplegers waren afkomstig uit Palestijns gebied, de PA is het niet gelukt om deze aanslag te voorkomen en is daarmee dus medeverantwoordelijk'."

"Voor deze mensen is de aanslag van gisteren politieke munitie om verder te bouwen aan de volledige annexatie van de Westelijke Jordaanoever. Zij gebruiken de aanslag om te zeggen: 'We moeten deze maatregelen wel nemen in het kader van onze eigen veiligheid'. Al met al zal het in heel veel opzichten ervoor zorgen dat de situatie voor de Palestijnen op de Westoever er alleen maar slechter op wordt."

In deze video laten we zien hoe moeilijk het voor Palestijnen is om van A naar B te komen op de bezette Westelijke Jordaanoever: