Moord op Charlie Kirk zet Amerika op scherp: 'Houd mijn hart vast'
Verslagenheid en geschokte reacties na opnieuw een politieke moord in Amerika. De conservatieve influencer Charlie Kirk ging in debat met studenten van een universiteit in Utah, toen een kogel hem dodelijk trof. Door de moord zal de polarisatie in het land alleen maar toenemen, is de vrees. "Ik houd mijn hart vast wat dit teweeg gaat brengen."
Kirk was geliefd binnen de conservatieve beweging, vooral onder jongeren. De 31-jarige influencer en activist was een groot voorstander van wapenbezit en een fervent tegenstander van abortus en het 'woke-gedachtegoed'.
Voor sommigen was Kirk een held, zo is te zien in de video hieronder:
Vanwege zijn rechts-conservatieve standpunten was hij tegelijk een doelwit. Toch ging hij in gesprek met andersdenkenden, zo ook gisteren op de campus van de universiteit in Utah. De schutter zou het fatale schot gelost hebben vanaf een dak, op zo'n 130 meter van de tent waar Kirk zat.
De klopjacht op de dader is in volle gang. Diens identiteit en motief zijn nog altijd niet bekend. Toch staat voor rechts-Amerika al vast dat radicaal-links verantwoordelijk is voor de aanslag.
'Stop met elkaar haten'
Een groot deel van de Republikeinen en Democraten spreekt schande van de moord en benadrukt dat er geen plaats is voor dit soort geweld. De gouverneur van de staat Utah riep op om te stoppen 'met elkaar te haten'. Voormalig president George Bush schrijft op X: "Leden van andere politieke partijen zijn niet onze vijanden, maar mede-Amerikanen."
De huidige president Donald Trump, die een goede band had met Kirk, uitte zich gisteren minder diplomatiek. "Dit is het tragische gevolg van het demoniseren van andersdenkenden, dag in dag uit, jaar na jaar, op de meest hatelijk manier."
"Van een president mag je verwachten dat hij zich meelevend uitdrukt en oproept om de kalmte te bewaren", zegt Jelte Olthof, universitair docent retorica en Amerikaanse politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen. "Maar in plaats daarvan trekt hij de registers weer open en geeft hij de schuld aan links-Amerika."
Musk
De fanatieke en extreemrechtse aanhang doet er nog een schepje bovenop. Miljardair Elon Musk schrijft op zijn platform X: "Links is de partij van moord." De omstreden en extreemrechtse influencer Laura Loomer roept op om 'radicaal links hard aan te pakken'. En de invloedrijke complotdenker Alex Jones zegt in een video: "We zijn in oorlog."
Die polarisatie neemt al langer toe in de VS. "In de politiek gaat het er niet meer om of je het met elkaar eens of oneens bent", zegt Amerika-deskundige Koen Petersen, "maar dat de ander slecht is en een gevaar voor het land is. Beide partijen maken zich daar schuldig aan. Dat maakt verzoening moeilijk."
Moment stilte
Die onenigheid was ook goed zichtbaar in het Huis van Afgevaardigden. Vanwege de moord werd een moment stilte gehouden, maar al snel ontaardde het in moddergooien en geschreeuw. Toen een Republikeins congreslid vroeg om een gebed, reageerden Democraten verontwaardigd. "En de kinderen in Colorado dan?", verwijzend naar een schietpartij gisteren op een school. Ook riep een Republikein: "Jullie hebben dit veroorzaakt."
De moord van gisteren is de zoveelste politieke aanslag in de geschiedenis van de VS. Eerder dit jaar werden het Democratische parlementslid Melissa Hortman en haar man in hun huis in Minnesota doodgeschoten. In 2022 sloeg een Trumpaanhanger met een hamer op het hoofd van Paul Pelosi. De inbreker had het voorzien op zijn vrouw, voormalig Huisvoorzitter Nancy Pelosi, die niet thuis was.
En ook Donald Trump was vorig jaar twee keer het doelwit van een aanslag. De eerste keer was op een campagnebijeenkomst, toen een kogel zijn oor schampte. De tweede moordpoging was twee maanden later. Terwijl Trump aan het golfen was, wachtte een man met een geweer hem op. Zijn beveiliging had het op tijd door, waardoor een aanslag kon worden voorkomen.
Zorgen onder wetenschappers
"De moord past in een patroon waar de politieke arena in de VS met meer geweld te maken heeft", zegt Petersen. "Het is veel zichtbaarder geworden dan tien jaar geleden. Dat is wel een indicatie dat het de verkeerde kant opgaat."
Onder wetenschappers bestaan grote zorgen dat extreemrechtse milities op zeker moment wraak zullen nemen, zegt Olthof. "Zij vinden dat het de verkeerde kant opgaat met Amerika. Doordat de president de schuld bij radicaal-links legt, kunnen mensen dit interpreteren als presidentiële toestemming om toe te slaan. Ik houd mijn hart vast wat dit teweeg gaat brengen."
De aanslag maakt veel los in de VS, ziet ook correspondent Erik Mouthaan:
